DSC08766 (3)

4. WYTYCZNE ZARZĄDZANIA JAKOŚCIĄ WEDŁUG NORMY ISO 9001

4.1. Dokumentacja systemu zarządzania jakością

Sysicm zarządzania jakością w organizacji jest ważnym elementem składowym ogólnego systemu zarządzania, a jego znaczenie wzrasta wraz z rozwojem organizacji i doskonaleniem jej konkurencyjności. We wdrażaniu takiego zarządzania są bardzo pomocne wytyczne zawarte w normach ISO serii 9000 i serii 10000. w sektorowych rozszerzeniach oraz wielu innych normach dotyczących procesów, wyrobów, zarządzania i in. [8, 12].

Normy projakościowe mają strukturę opartą na zasadzie PDCA (planowanie. wdrożenie, sprawdzenie i korygowanie oraz działanie i doskonalenie). Zalecane jest również, aby wszelkie przedsięwzięcia projakościowe, rozwojowe i doskonalące były opracowywane zgodnie ze schematem PDCA, główne zaś współzależności w systemie przedstawiono na tys. 4.1.

Zakupy

Wytwarzanie!

wyrobu

Dystrybucja

Pomiary, analiza i doskonalenie

Rys. 4.1. Schemat głównych współzależności w systemie zarządzania jakością (SZJ): NK - naczelne kierownictwo. KZ,i> - klient zewnętrzny (wymagania), KZ,j, - klient zewnętrzny (satysfakcja). KW - klient wewnętrzny

Celem wymagań zawartych w ISO 9001, które organizacja powinna wdrożyć, aby uzyskać certyfikat zgodności, jest:

•    pokazanie klientom, że organizacja jest w stanie spełnić ich wymagania w sposób satysfakcjonujący,

•    umożliwienie organizacji wstąpienia na ścieżkę stałego rozwoju i doskonalenia.

Wymagania zawarte w ISO 9001 dotyczą następujących zagadnień:

•    konieczności opracowania odpowiedniej dokumentacji normatywnej regulującej ważne działania,

•    zidentyfikowania ważnych procesów i ustanowienia nad nimi nadzoru

-    zarządzania (patrz rozdz. 2.2),

| ukierunkowania działań na spełnianie wymagań klienta i przestrzeganie zasad zarządzania jakością.

Zakres i szczegółowość opracowywanych dokumentów powinny być tym większe, im większa jest organizacja, im bardziej złożone realizuje procesy i im niższe są kompetencje personelu.

Do podstawowych dokumentów wymaganych normą należą [12]:

•    Polityka jakości i cele jakości wynikające z ogólnej strategii konkurencyjności organizacji. Są one podstawą do opracowywania wszystkich następnych dokumentów, gdyż opracowywany system „to stałe i systematyczne wdrażanie w życie polityki jakości”.

| Księga jakości opisująca cały system i wskazująca sposoby spełniania poszczególnych wymagań zawartych w kluczowych procesach normy.

•    Procedury postępowania w szczególnie ważnych procesach organizacji, w których należy zamieścić rozdziały: cel procedury, zakres obowiązywania, definicje, odpowiedzialność, rozdzielnik, wykaz dokumentów związanych, tryb postępowania oraz wykaz załączników (instrukcje, formularze dla zapisów).

Obowiązkowe są następujące procedury:

-    nadzorowanie dokumentacji,

-    nadzorowanie zapisów,

-    audity wewnętrzne,

-    nadzorowanie wyrobu niezgodnego,

-    działania korygujące,

-    działania zapobiegawcze.

Oprócz wymienionych organizacja winna opracować procedury lub inne dokumenty normatywne regulujące takie ważne zadania, jak:

-    planowanie procesów realizacyjnych i jakości,

-    dokumentowanie wyrobów i procesów technologicznych, zgodnie z ustalonymi wymaganiami klientów,

-    dokumentowanie danych dotyczących projektowania, zakupów, produkcji i in.