DSC04358

sprzyja unikaniu konfliktów; brak wiary w siebie połączony z silną kon- I centracją na innych może prowadzić do zachowań uległych.

Warto pokrótce omówić poszczególne typy zachowań i jednocześnie 1 sposoby (techniki) rozwiązywania konfliktów. Posiadają one bowiem pew- I rie cechy charakterystyczne, a także swoje wady i zalety².

Mam pragnienie wygranej i to wysokiej

Rywalizacja wiąże się z dążeniem do zaspokojenia własnych potrzeb I kosztem potrzeb innych. Konflikt jest postrzegany jako walka, w której I wygrana oznacza sukces, a przegrana porażkę. Innymi słowy „Ktoś musi I przegrać, aby ktoś mógł wygrać". Osoba zachowująca się zgodnie z tą I dyrektywą uznaje wszystkie, bez wyjątku, sposoby działania za dobre, I jeśli prowadzą do zwycięstwa. Rywalizacja może oznaczać także obronę I własnego stanowiska, poglądów czy przekonań, w których słuszność głę- I boko się wierzy. Warto również podkreślić, że nieustępliwość i nastawie- I nie rywalizacyjne każdej ze stron konfliktu prowadzi na ogół do jego I eskalacji, a w efekcie przegranej uczestników sporu.

Zachowanie to i jednocześnie sposób rozwiązania konfliktu mogą być I odpowiednie, gdy np.:

—    musimy szybko działać i nie mamy czasu na długie dyskusje,

—    gdy bronimy swoich racji, poglądów, o słuszności których jesteśmy 1 głęboko przekonani,

—    gdy bronimy się przed manipulacją i instrumentalnym traktowaniem 1 naszej osoby.

Nie ma problemu, naprawdę...

Unikanie przybiera formę odsuwania się na bok, przeczekiwania trud- I nej sytuacji, odkładania spraw czy niepodejmowania decyzji. Unikanie -pisze Chełpa — jest na ogół spowodowane tym, że w przeszłości jakiś konflikt na tyle mocno zranił daną osobę, że wybiera ona (preferuje) tego typu reakcję. Może ona także wynikać z przekonania, że konflikt jest czymś złym, więc należy go unikać i nie dopuszczać do bezpośredniej konfrontacji [11] s. 111. Warto jednak pamiętać, że konsekwencją unikania może być pojawienie się (wybuch) konfliktu w znacznie ostrzejszej formie

—    ważne kwestie sporne nie zostały bowiem rozwiązane.

Działanie tego typu może być odpowiednie, gdy np.:

—    powód sporu jest błahy, a istnieją ważniejsze problemy do rozwiązania,

—    uświadamiamy sobie, że nie mamy szans na to, by nasze potrzeby zostały zaspokojone,

Charakterystyka stylów zachowań w sytuacjach konfliktowych została przygotowana na podstawie typologii przedstawionej w [47] ss. 109-129.

18