DSCN0306 (2)

Accusatiyus cum infinitiyo

Accusatiyus cum infinitiyo jest konstrukcją złożoną z accusatiwu i infi-nitiwu. W tłumaczeniu na język polski accusatiyus pełni funkcję podmiotu, a infinitiyus orzeczenia, np.:

1.    Agricolas arare video — Widzę, źe rolnicy orzą.

2.    Marcum bonum puerum esse scimus — Wiemy, że Marek jest dobrym chłopcem.

3.    Marcum in Graecia esse audivi — Słyszałem, że Marek jest w Grecji.

4.    Libros a pueris legi scio — Wiem, że książki są czytane przez chłopcom

5.    Homerom omnium poetarum clarissimum esse constant — Jest wiadomym, że Homer jest najsławniejszym ze wszystkich poetów.

6.    Hominem varium habere vitae genus oportet— Należy, żeby człowiek miał różny rodzaj życia.

Konstrukcji accusatiyus cum infinitiyo odpowiada w języku polskim zdanie dopełniające lub podmiotowo, zaczynające się najczęściej od że, czasem od żeby.

Konstrukcja accusatiyus cum infinitiyo następuje po czasownikach wyrażających mówienie, widzenie, słyszenie, uczucie, wolę oraz po wyrażeniach nieosobowych, np.: oportet—należy; constat jest wiadomym, fas est — godzi się itp.

Liczebniki (Numeralia)

Liczebniki dzielą się na:

a) Liczebniki główne (Numeralia ćardinolia), odpowiadające na pytanie: ile? (duo — dwa, quinque—pięć).

b) Liczebniki porządkowe (Numeralia ordinalia), odpowiadające na tanie: który? (z rzędu), (primus — pierwszy, quintus — piąty).

c)    Liczebniki podziałowe (Numeralia distributwa),' odpowiadające na pytanie: po ile? (singiili, ae, -a — po jednym).

d)    Liczebniki przysłówkowe (Adoerbia numeralia)^ odpowiadające, na pytanie: ile razy? (his dwa razy).

_	Liczebniki główne (Numeralia cardinalia) \ ^1 na pytanie': ile?	Liczebniki porządkowe 1 | Numeralia ordinaUa) l na pytanie: który z rzędu? 1
ii	unus, una, unum — jeden	primus, -a, -ran — pierwszy
2 II	duo, duae, duo — dwa : ■.	secundus, -a, um — drugi (aller, -a, -um)
a iii	tres,' tria — trzy	tertius, -a, um — trzed
IHB	ąuattuor	ąuartus, -a, -um
1 '5"V	(juincjue	ąuintus, -a, -um
; 6 vi	sex	sextus, a, -run
.7 VII	septem	septlmus, -a, -um
| 8 VIII	octo	octayus, -a, -run
9 IX	novem	nonus, -a, -um
10t X	decem	decimus, -a, -um
^ ii xi	undecim	undecimus, -a, -um
12 XII	duodecim	duodecimus, -a, -nm
j^#XIII	tredecim	tertius decimus, -a, -um
MU xiv	ąuattuordecim	ąuartus decimus,-a,-um
'ii 15 XV	ąuindecim	ąuintus decimus,-a,-um
Kpi?-XVI	sedecim	sestus decimus,-a,-um
. 17. XVII	septendecim	septimus decimus,-a,-nm
J 18 XVIII	duodeviginti	duodevicesimus, -a, -um
! 19 XIX	undeviginti	undevicesimus, -a, -um
£#r.xx	viginti	yicesimus
r 2i-xxi	viginti unus	yicesimus primus,-a,-um
	(unus et' viginti)	;: (unus et yicesimus, -a, -um)
; 22 XXII	viginti duo	Yicesimus alter,-a,-um
	(duo- et viginti)	(alter et yicesimus, -a, -um)
XXVIII	duodetriginta	duodetricesimus, -a, -um
29 XXIX	undetriginta	undetricesimus, -a, -um
- 30 XXX	triginta	tricesimus, -a, -um
40 XL	cjuadraginta	ąuadragesimus, -a, -um i , w
; *'€0 L	quinquaginta	ąumąuagesimus, -a, -um
' 60 LX	sexaginta	sexagesimus, -a, -um
•; 70 LXX	septuaginta	septuagesimus, -a, -um
, 8Ó LXXX	octoginta	octogesimus, -a, -um
' oo ;xc ' -100 c	nonaginta	nonagesimus, -a, -um
	centurn	centesimus, -a, -um
200 CC	ducenti, -ae, -a	ducentesimus -a, -um
300 CCC	trecenti, -ae, -a	trecentesimus, -a, -um
400 CD 500 D	ąuadringcnti, -ae, -a	ąuadringentesimus, -a, -um ,
	quingenti, -ae, -a	ąuingentesimus, -a, -um

.165