Usługi remontowo  budowlane:
" Tynki gipsowe i cementowo-wapienne, suche tynki,
" Ścianki działowe i murowanie, wylewki,
" Gładzie, malowanie, wykończenia wnętrz;
Informacje: Tel. [phone];
[e-mail],
http://tynkowanie-krakow.blogspot.com/
Wybór więz
by
Co to jest więz
ba dachowa?
Więz
bę dachową można zdefiniować jako konstrukcję nośną, na której opiera się cały dach. Z
gmatwaniny wielu rodzajów konstrukcji i materiałów można wyróżnić kilka
najpopularniejszych.
Drewno jest wciąż materiałem najchętniej wykorzystywanym do konstrukcji więz
by. Mimo
prób zastąpienia go np. stalą, wciąż pozostaje ono najtańszym i najwdzięczniejszym w
zastosowaniu. Swoich zwolenników zyskują natomiast materiały drewnopochodne oraz
drewno klejone zastępujące tradycyjną tarcicę.
Drewno wykorzystywane na elementy więz
by
dachowej powinno być odpowiednio wysuszone
(najlepiej w specjalnie przygotowanej suszarni -
jego wilgotność nie powinna przekraczać 20%)
oraz zabezpieczone przed działaniem czynników
biologicznych oraz ognia, czyli zaimpregnowane.
Najskuteczniejsza jest impregnacja próżniowo-
ciśnieniowa wykonywana metodą przemysłową
przez wyspecjalizowane firmy, natomiast na małych
budowach stosuje siÄ™ impregnacjÄ™ powierzchniowÄ… polegajÄ…cÄ… na malowaniu, natrysku, lub
krótkotrwałej kąpieli elementów w roztworze z impregnatem. Konstrukcje więz
by dachowej
wykonywane są przez cieśli. Obecnie nie stosują oni klasycznych złączy
ciesielskich tylko wykonują połączenia poszczególnych elementów przy
użyciu śrub, gwoz
dzi lub płytek kolczastych.
Rodzaj konstrukcji jest ściśle zależny od wielkości obciążeń, które ma
ona za zadanie przenosić. Przekroje poszczególnych elementów więz
by
dachowej jak i sam jej rodzaj dobiera się na podstawie obliczeń
1
statyczno-wytrzymałościowych. Wyniki tych obliczeń uzależnione są od następujących
parametrów:
- Odległość między ścianami zewnętrznymi
- KÄ…t nachylenia pokrycia dachowego
- Rodzaj zastosowanego pokrycia
- Strefy wiatrowej w której usytuowany ma być budynek
- Strefy śniegowej w której usytuowany ma być budynek
Wykorzystywanie pomieszczeń poddasza, a nawet strychu jako mieszkalnych spowodowało
konieczność ich ocieplania i często o wymiarach elementów więz
by (np. wysokość krokwi)
decydują wymagania izolacyjności, a nie nośności.
Najczęściej stosowane są następujące rodzaje więz
by: więz
ba krokwiowa, więz
ba
krokwiowo-jętkowa, więz
ba krokwiowo-kleszczowa.
Więz
ba krokwiowa - jest to najprostsza konstrukcja dachowa stosowana gdy rozpiętość
między zewnętrznymi ścianami nośnymi nie przekracza 7,0 m.
Podstawowym elementem nośnym jest para krokwi, połączonych ze sobą w kalenicy o
długości 4,5 - 6,0 m, rozstawionych w odstępach od 80 do 120 cm.
Ich dolne końce mogą być mocowane:
do poziomej belki ściągowej stanowiącej jednocześnie konstrukcję nośną stropu do murłat
ułożonych na stropie lub na wierzchu ścian kolankowych.
Przy tego typu konstrukcji dachowej zarówno mocowanie krokwi do murłat, jak i murłat do
konstrukcji budynku musi być bardzo solidnie wykonane ponieważ od solidności tych
połączeń zależy stabilność i bezpieczeństwo dachu.
Silny kręgosłup dachu
Tradycyjna więz
ba dachowa jest najczęściej stosowanym
elementem wykorzystywanym do budowy domów
jednorodzinnych. Jest to jedno z najstarszych rozwiązań
w budownictwie, ale wciąż doskonale się sprawdza.
Drewniana konstrukcja składa się z belek (w przypadku
więz
by tradycyjnej) lub prefabrykowanych, gotowych
elementów (wiązary z belek lub desek). Najważniejsze dla
prawidłowego funkcjonowania dachu jest odpowiednie
zaprojektowanie więz
by - czyli obliczenie jej koniecznej
wytrzymałości. Przekroje poszczególnych elementów więz
by dachowej dobiera siÄ™ na
podstawie obliczeń statyczno-wytrzymałościowych. Istotne są następujące parametry:
- odległość między ścianami zewnętrznymi domu oraz ich układ,
- sposób zagospodarowania poddasza (czy będzie użytkowe, czy nie),
2
- kąt nachylenia połaci dachu,
- rodzaj zastosowanego pokrycia dachowego,
- warunki klimatyczne w danym regionie (jakie występują opady śniegu i jak silne wieją
wiatry).
Te wszystkie parametry wpływają na konstrukcję więz
by dachowej, a więc i na zużycie
drewna. Najczęściej sugerujemy się głównie ciężarem pokrycia dachowego, sądząc, że tzw.
lekkie pokrycia (jak blacha czy papa) potrzebują dużo lżejszej więz
by.
Pokrycie tylko w niewielkim stopniu wpływa w rzeczywistości na konstrukcję więz
by -
znacznie ważniejsza jest tu suma obciążeń własnych dachu, ocieplenia i wykończenia oraz
warunki atmosferyczne. Więz
ba przecież musi wytrzymać nawet silne podmuchy wiatru oraz
ciężar zalegającego w zimie śniegu (w polskich warunkach ciężar śniegu, jaki musi utrzymać
więz
ba, wynosi ok. 100 - 150 kg na metr kwadratowy, a w okolicach podgórskich nawet
powyżej 200 kg na metr kwadratowy). Dlatego standardowo projektuje się więz
by, na których
można położyć dowolne pokrycie - od blachy do estetycznych dachówek ceramicznych
i cementowych. Efektowne, wysokiej klasy tradycyjne dachówki ceramiczne proponuje
RuppCeramika, zaś jeśli szukamy doskonałej jakości pokrycia cementowego, to kilkanaście
interesujących modeli znajdziemy w ofercie marki Braas. Obie marki proponują także
elementy kompletnego systemu dachowego.
O rodzaju więz
by w dużym stopniu decyduje też to, czy chcemy mieć użytkowe poddasze.
Zupełnie inaczej wygląda konstrukcja więz
by i stropu w domu parterowym oraz w domu
z poddaszem użytkowym.
Krok pierwszy: jaki rodzaj?
Typowa więz
ba jest zbudowana z wiązarów - drewnianych
elementów konstrukcyjnych połączonych w trójkąt.
"Najczęściej stosowane są następujące rodzaje więz
by:
krokwiowa, krokwiowo-jętkowa oraz płatwiowo -
kleszczowa. Wybór zależy od konstrukcji, wielkości i
przeznaczenia budynku. Więz
ba krokwiowa jest najprostsza.
Stosuje się ją, gdy rozpiętość między zewnętrznymi ścianami
nośnymi domu nie przekracza 7 metrów" - mówi Krzysztof Kalita, ekspert marki Braas.
Podstawowym elementem nośnym jest para krokwi, połączonych ze sobą w kalenicy. Mają
one długość 4,5 - 6,0 m i są rozstawione w odstępach od 80 do 120 cm. Ich dolne końce mogą
być mocowane w różny sposób - jednak zawsze liczy się
dobre wykonanie, ponieważ od solidności połączeń zależy
stabilność i bezpieczeństwo dachu.
Więz
ba krokwiowo-jętkowa stosowana jest tam, gdzie
rozpiętość między ścianami zewnętrznymi jest większa niż
3
7 metrów. "Przy większym domu stosowanie więz
b krokwiowych przestaje być ekonomiczne
- dla zapewnienia odpowiedniej sztywności konstrukcji więz
by należałoby bowiem stosować
krokwie o bardzo dużych przekrojach. Zamiast tego projektuje się więz
by, w których każda
para krokwi rozparta jest mniej więcej w połowie ich długości poziomym elementem zwanym
jętką. Dzięki takiemu rozwiązaniu można wykonywać dachy o rozpiętości nawet 11 metrów,
o przekroju krokwi podobnym do dachów o konstrukcji krokwiowej" - radzi Mariusz
Piszczek, ekspert RuppCeramika. W więz
bach krokwiowo-jętkowych (podobnie jak w
krokwiowych) wszystkie obciążenia przekazywane są na ściany zewnętrzne budynku.
W przypadku domów, gdzie rozpiętość dachu przekracza
11 metrów, stosuje się więz
bę płatwiowo-kleszczową.
Konstrukcja tego typu różni się bardzo zarówno od
krokwiowej jak i krokwiowo-jętkowej. Krokwie posiadają
dodatkowe podparcie mniej więcej w połowie rozpiętości,
składające się z płatwi i słupów. Całość konstrukcji więz
by
dachowej usztywniają poziomo kleszcze - podwójne belki
wiążące końce słupów z opartymi na nich krokwiami.
W dachach o konstrukcji płatwiowo-krokwiowej większe
obciążenia przekazywane są na strop ostatniej kondygnacji, a nie na ściany zewnętrzne. Takie
rozwiązanie konstrukcji więz
by dachowej wpływa korzystnie na stabilność i wytrzymałość
dachu, ale wymaga zaprojektowania odpowiednio
wytrzymałego stropu.
Krok drugi: wybór drewna
W domach jednorodzinnych więz
ba jest zwykle wykonana
z drewna sosnowego, ewentualnie świerkowego lub
jodłowego. Takie drewno ma bardzo dobre właściwości
mechaniczne, a przy tym nie kosztuje dużo i jest łatwo dostępne. "Drewno stosowane do
budowy konstrukcji więz
by dachowej powinno być odpowiednio przygotowane - wysuszone
oraz zabezpieczone przed działaniem czynników biologicznych, ognia i wilgoci. Najbardziej
skuteczną metodą zabezpieczenia drewna jest przemysłowa impregnacja próżniowo-
ciśnieniowa. Jednak na małych budowach stosuje się zazwyczaj impregnację powierzchniową
polegającą na malowaniu, natryskiwaniu lub kąpieli elementów w roztworze z impregnatem"
- opowiada Krzysztof Kalita, ekspert Braas. Do zabezpieczenia konstrukcji więz
by dachowej
przed wilgocią, owadami, grzybami oraz ogniem używa się przede wszystkim impregnatów
solnych, które zmniejszają palność drewna, a przy tym nie powodują powstawania
toksycznych oparów. Są bezbarwne, dodaje się do nich więc barwnik umożliwiający
sprawdzenie, które elementy zostały zabezpieczone i jak głęboko impregnat wniknął
w zabezpieczane drewno. "Drewno przeznaczone do impregnacji powinno być odpowiednio
wysuszone (o wilgotności poniżej 20%) oraz oczyszczone z kory i zabrudzeń, które
4
uniemożliwiałyby wnikanie impregnatu. Na elementy konstrukcyjne więz
b dachowych
powinno stosować się drewno suszone przemysłowo w specjalnych suszarniach. Tylko w ten
sposób możemy uzyskać wymaganą wilgotność oraz doprowadzić do wyginięcia obecnych
w nim zarodników grzybów oraz larw owadów" - radzi Mariusz Piszczek, ekspert
RuppCeramika.
5