średnicy i różnej głębokości. W produkcji seryjnej, gdy zachodzi potrzeba wiercenia niewielu (2-^5) otworów rozłożonych na obwodzie koła, stosuje się zamiast wiertarek wielowrzecionowych wiertarki z głowicami wielowrzecionowymi (rys. 191), zamocowywa-nymi na wrzecionie wiertarki.
Rys. 191. Głowica wielo-wrzecionowa wiertarska
Rys. 190. Wiertarka wielo-wrzecionowa kolumnowa
Wiertarki poziome do wiercenia głębokich otworów mają zastosowanie przy wierceniu długich otworów we wrzecionach, lufach armatnich itp. Maksymalna średnica otworu wynosi 200 mm przy długości wiercenia do 4000 mm. W wiertarkach poziomych wiertło koronowe lub armatnie ma tylko ruch posuwowy, a dopływ cieczy chłodzącej odbywa się przez kanały wiertła pod ciśnieniem 30 at. Przedmiot jest umocowany z jednej strony w uchwycie głowicy, a z drugiej w podtrzymce, i napędzany jest przez wrzeciennik (rys. 192).
Wiertarki współrzędnościowe należą do najbardziej dokładnych i uniwersalnych obrabiarek (rys. 193).
Rys. 193. Wiertarka współrzędnościowa 1 — wrzeciennik, i? — wrzeciono, 3 — stół,
4 — prowadnica łoża
Rys. 192. Wiertarka pozioma do głębokich otworów
Ustawienie wiertła względem powierzchni obrabianej odbywa się w prostokątnym układzie współrzędnych, przy czym układ może być odniesiony do przedmiotu lub obrabiarki, wobec czego odpada zabieg trasowania, a odległości pomiędzy osiami otworów są dokładne.
Wrzeciono ma ruchy obrotowy i posuwowy, a stół osadzony na pro-wadnićach łoża ma ruchy wzdłużny, posuwowy i obrotowy. Wszystkie te ruchy uzyskuje się przez napęd mechaniczny lub ręczny. Mechanizmy przesuwu stołu są zaopatrzone w takie urządzenia jak śruby mikrometryczne lub przyrządy optyczne, które umożliwiają bardzo dokładne odczytanie współrzędnych położenia stołu (do 1 mikrona), jak również odczytanie kąta skrętu stołu z dokładnością do 5 sek,
Do wiercenia otworów w kadłubie silnika są stosowane wiertarki wielowrzecionowe, w których wiele wierteł o różnej średnicy może pracować jednocześnie w płaszczyźnie pionowej (z góry)