KONKRECJI POLEMETALICZNYCH
Konkrecje głębokomorskie stanowią polimeta-liczny typ kopalin, których wykorzystanie może doprowadzić w przyszłości do istotnych zmian na światowym rynku metali nieżelaznych. Przyjmując za punkt wyjścia istniejące zasoby złóż lądowych (Mn, Ni, Zn, Cu, Ag, Cd, Au i Co) oraz tendencje na rynku światowym, po roku 2010 może zaznaczyć się trend wzrostu cen tych metali. Równocześnie nastąpi istotne zmniejszenie zasobów wymienionych metali w eksploatowanych złożach lądowych, co w konsekwencji spowoduje wzrost zainteresowania zagospodarowaniem złóż oceanicznych. Obserwuje się długofalową dynamikę obniżenia zapotrzebowania na te metale, co związane jest z recesją w przemyśle głównych ich użytkowników. Poza tym, miniaturyzacja wyrobów przy wyraźnym spadku zużycia jednostkowego i konkurencyjność substytutów sprawiają, że dokonanie wiarygodnej prognozy rozpoczęcia przemysłowej eksploatacji złóż morskich jest niezwykle złożone. Dodatkowe utrudnienia w ocenie wynikają z utrwalającej się tendencji obniżania ogólnych kosztów wydobycia i wstępnego przetwórstwa w krajach posiadających bogate rudy, przy relatywnie niższych kosztach produkcji metali. Według aktualnych ocen, przemysłowa eksploatacja złóż konkrecji nastąpi po roku 2020 [Lenoble, 1993; Kotliński, 1996].
W ostatnim czasie najbardziej wyczerpującą analizę geologiczno-ekonomicznych uwarunkowań i możliwości podjęcia eksploatacji konkrecji przedstawił J.P. Lenoble [1993]. Biorąc za punkt wyjścia dane zawarte w tym opracowaniu oraz aktualny stan w zakresie wydobycia i odzysku metali ze złóż lądowych, podjęto próbę opracowania prognozy przemysłowego zagospodarowania głębokomorskich złóż konkrecji (fot. 6.1).
Jak wiadomo, cena surowca zależy od wielkości produkcji i popytu. Na cenę składają się koszty odkrycia, tj. badań geologiczno-poszukiwawczych oraz koszty wydobycia i przeróbki. Koszty te nie mogą być jednak wyższe od cen rynkowych odpowiednich metali aktualnie dostępnych na rynku. Ważna jest również klasa odkrytego surowca,, tj. zawartość procentowa danego minerału w złożu. Istnieje zawsze taka zawartość minerału w złożu, która przesądza o tym, iż eksploatacja jest nieopłacalna. Decydujący jest przy tym nie tylko współczynnik koncentracji metalu w złożu, ale także warunki jego występowania; postać chemiczna głównych minerałów, asocjacje z innymi metalami, warunki geologiczno-górnicze itp. Przykładowo, do typowych minerałów i związków chmicznych, umożliwiających wysoką efektywność procesów przeróbki metalurgicznej, należą tlenki, siarczki, węglany oraz metale w stanie rodzimym.
IMS - KUTNA HORA
Fot. 6.1. Konkrecja z pola Clarion-CHpperton