w wymiarze regionalnym może być także lokalna polityka rozwoju. Oznacza to potrzebę bliskiej współpracy między samorządami te-. rytopalnymi w_zakresie spójności regionalnej, a także powierzenie odpowiedzialności za organizowanie tej współpracy samorządom województw. Spójność w wymiarze regionalnym należy więc zaliczyć do polityki regionalnej państwa, co oznacza, że może być wspierana przez rząd.
3. Polityka regionalna państwa powinna także wspierać działania prorozwojowe, inicjowane przez samorządy województw w zakresie prowadzonej przez nie samorządowej polityki rozwoju regionalnego. Przedmiotem wsparcia powinna być strategiczna polityka inwestycyjna i rozwojowa, a nie bieżące zadania samorządów terytorialnych. Pomoc polityki państwa może być niezbędna dla skutecznego znoszenia barier rozwojowych -poszczególnych regionów, a skala istniejących trudności lub wyzwań dla polityki rozwoju mogą przekraczać możliwości regionów (i samorządowej polityki rozwoju regionalnego). Jednak wsparcie ze strony państwa dla polityki samorządowej powinno być warunkowane przez określone kryteria, zasady i cele merytoryczne. Przede wszystkim należy wspierać takie priorytety działania, które są zgodne z najważniejszymi celami polityki regionalnej państwa, a więc z celami istotnymi dla rozwoju całego kraju. Można również stymulować działania merytoryczne, które zdaniem rządu są istotne z perspektywy regionalnej, np. w zakresie wzmacniania spójności ekonomicznej, społecznej i terytorialnej w obrębie danego regionu. Ponadto można wspierać stosowanie przez władze samorządowe odpowiednich metod zarządzania, zwłaszcza zgodnych z zasadami polityki regionalnej państwa. Przykładowo, można stwarzać warunki do działań wymagających współpracy pomię--dzy województwami w zakresie realizowania wspólnych celów polityki regionalnej.
4. Polityka regionalna państwa powinna być również ściśle zintegrowana z działaniami
podejmowanymi, w ramach polityk sektorowych lub. innych, strategicznych przedsięwzięć państwa, które mają znaczenie dla rozwoju regionów i jednocześnie mogą być skuteczniej realizowane we współpracy z samorządami województw Mogątobyćnp. działania podejmowane w celu wspólnego przygotowania piłkarskich mistrzostw Euro 2012 lub w ramach rządowej polityki europejskiej, związane z organizowaniem polskiej prezydencji w UE lub unijnej polityki sąsiedzkiej itp. Tego typu integracja polityczna wymaga: a) uzgadniania poszczególnych polityk na etapie planowania strategicznego, b) określania zakresu komplementarnych działań tych polityk w celu wzmocnienia efektów synergii, a także c) wykorzystywania instrumentów polityki regionalnej państwa (np. kontraktów wojewódzkich lub programów regionalnych) do realizowania zadań rządowych.
Polityka regionalna państwa powinna być prowadzona według jasno sprecyzowanych zasad,"które określają jej przebieg, poczynając od ustalania celów i priorytetów, poprzez jej wdrażanie, monitorowanie i ocenę wyników. Zasady są niezbędne dla określenia głównych celów tej polityki, ale mają również poważne konsekwencje dla sposobu ich wdrażania. Obowiązująca ustawa o zasadach prowadzenia polityki rozwoju, wbrew swojej nazwie - nie określa zasad prowadzenia polityki rozwoju ani polityki regionalnej państwa. W związku.z tym podstawową wskazówką dla projektowania zasad polityki regionalnej państwa jest Strategia Rozwoju Kraju 2007-201511 i Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013“ (NSRO), które określają kierunki i sposób realizacji unijnej
i Por. Strategia Rozwoju Kraju2007-2015, e. 143-145. uPor. Polska: Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007--2013 wspierające wzrost gospodarczy i zatrudnienie. Narodowa Strategia Spójności, Ministerstwo Rozwoju Regionalnego, WarBzawa 2007, s. 38-40.
ę
polityki spójności w Polsce. Oba dokumenty przedstawiają katalog zasad prowadzenia działań politycznych, a Strategia Rozwoju Kraju odnosi się wprost do polityki regionalnej państwa. W tabeli 1 przedstawiam obie listy zasad. - wynikających z SRK oraz NSRO - w ujęciu porównawczym, choć traktuję je elastycznie, jako punkt wyjścia dla przedstawienia własnej propozycji.katalogu zasad.
Porównując wyżej przedstawione, zasady prowadzenia, polityki' rozwoju, można zauważyć, że jedynie trzy spośród nich powtarzają się w obu analizowanych dokumentach. .Są to zasady: koncentracji, koordynacji i subsydiamości. W tym ostatnim przypadku pojęcie subsydiar-ności jest nieco inaczej definiowane w obu dokumentach. W Strategii Rozwoju Regionalnego dotyczy głównie dodatkowości polityki regionalnej państwa oraz związanych z nią działań sektorowych (i innych rządowych) w stosunku do polityk samorządowych. W przypadku Narodowych Strategicznych Ram Odniesienia chodzi głównie o decentralizację i dekoncentrację-zarządzania polityką spójności. Ponadto, w NSRO pojawia się zasada dodatkowości, która odpowiada w dużym stopniu treści zasady subsydiamości ze SRIC, choć ma odniesienie głównie do działań polityk europejskich (a nie rządu centralnego, jak w SRIC). Jak się wydaje, zasady pochodzące ze Strategii Rozwoju Kraju są zapisane precyzyjniej i mogą być bardziej przydatne do kształtowania polityki regionalnej państwa. Kilka osobno występujących zasad obowiązujących w polityce unijnej zostało włączonych do zasad polityki regionalnej państwa, zapisanych w Strategii Rozwoju Kraju.
im | ||
Lp. |
Strategia Rozwoju Kraju 2007-2015 |
Narodowe Strategiczne Ramy Odniesienia 2007-2013 |
ii |
.. ; f V: w ',^... A>*si ^emTają^^^on^faiCT.^q^p^ałatt{prowadma |
!>zadan;wLąiąńyd\(?^ćó{^^ f prżen ipsieplety^ kom pe t encj» na szczetel-ńiśzy- :: |
Dodatkowość środki finansowe pochodzące z budżetu UE nie zastępują krajówych.środków publicznych, stanowiąc ich uzupełnienie. Celem stosowania zasady dodatkowości jest jednocześnie zapobieganie wypieraniu środków krajowych przez środki wspólnotowe | ||
1 2ajśfe fgg |
k^asaaa;rownveli:szans^:ii^:i^*s5s^fe^^^®%:'c |
!i^^^fa^a^bfe^^i>sfeiKr^płggjawftnRtłjg»4 §^faną|^^nf^[^!p^^^ią3^j^etńóspraymo^J |
4. |
Zasada wspierania rozwoiu endoeeniczneeo | |
województw polityka regionalna państwa zmierza do pobudzenia potencjału endogenicznego województw | ||
PI JffWSj 5a$ n | ||
mmm&RNkm® |
ńómi^^^ejm(^łg^^«a^y^pgpmf]W^dyrrM; żev^who^mw^^^e^-;:a^wi^z\j^noćze»ym, MOTO^ni^^Iórowłrodowisktfpayródnićz^^^ |