DSC02374 (5)

duszy, 11 tym błożeńskim i żaktsnym głosie człowieka, który opowiada o swoim Występku albo nieszczęściu, rozbrzmiewa niekiedy odwieczne wołanie ludzkości; ten podejrzany włóczęga piętnastowicczny mówi o nas, uczciwych ludziach, spokitjnwh mieszczanach, o nas i dla nas. Po właśnie czyni go wielkim.

.,l^/ń'j<' Tristana i Izoldy"

Tematyka miłosna w pieśniach średniowiecznych tniworów francuskich zajmowała miejsce o wiolo pośledniejsze niż. na przykład, temat heroizmu rycerskiego. Czasami występowała fragmentarycznie i incydentalnie w pieśniach rycerskich wykonywanych przez wędrow nych pieśniarzy. Miłość nie była postrzegana jako /rodło najsilniejszych ludzkich namiętności motywujących poświęcenie, radość i rozpacz bohaterów pieśni A jednak romans starofrancuski istniał jako zjawisko w kulturze średniowiecznej l aka jest geneza zapisanego prozsj w 1900 roku prz.cz Jozefa Bedier podania o Tristanie i Izoldzie. Pierwotna fabułę podania (z XIII wieku) adaptowan;} w dzisiejszy kształt przez wspomnianego wyżej ronmnistę. przytoczmy za „Historia literatury francuskiej w zarysie". PWN 1963;

Tristan : łonu siostrzenice króla Kornwalii Marka, uwolnił kraj tul irlandzkiego potwora. Morbołta, któremu co rok składano daninę z trzystu chłopców i trzystu dzie\cc:qt. Ale w walce Tristan został ranny zatrutym mieczem. Rana cuchnie tak okropnie, ze rycerz pn>si. by towarzysze umieścili go w łódce be: żagla i wioseł i poeostanili mdi prądów. Tale morskie zaniosły łódkę Tristana do kraju Morholta, gdzie siostrzenica zabitego wroga, jasnowłosa Izolda, wyleczyła go nic wiedzge, kim jest. Rycerz wraca do kraju. Po jakimi czasie przybywa znowu, aby zabrać Izoldę, którą król Marek chce poślubię. Na statku, którym płyną do Kornwalii, piją przez nieostrożność ..wino nasycone ziołami" przygotowane przez matkę Izoldy, aby związać na zaw sze młodą dziew czynę ze starym królem. Między dwojgiem młodych zaczyna się wielka miłość, której nie nie zdoła pokonać. Marek kocha Izoldę i Tristana, jednakże rozdrażniony doniesieniami w rogów grozi im śmiercią. Wówczas kochankowie szukają schronienia w leste i wiolą tam tułacze życie. Po pewnym czasie król zgadza się wziąć Izołdt ■z i* >hti >tem dt»siebie; Wstań ma wyjechać di > obcego kraju i ożenić się. Poślubił inną Izoldę, o Białych Dłoniach, ale daremnie usiłuje zaponmieć o pierwszej. Domaga się. żeby go pielęgnowała, kiedy rndw ranny zatrutym mieczem wątpi w wyzdrowienie. Wysyła do niej posła i w tajemnicy prosi go. by wywiesił biały żagiel Jeśli będzie wracał z Izoldą, a czarny, jeśli królowa nie będzie mogła przybyć. Przez długie dni wypatruje żagla z wysokiego brzegu. Ale brak mu sił. wkrótce nie może wsiać już z łoza. Oto w oddali ukazuje się biały żagiel... fłvhvt‘*<ł.v Izolda o Białych Dłoniach, druga żona Tristana, która zna jego tajemnicę, mści się: „Żagiel jest czarny " - oznajmia mężowi, Tristan nie ma już siły by dłużej zatrzymać uchodzące życie. Izolda Jasnowłosa, która nie zastaje go przy życiu, umiera na jego zwłokach.

Historia o Tristanie i Izoldzie jest w literaturze europejskiej naszych czasów pierwowzorem bogato reprezentowanego nurtu prozy i poezji miłosnej. Miłość, która nie zna przeszkód, namiętność, która spala i zabija człowieka to inspiracja dla późniejszych epok literackich, przede wszystkim Odrodzenia (Szekspir) i romantyzmu.

Franęois

Yillon

WIELKI

TESTAMENT