DSCF6829

116

Odczyn roztworu powinien być obojętny lub słabo alkaliczny (pH w granicach 6,5-10,5). W środowisku kwaśnym chromian jako sól słabego kwasu reaguje z jonami wodorowymi. Równowaga reakcji:

2CrOj+2H⁺ 2HCrO; Cr₂0? +H₂0

przesuwa się w prawo i osad chromianu srebra ulega rozpuszczeniu.

W roztworach alkalicznych (pH > 10,5) następuje wytrącenie tlenku srebra:

2Ag⁺ + 20H- Ag_zO + H₂0

Jeżeli badany roztwór jest kwaśny, można go zobojętnić wodorowęglanem sodowym lub boraksem.

Metody Mohra nie można stosować w obecności następujących substancji:

1)    anionów tworzących w roztworach obojętnych trudno rozpuszczalne sole srebrowe, takich jak bromki, jodki, fosforany, arseniany, węglany;

2)    kationów, tworzących trudno rozpuszczalne chromiany np. baru czy ołowiu;

3)    substancji redukujących azotan srebra do metalicznego srebra np. jonów żelaza (II).

Nie można również stosować tej metody do oznaczania chlorków kationów dających kwaśny odczyn w wyniku reakcji hydrolizy. Jako przykład mogą służyć chlorki bizmutu, glinu, cynku, cyny. Przy pH = 7 strącają się zasadowe sole tych kationów, zawierające w swym składzie jon chlorkowy.

Metodą Mohra można oznaczać chlor wyłącznie w postaci chlorków. Chlorany (V), chlorany (VII) i większość organicznych związków chloru nie reaguje w tych warunkach z azotanem srebra. Metodę można stosować dopiero po przeprowadzeniu chloru zawartego w tych związkach w jon chlorkowy.

Wykonanie oznaczenia

Zadanie kontrolne dopełnić w kolbie wodą destylowaną do kreski i dobra wymieszać. Odmierzyć 25 ml roztworu do kolbki stożkowej, dodać 75 ml wody destylowanej, 1 ml 5% roztworu K₂Cr0₄ i miareczkować mianowanym roztworem AgNO_s do wystąpienia czerwonobrunatnego zabarwienia roztworu nie znikającego przez ok. 20 sek.

Ustalenie punktu końcowego miareczkowania ułatwia porównanie miareczkowanego roztworu z roztworem porównawczym, tzw. świadkiem. Roztwór porównawczy przygotowuje się dodając do roztworu miareczkowanego trochę chlorku sodu, aby powstały Ag₂CrÓ₄ uległ rozpuszczeniu i roztwór zawierał jedynie AgCl.

Miareczkowanie powtórzyć 3-krotnie. Zawartość chlorków (m_a) w kontrolnym obliczyć ze wzoru:

m_a = v ■ c ■ 35,45 ■ w (g)

gdzie:

o - objętość roztworu AgN0₃ (średnia z trzech próbek) (1), c - stężenie roztworu AgNO, (mol/1),

35,45 - masa molowa Cl^- (g/mol), w - współmiemość kolby z pipetą.

5.3. Oznaczanie chlorków metodą Wolharda

Zasada metody

Metoda ta opiera się na reakcji strącania jonów srebra w środowisku kwaśnym za pomocą rodanku potasowego lub amonowego w obecności soli żelaza (III):

Ag⁺ + SCN" AgSCN

Gdy całe srebro opadnie w postaci białego osadu AgSCN, dodatkowa kropla rodanku amonowego utworzy z jonami Fe³⁺ rodanek żelaza Fe(SCN)₃, który zabarwia roztwór na kolor jaskrawoczerwony, pozwalając w ten sposób określić koniec miareczkowania.

Podczas miareczkowania soli srebra mianowanym roztworem rodanku w środowisku kwaśnym w obecności jonów Fe(III) pierwszą zmianę barwy obserwuje się przed osiągnięciem punktu równoważnikowego (przy niedomiarecz-koweaniu 0,7-1%) roztworu. Powstający osad AgSCN adsorbuje jony Ag⁺. Dlatego po pojawieniu się pierwszego czerwonego zabarwienia należy dalsze miareczkowanie prowadzić skłócając mocno roztwór do całkowitego ustąpienia zabarwienia. Wówczas jony Ag⁺ przejdą do osadu w postaci AgSCN, co zwiększa dokładność oznaczenia.

Metoda Wolharda znajduje zastosowanie praktyczne przy oznaczaniu chlorków, bromków i jodków w ich mocno kwaśnych roztworach, gdzie zawodzi metoda Mohra. W tych przypadkach do badanego roztworu dodajemy ściśle określoną objętość roztworu AgN0₃, w nadmiarze i posługując się metodą miareczkowania odwróconego, oznaczamy nadmiar jonów srebra za pomocą mianowanego roztworu rodanku.

Podczas miareczkowania chlorków metodą Wolharda powstają pewne trudności. Mianowicie, po strąceniu chlorków otrzymujemy osad AgCl oraz