52
• diagram radarowy — pozwalający na obserwowanie zmian określonych Sytuacji w czasie na podstawie wcześniej wybranych kryteriów i skal ocenowych.
Uzupełnieniem wymienionych są tzw. nowe narzędzia (7N), stosowane w działaniach organizacyjnych, do których należą:
• diagram pokrewieństwa - wykorzystywany do porządkowania danych i informacji.
• diagram zależności - wskazujący powiązanie między głównym problemem a powiązanymi z nim czynnikami.
• diagram typu ..drzewo" - była o nim mowa wcześniej,
• diagram macierzowy - pokazujący wzajemne powiązania pomiędzy analizowanymi zbiorami danych.
• diagram procesu decyzyjnego - umożliwiający wybór optymalnej drogi osiągnięcia zamierzonego celu,
| diagram sieciowy - używany do planowania działań i ustalania kolejności działań,
• tablicowa analiza danych — umożliwiająca usystematyzowanie informacji o badanym problemie.
Dalszym rozwinięciem instrumentarium sprzyjającego doskonaleniu organizacji mogą by ć również tzw. narzędzia zarządzania strategicznego (7S):
51 - analiza otoczenia branży i jego atrakcyjności,
52 - analiza produktów i porównanie ich z konkurencyjnymi,
53 - analiza rynku pod kątem pozyskiwania nowych klientów,
54 - analiza relacji produkt-usługa-rynek w celu ustalenia sytuacji organiza-
n
55 - analiza portfela produktów lub usług i ustalenie ich priorytetów,
56 - analiza elementów strategicznych (jakość, koszty, terminy, bezpieczeń
stwo),
57 - analiza alokacji zasobów dla osiągnięcia celów strategicznych, i narzędzia planowania nowych produktów, tzn.:
PI - wywiady grupowe (badania klientów i konkurencji),
P2 - kwestionariusze (zestawy i wykazy pożądanych cech),
P3 - ustalanie sytuacji organizacji (ustalanie współczynników wagowych cech),
P4 - lista kontrolna pomysłów (opracowanie alternatywnych rozwiązań),
P5 - tabela pomysłów (ocena kosztów i szeregowanie rozwiązań),
P6 - analiza połączeń współzależności (konkurencyjności, cech, rozwiązań), P7 - tabela jakości wybranego wariantu (jak w części QFD).
Poznanie podanych i innych narzędzi (patrz ISO 10014), ich praktyczne i skuteczne stosowanie umożliwia rozwiązywanie różnych problemów, rozszerza zakres działań zapobiegawczych i przyczynia się do ogólnej poprawy kon-
kurencyjności organizacji poprzez jakościowe doskonalenie różnych aspektów zarządzania (rys. 6.1).
Standaryzowane źródła wiedzy
Rys. 6.1. Wybrane techniki i metody sprzyjające doskonaleniu zarządzania jakością
6.2. Doskonalenie systemu działań
naczelnego kierownictwa
Doskonalenie systemu zarządzania organizacją powinno być inicjowane przez najwyższe kierownictwo na podstawie ustalonej strategii rozwojowej i aktualnej sytuacji organizacji. W tym celu konieczne jest dokładne /diagnozowanie sytuacji z pomocą metod SWOT (silne i słabe strony organizacji, szanse i zagrożenia z otoczenia), PESTEL (czynniki polityczne, ekonomiczne, społeczne, techniczne, ekologiczne i logistyczne) oraz metod benchmarkingu zewnętrznego, z pomocą którego można również pozyskać nową wiedzę i informacje umożliwiające doskonalenie własnych procesów w oparciu o doświadczenia innych organizacji, z któtymi firma nie konkuruje. Możliwe jest również