190
zwana ścincm. Jest to niekorzystny element części skrawającej wiertła, gdyż znacznie wpływa na wzrost siły osiowej występującej przy wierceniu. Dlatego w praktyce warsztatowej często wprowadza się korekcję wiertła polegającą na skróceniu długości ścina poprzez jego zesziifowanie Na rys. 6.40 przedstawiono geometrię części skrawającej wiertła
W przekroju normalnym N-N (prostopadłym do krawędzi skrawającej) w punkcie A występują kąty natarcia y*a i przyłożenia a^. Można zauważyć, że wzdłuż krawędzi skrawającej wartości tych kątów zmieniają się. Wynika to zc sposobu ostrzenia wierteł.
Rys. 6.40. Część skrawająca wiertła krętego
6.3 J. Rozwicrtaki
Rozwiertaki można podzielić ze względu na:
• kształt obrabianego otworu:
- rozwiertaki do otworów walcowych,
- rozwiertaki do otworów stożkowych,
• osiąganą dokładność wymiarowo-kształtową
- rozwicrtaki zdzierała,
- rozwiertaki wykańczaki,
• sposób pracy.
- rozwiertaki ręczne,
- rozwiertaki maszynowe.
• sposób zamocowania
- rozwiertaki trzpieniowe,
- rozwiertaki nasadzane,
• rozwiązania konstrukcyjne:
• rozwicrtaki jednolite.
- rozwiertaki łączone z częścią roboczą wykonaną z węglików spiekanych lub ze stuli szybkotnącej, łączoną z częścią chwytową poprzez lutowanie, zgrzewanie lub
w sposób mechaniczny.
• zakres wymiarów obrabianych otworów:
- rozwiertaki stałe,
- rozwicrtaki nastawne.
trzpieniowy
Rozwicrcanie stosuje się wszędzie tam, gdzie wymagana jest duża dokładność wymiarowo-kształtowa otworu. Ogólnie rozwiercanic można podzielić na rozwicrcanie zgrubne i wykańczające. Zc względu na siły występujące przy rozwiercamu zgrubnym rozwiertaki zdzierała stosowane są tylko do obróbki maszynowej. Występują one jako nasadzane i trzpieniowe. Rozwiertaki trzpieniowe (rys. 6.41) wykonywane są przeważnie jako trójostrzowe, stosuje się je do obróbki otworów o średnicy od 10 do 32 mm. Przypominają one swoim wyglądem wiertła kręte, lecz w odróżnieniu od nich na części roboczej posiadają nie dwa a trzy rowki wiórowe oraz odpowiednio trzy krawędzie skrawające nachylone pod kątem K,.
Rozwiertaki zdzieraki nasadzane (rys. 6.42) stosuje się do rozwier-cania zgrubnego otworów o większych średnicach, zwykle powyżej 30mm. Rozwicrtaki te nie mają części chwytowej, natomiast posiadają dokładny otwór stożkowy 1 o zbieżności 1:30 oraz rowki zabierakowc 2. Nasadza się je na stożkowe zakończone trzpienie 3, które mają normalne chwyty stożkowe z płetwą 4 Dodatkowo w celu uzyskania pewniejszego połączenia trzpienie zaopatrzone są w przesuwnie zaklinowane pierścienie 5 z wypustami 6. wchodzącymi w rowki zabierakowc rozwiertaka. Nakrętka 7 służy do zdejmowania rozwicrtaka z trzpienia. Rozwicrtaki zdzieraki nasadzane posiadają cztery ostrza skrawające.
Rozwiertaki wykańczała (rys 6.43) w odróżnieniu od zdzicraków posiadają większą i parzystą ilość ostrzy . Waha się ona najczęściej w granicach od 6 do 16. Powierzchnia obrobiona wykazuje mniejszą chropowatość oraz większą dokładność wymiarowo-kształtową. Wynika to z faktu, źc dla każdego ostrza przypada mniejsza ilość materiału do zeskrawania