DSCN0458 (2)

Wielkość wiertarki charakteryzuje się średnicą największego otworu, jaki może być na niej wiercony bez obawy przeciążenia, wysięgiem wrzeciona, tj. największą odległością otworu od krawędzi przedmiotu, i głębokością wiercenia.

Wiertarki stojakowe (rys. 187). W wiertarkach tych wrzecien-nik wraz z silnikiem napędowym jest połączony na stałe ze stojakiem ze względu na duży ciężar i duże wymiary. Po pro\^dnieach stojaka przesuwa się skrzynka posuwów wraz z wrzecionem.

Skrzynka posuwów umożliwia kilka różnych wartości posuwów od 0,1 do 3 mm na 1 obrót. Dla jej zrównoważenia stosuje się przeciwciężary. Prędkość obrotowa wrzeciona może mieć kilka różnych wartości. Jeżeli zachodzi potrzeba zwiększenia liczby prędkości, należy stosować silniki wielobiegowe. Wszystkie posuwy mogą być ręczne lub mechaniczne. Wiertarki są zaopatrzone w obiegowe urządzenia chłodzące.

Rys. 187 Wiertarka stojakowa    Rys. 188. Wiertarką promieniowa

Wiertarki promieniowe. Jeżeli zachodzi potrzeba ustawienia wiertła w określonym miejscu nad przedmiotem, to stosujemy wiertarki promieniowe, w których wrzeciennik jest umieszczony przesuwnie na obrotowej belce, zamocowanej również przesuwnie

na pionowej kolumnie. Dzięki tym trzem ruchom: posuwowemu w płaszczyźnie poziomej, obrotowemu w płaszczyźnie poziomej i posuwowemu w płaszczyźnie pionowej, wrzeciono może być ustawione dokładnie nad każdym punktem obrabianego przed-I miotu (rys. 188). •

Wiertarki promieniowe są zwykle napędzane co najmniej dwoma silnikami, z których jeden służy do napędu wrzeciona, a drugi do podnoszenia ramienia. Odznaczają się one dość sztywną budową i są przeznaczone do wiercenia dużych otworów. Największy wysięg dochodzi do 3000 mm. Szybkości skrawania i posuw są regulowane ręcznie lub mechanicznie przez skrzynkę biegów i posuwów.

Wiertarki wielowrzecionowe są używane wtedy* gdy w przedmiocie należy wywiercić szereg otworów. Wiertarki wielowrze-jTcionowe dzielą się na dwie zasadnicze grupy: wiertarki ^Szeregowe oraz wiertarki kolumnowe.

Wiertarki Szeregowe składają się jak gdyby' z kilku wiertarek (rys. 189) zmontowanych w jednym stojaku i 'używane są wtedy, gdy za- . chodzi potrzeba zmiany za- I mocowania przedmiotu, tzn. i . gdy otwory znajdują się na j|j| różnych' ścianacłi przedmiotu. Każde Wrzeciono wiertarki jest napędzane włas-¹ nym silnikiem.

Rys. 189. Wiertarka wielowrzecionową szeregowa

Wiertarka kolumnowa, przedstawiona na rys. 190 ma głowicę wielowrzecionową.

Napęd wrzecion jest doprowadzany ze skrzynki przekładniowej wałkiem z dwoma przegubami i rozdzielany na poszczególne wrzeciona za pomocą kół zębatych. Wiertarki te mają po kilka do kilkudziesięciu wrzecion i są używane do jednoczesnego wykonywania wielu otworów o różnej

133