136
gdzie c jest pewną liczbą między 1 i x. c) Dla funkcji /(*) = sin - mamy
/(*)» |cot|. /"(ar) = “Sin |,
I . x ~ sin -16 2
oraz
Mx,=5Lcos|:
Wzór Taylora dla tej funkcji, punktu *o oraz n = 5 ma zatem postać
I 1 1 ■ -te
dn | = 1 + jj(z - r) + “2^(* “ + 5? + "ąf + *^5!™^"^ ~
gdzie c jest pewną liczbą między z i x.
• Przykład 5.10
Napisać wzory Madaurina dla podanych funkcji z n-tą resztą Lagrangc’a: *) /to = «*n2x; b) /(*) = ze1; c) /(*) = shi.
Rozwiązanie
Dla xo = 0 wzór Taylora przyjmuje postać:
/(*) = /<<>) +
/"(O) a 2!
+
i
gdzie c jest pewną liczbą między 0 i z. Równość tę nazywamy wzorem Maclaurina z
resztą Lagrange*a.
a) Dla funkcji /(z) = sin 2z mamy
/(x) = 2coa2x, f'{x) = -4«in2i. /"'(*) = -8co«2x, /4,(x) = 16sln2x. Na tej podstawie możemy wysunąć hipotezę o postaci Ar-tej pochodnej funkcji / :
/‘'to -
2* sin 2z dla k = 4p, 2*ćos2z dla k=4p+l, —2*sln2z dla k»4p + 2, —2*cos2z dla Ar = 4p + 3.
Powyższa hipoteza powinna być uzasadniona przez indukcję matematyczną. Nieskomplikowany dowód pozostawiamy Czytelnikowi. Korzystając z tego wzoru mamy
0 dla Ar=4p,
2* dla * = 4p + 1, 0 dla k = 4p + 2, —2* dla k *= 4p + 3
przykłady 137
dla k = 0,1,2,... . Podstawiając te pochodne do wtóru MacUurinaotrzymamy
nin 2z
2nsin2c dla n = 4p, 2neos2c dla n= 4p+ l. -2" sin2c dla n = 4p + 2, -2ncos2c dla n»4p + 3
* 2x-
2nsin2c dla n = 4p, 2"coa2c dla n = 4p + l, -2" 8in2c dla n=*4p + 2, —2" cos2c dla n = 4p + 3,
gdzie c jest pewną liczbą między 0 i *. b) Dla funkcji /(z) a xeł mamy
f{x) = c* + = (z + l)ex. f(x) = e* + (z + l)e* = (z + 2)e\
Łatwo teraz zauważyć, że /<**(*) = (z + k)e' dla fc * 0,1,... . Oczywiście powyższa hipoteza wymaga dowodu indukcyjnego. Jednak ten prosty dowód pomijamy. Zatem
/* *(0) = k dla k = 0,1.....Tak więc wzór Maclaurina dla funkcji /(z) = ze* ma
posiać
gdzie c jest pewną liczbą między 0 i z. c) Dla funkcji f(x) b ihz mamy
Ix + |
2 i n |
“ 1 -"“I , |
Ti + |
»* + " + (n |
-Dl* + |
(c + r«K_n | ||
1! + |
(»-*)' |
n! 1 ' |
nf
J*{x) = chx, f"{x) s shz, /'"(i) = chz itd.
Zolem
Stąd
(sh x dla n parzystego, chi dla n nieparzystego.
J 0 dla n parzystego,
1 1 dla n nieparzystego.
Wzór Maclaurina przyjmie więc postać
x* ( she dla n parzystego, nl T che dla n nieparzystego
.hx = 0+1T* + |x*+‘x* + ...
x +
31
•1*.
( sli c dla n parzystego,
\ chc dla n nieparzystego.
gdzie c jest pewną liczbą między 0 i x.