DSCN0460 (2)

;

i w 3 płaszczyznach poziomych (z 3 boków). W ten sposób za jednym zamocowaniem są wiercone w kadłubie wszystkie otwory.

Wiercone otwory mogą być przelotowe (na wskroś) lub nieprzelotowe (na określoną głębokość). Przy wierceniu otworów przelotowych należy zwrócić baczną uwagę na moment wyjścia wiertła z materiału, gdyż może nastąpić wyrwanie zamocowanego przedmiotu. Aby wychodzące wiertło nie kaleczyło stołu, imadła lub przyrządu, należy przedmiot ułożyć na podkładce.

Przy wierceniu otworów nieprzelotowych zachodzi pewna trudność w bezbłędnym określeniu i zachowaniu żądanej głębokości otworu, ze względu na stożkowe zakończenie ostrza wiertła. Po ustaleniu wgłębienia wiertła w materiał ustawia się na wrzecionie wiertarki zderzak, który uniemożliwia dalsze wiercenie, lub obserwuje się głębokość otworu na milimetrowej podziałće, znajdującej się na wrzecionie wiertarki. Przy posługiwaniu się wiertarkami przenośnymi ustawia się na wiertle pierścień oporowy.

Wiadomości dotyczące zamocowywania i chłodzenia wiertła lub przedmiotu, jak również zagadnienia bhp, podano w dziśle „Technologia ślusarstwa”.

5. Strugarki i struganie

Do obróbki płaszczyzn służą obrabiarki zwane strugarkami. Obróbka odbywa się w następujący sposób: Narzędzie przy'ruchu w przód skrawa powierzchnię przedmiotu, natomiast w czasie ruchu powrotnego ślizga się po powierzchni obrobionej ruchem jałowym. Przy zmianach kierunku ruchu narzędzia występują siły bezwładności i dlatego skrawanie odbywa się stosunkowo Wolno. Obróbka na strugarkach jest szczególnie wygodna w produkcji jednostkowej dzięki łatwości zamocowania przedmiotu i narzędzia.

Rodzaje strugarek. Do obróbki przedmiotów długości nie większej niż 500 mm stosuje się strugarki poprzeczne, w których przedmiot obrabiany jest zamocowany nieruchomo na stole strugarki. Stół wykonuje jedynie ruch poprzeczny, a narzędzie dwa ruchy: wzdłużny (posuwowo-zwrotny) i wgłębny. Na strugarce wzdłużnej obrabia się przedmioty długości ponad 500 mm (rysu-

nek 194). Stosowana jest ona również do jednoczesnej obróbki kilku lub kilkunastu przedmiotów, które są wtedy zamocowane rządem jeden za drugim.

Wielkość strugarki poprzecznej charakteryzuje się maksymalną długością skoku, a strugarki podłużnej — wymiarami stołu robo

Rys. 194*^; Zamocowanie przedmiotu' na strugarce •

Rys. 195. Imadło maszynowe

czego (szerokość -X długość) oraz wysokością strugania, tj. największą wysokością przedmiotu, który może się zmieścić pomiędzy stołem a belką suportową.'

Przedmioty do strugania powinny być tak umocowane, żeby pod naciskiem części ustalających nie ulegały zniekształceniu lub uszkodzeniu. Przedmioty małe zamocowuje się w imadłach, duże bezpośrednio na stole za pomocą śrub i docisków, a cienkie i płaskie — na płytach magnetycznych.

Do zamoćowania przedmiotu na górnej i bocznych powierzchniach stołu strugarki służą wycięte rowki teowe o znormalizowanych¹'kształtach i wymiarach. Najszybsze zamocowanie zapewnia imadło maszynowe (rys. 195). Na rysunku 196 przedstawiono sposób zamocowania dużego przedmiotu za pomocą docisku. ,

Źle

Bys. 196. Zamocowanie, przedmiotu za pomocą docisku

137