15*
3.6. PODSUMOWANIE - ZAGADNIENIA DO ROZWIĄZANIA
Zapręseńtowano pewną ustabilizowaną porcję wiedzy zgromadzonej w trakcie wieloletnich doświadczeń teoretycznych i praktycznych w zakresie rozwiązywania zadań za pomocą tzw. modelu zadaniowego opartego na strukturalno-funkcjonalnej teorii zasobu [ej, teorii charakteryzacji [5» 10] oraz algorytmach rozszerzonej techniki AIDA [7, 11]«
Przedstawione wyniki łączą się bezpośrednio z pytaniami, które równie! należy postawić. Stąd opisane elementy /wyniki/ teoretyczne, metodyczne 1 praktyczne powiązano ze sformułowaniami zagadnień rozwiązanych częściowo lub zaadresowanych do rozwiązania.
W grupie problemów teoretycznych przedstawiono cybernetyczny model zasobu ujęty w formie grafu stanów zasobu - przez analogię do grafu stanów automatu. Dla zadań sterowania zasobem określono dwa istotne elementy, będące rozwinięciem teorii charakteryzacji V.A. Gorbatova - chodzi mianowicie o aprioryczne i apoeterloryczoe kolizje stanów zasobu /wektorów wartości cech/ wyrażone w postaci zabronionych figur grafowych* Do elementów teoretycznych należy zaliczyć również pojęcia sumowania i coau-moweaia systemowego, które - lapidarnie rzecz ujmując - mają oddać sens znanego twierdzenia Arystotelesa: "całość to więcej niż •oma jej części*. Rozwa tanie teoretyczne służą morfologicznej interpretacji struktur informacyjnych zasobów transformowanych 1 transformujących. Naszkicowane konstrukcjo teoretyczne otwierają listę zagadnień, bez których rozwiązanie nie będzie możliwy po-atęp w zakresie opracowań metodycznych, a przez to i w zastosowaniach tej części metodologii projektowania. Za pożądane należy więc uznać prace z teorii cnarakteryzacji, a zwłaszcza ba- I mawia potorięcome modelom Va i *b , zespołom obowiązkowych I 1 ammmonionych figur* grafowych, wyrażeniom teorii kolizji 1 te- I mriż bezpieczeństwa zasobów oraz Innym elementom teorii funkcjonowania zasobów.
Problemy metodyczne, które zaprezentowano w sposób dostatecznie pełny, to przede wszystkim: zasady budowy grafu stanów za-
awbm aa podstawie grazo zmian wartości jego cech, związki alę-4mj forte jonowaniee wewnętrznym i zewnętrznym oraz szczegółowa procedura rozszerzonej techniki AIDA . Procedura rozszerzonej
w
techniki AIDA została zilustrowana przykładem zaczerpniętym z zakresu modelowania sztucznej inteligencji robota przemysłowego, przykład naloty do klasy zadań sterowania zasobem. l«a podstawie tej ilustracji bez trudu można dostrzec efektywność rozszerzonej techniki AIDA w stosunku do innych metod generowania 1 oceny wariantów. Na poziomie metodycznym wiele zagadnień pozostało jeszcze do rozwiązania. Przede wszystkim budowa procedury postępowania rezydującej w zasobie transformującym - dotyczy to przede wszystkim zadań analizy i syntezy zasobów; w przypadku zadań sterowania opracowano jut dostatecznie adekwatny aparat projektowania. Nie stworzono również prostych morfologicznie struktur informacyjnych, za pomocą których możliwe byłoby opisywanie /formalizowanie/ kontaktu między tzw. sceną rzeczywistą /obiektem lub procesem fizycznym/ a sceną modelową /systemem abstrakcji/ lub inaczej kontaktu między oddziaływaniami technologicznymi a oddziaływaniami informacyjnymi. Do grupy zagadnień metodycznych, wymagających rozwiązania, należy włączyć opracowanie metody klasyfikacji struktur zasobów oraz metody opisu operacji na tych strukturach.
Aplikacyjną wartość prezentowanego materiału ilustruje przykład przedstawiający krok po kroku elementy prac morfologicznych, które doprowadzają do określenia w konwencji metajęzykowej: /1/ zasobu sceny, cech i repertuarów wartości cech; /2/ zbioru stanów zasobu oraz trajektorii stanów zasobu; /3/ podziału zasobu na podzasoby z jednoczesnym określeniem postaci analitycznej funkcji sumowania i cosumowania systemowego, opisujących funkcjonowanie wewnętrzne i zewnętrzne zasobu; /4/ przestrzeni oraz obszarów decyzyjnych łącznio z zestawem wag i zgodnie z wymaganiami techniki AIDA; /5/ zbioru zabronionych figur grafowych fornal izu jących kolizje aprioryczne i aposterioryozne; /6/ zbioru dopuszczalnych wariantów decyzyjnych w postaci zbioru dopuszczalnych stanów grafu stanów zasobu oraz podzbioru stanów osią-galnyoh z bieżącego stanu zasobu. Rozszerzona technika AIDA może znaleźć .szersze praktyczne zastosowanie, np. w projektowaniu techniczno-organizacyjnym, jeżeli jej część proceduralną zrealizuje się w postaci programów komputerowych, za pomocą których możliwe będzie sprawne określanie charakterystyk przestrzeni decyzyjnej. Innym perspektywicznym zastosowaniem techniki AID4 jest wykorzystanie jej w projektowaniu i eksploatacji sys-