DSC07132 (2)

Izczególne znaczenie mają przetrwalniki wytwarzane przez laseczki tlenowe oizaju Bacillus oraz beztlenowe z rodzaju Clostridium. Wszystkie gatunki :ące do obu tych rodzajów mają zdolność przetrwalnikowania. rwalniki tych bakterii, zwane też endosporami, wykazują dużą ppoopomość, giną dopiero w temperaturze powyżej 100°C, dlatego wają szczególną rolę w skażeniu artykułów żywnościowych, dolność do wytwarzania przetrwałników jest cechą diagnostyczną rodziny llaceae, odróżniającą laseczki od pałeczek. Te ostatnie należą do bakterii przetrwalnikujących.

Powstawanie przetrwalników jest procesem bardzo złożonym. Powstały trwalnik jest otoczony kilku błonami, które stanowią około 50% jego suchej Budowa i skład chemiczny przetrwalników utrudnia ich barwienie.

I Comórki baktery jne jako organizmy prokariotyczne mają słabo wykształcone ury wewnętrzne i tym samym znacznie prostszą budowę od pozostałych noustrojów zaliczanych do Eucaryota.

Komórki bakteryjne, w porównaniu z innymi mikroorganizmami, są niewielkie, ica ich nie przekracza 2 pm, natomiast długość waha się od 3-5 |im, chociaż óre są dłuższe, a formy nitkowate mogą osiągnąć kilkadziesiąt mikrometrów, go też obserwacja bakterii pod mikroskopem wymaga pewnych zabiegów, przyczyniają się do lepszej ich widoczności. Obserwację drobnoustrojów mikroskopem przeprowadza się w preparatach mikroskopowych.

Preparatem mikroskopowym nazywamy badany materiał naniesiony na i ełko przedmiotowe.

Drobnoustroje na żywo obserwuje się w preparatach przyżyciowych, a maijtwe w preparatach utrwalonych, zazwyczaj barwionych.

należ; Prze ti ciej odgły

Bac

nie

prze

ma

s y

stru Ui drol r

śred iii niektó Dla e któie pod

szk

o

PREPARATY PRZYŻYCIOWE

R fc. 24. Eza i igła -śpi cęt do sporządzania preparatów

Preparaty drobnoustrojów żywych wykorzystuje się do obserwacji ruchliwości, żywotności, sposobu rozmnażania, a czasami do wykrywania substancji zapasowych w komórce (ryc. 24).

Preparaty przyżyciowe służą do obserwacji pleśni i drożdży, jest to możliwe dzięki ich budowie i rozmiarom. Żywe komórki bakterii natomiast z uwagi na słabą

widoczność są rzadko obserwowane w preparatach na „żywo”.

Preparaty przyżyciowe można przygotować dwoma sposobami:

1 - w kropli spłaszczonej

- w kropli wiszącej.

Preparat w kropli spłaszczonej wykonuje się w ten sposób, źe na szkiełku przedmiotowym umieszcza się kroplę płynnej hodowli drobnoustrojów lub badanego materiału i przykrywa się szkiełkiem nakrywkowym, opuszczając je ukośnie tak, aby nie powstały w preparacie pęcherzyki powietrza. Jeśli kropla jest zbyt duża i wypływa spod szkiełka nakrywkowego, jej nadmiar należy osuszyć bibułą filtracyjną.

Ryc. 25. Przygotowywanie romani - sposób

pobierania materiału z hodowli płynnej

Przy sporządzaniu preparatu z hodowli na podłożu stałym lub z produktu o mazistej konsystencji, najpierw na szkiełko nanosi się kroplę destylowanej Wody, roztworu fizjologicznego lub innego roztworu i pobrany za pomocą ezy materiał rozprowadza w naniesionej kropli, a następnie przykrywa szkiełkiem nakrywkowym (ryc. 25).

Preparaty przyżyciowe są trudne do oglądania. Obserwację należy prowadzić blisko brzegu kropli - tam gdzie jest najcieńsza warstwa cieczy, przy częściowo zamkniętej przysłonie i obniżonym aparacie oświetlającym. Preparaty na “żywo” należy oglądać pod mikroskopem bezpośrednio po przygotowaniu i możliwie szybko z uwagi na ich wysychanie.

Możliwość długotrwałej obserwacji drobnoustrojów daje preparat wykonany w kropli wiszącej (ryc. 26).

Przygotowując tego rodzaju preparat umieszcza się małą kroplę zawiesiny badanych drobnoustrojów na środku szkiełka nakrywowego. Jednocześnie przygotowuje się szkiełko przedmiotowe z wgłębieniem (zwane komorą Lindnera), a brzegi wgłębienia pokrywa się cienką warstwą wazeliny. Szkiełko przedmiotowe odwraca się i nakłada na szkiełko nakrywkowe w ten sposób, aby kropla zawiesiny znalazła się pośrodku wgłębienia. Szkiełko należy lekko przycisnąć i zdecydowanym ruchem preparat odwrócić, w ten sposób, by kropla zawisła we wgłębieniu. Warstwa wazeliny uszczelnia komorę, chroniąc preparat przed szybkim wysychaniem.

Preparaty w kropli wiszącej służą do obserwacji ruchu drobnoustrojów i ich rozmnażania.

Preparaty przyżyciowe najczęściej ogląda się pod mikroskopem nie zabarwione. Jednakże przy prowadzeniu pewnych obserwacji, np. w edu