182 R. Kotliński
nych złóż konkrecji polimetalicznych (tab. 5.27). Przedstawiony wariant jednolitej klasyfikacji oceanicznych złóż konkrecji polimetalicznych opracowany został na podstawie zasad metodologicznych przyjmowanych w badaniach morskich (tab. 5.28).
ności geologicznego udokumentowania i ustalonych zasobach przemysłowych, które są wynikiem badań dokumentacyjnych (exploitation). Zawartości składników użytecznych, własności fizycz-no-chemiczne i technologiczne kopaliny oraz wa
Tab. 5.28. Etapy badań poszukiwawczych i rozpoznawczo-dokumentacyjnych złóż konkrecji oceanicznych
Etapy badań |
Dokumentacja geologiczna i ustalona kategoria |
Rodzaje kryteriów |
Wyróżnione jednostki mineralogiczne |
wstępny |
Analiza regionalna |
prognostyczne |
pole konkrecjonośne |
regionalny |
Ocena geologiczno-ekonomiczna uzasadniająca rozpoczęcie geologicznych badań rozpoznawczo-dokumentacyjnych. Zasoby szacunkowe w kategorii R-3. |
poszukiwawcze konkrecjonośny |
rejon |
rozpoznawczy |
Ocena geologiczna-ekonomiczna o celowości prowadzenia prac dokumentacyjnych. Zasoby w kategorii R-2. |
dokumentacyjne |
obszar złożowy |
dokumentacyjny |
Raport o ustaleniu kryteriów bilansowości złoża. Geologiczna dokumentacja zasobów złoża. Zasoby w kategorii R-l. |
eksploatacyjne |
złoże |
Źródło: Kotliński, 1993.
Do kategorii R-3 proponuje się zaliczanie zasobów prognostycznych konkrecji, które zostały ujawnione w polu konkrecjonośnym w trakcie prowadzenia regionalnych badań geologiczno-poszukiwawczych (prospecting). Charakterystyka pola przeprowadzana jest z uwzględnieniem wyników badań ekologicznych i pomiarów hydrologicznych. Ustalenie w obrębie pola, rejonu konkrecjo-nośnego, możliwości występowania nagromadzeń o znaczeniu przemysłowym oparte jest na ustalonych przesłankach poszukiwawczych i danych bezpośrednich, opracowanych dzięki wykorzystaniu metod statystycznych, przy dopuszczalnej interpolacji danych z innych rozpoznanych rejonów konkrecjonośnych. Wartość dopuszczalnego błędu oszacowania zasobów waha się od 50% do 80%.
_ Do kategorii R-2 proponuje się zaliczanie zasobów możliwych o wiarygodnym stopniu rozpoznania geologicznego, które zostały ustalone na etapie badań rozpoznawczo-dokumentacyjnych (exploration). Podstawowe graniczne wartości parametrów geologiczno-górniczych ustalane są na podstawie bezpośrednich badań i pomiarów. W badaniach tych dopuszczalna jest interpolacja danych geologicznych wiarygodnie rozpoznanych złóż lub ich części w obrębie obszaru złożowego. Wartość dopuszczalnego błędu obliczenia zasobów może wahać się w granicach 25-50%.
Do kategorii R-l zalicza się stwierdzone zasoby złoża konkrecji o wysokim stopniu wiarygodrunki geologiczno-górnicze zostały określone podczas bezpośrednich badań, pomiarów i obserwacji, przy minimalnej interpolacji danych. Wartość dopuszczonego błędu obliczania zasobów do 25%.
Przedmiotem badań i analiz w trakcie poszukiwań oceanicznych złóż konkrecji polimetalicznych są przede wszystkim dane morfometrycz-no-batymetryczne, umożliwiające ustalenie zmienności rzeźby dna. Opierając się na pomiarach batymetrycznych przeprowadza się eliminację tych obszarów dna, w których prowadzenie ewentualnego wydobycia nie jest możliwe (wulkany, wzniesienia o nachyleniu zboczy powyżej 6°, regionalne uskoki itp.). Uzyskane dane o typach litologicznych osadów i zmienności morfogenety-cznej konkrecji, ich składzie mineralno-chemicz-nym, warunkach zalegania i ustalonym wskaźniku konkrecjonośności, zmierzają do ustalenia lokalnych wskaźników występowania konkrecji, takich jak: położenie w reliefie, średni poziom występowania nagromadzeń, związki określonych typów morfogenetycznych konkrecji z danym typem litologicznym osadów, warunki zalegania konkrecji wraz ze wstępną charakterystyką własności fizycz-no-inec han icznych osadów oraz własności technologicznych konkrecji [Kotliński, 1995].
Podstawę do obliczenia zasobów prognostycznych, w kategorii R-3, oraz planowania prac geo-logiczno-geofizycznych i badań rozpoznaw-czo-dokumentacyjnych stanowią kompleksowo