DSCN0666

hopl — por instigi al salto;

ho rukl (ripetata) — alvoko al kuna subita fortostrećo; stopi — por haltigi masinon;

Al la sentesprimaj interjekcioj apartenas: hal (ach!) — por esprimi la ekmiron,. surprizon;

Ao! (o!) — uzata preskau nur kun alparolajoj: ho jes! ho ne! ho ve! ho miaj esperoj!

ajl — montras subitan suferon au tre viglan gojon: aj! miapiedo! 6a! — por montri nekredemon: ba! li diris do tion? Neeble! brrl — por montri frostigon: brr! kia malvarmo! fil — por esprimi nauzon, mallaudon: fi, kia malbonkonduta knabo!

M »/•'» ^uff^l — por esprimi lacigon;* hu\ — por esprimi ektimon: hu! kieł rapide li rajdis! hural — por esprimi tre vivan gojon kaj aprobon samtempe, au: će amasa atako, por stimuli, ebriigi sin mem kaj la aliajn kaj por timigi la malamikojn;

nul — por sentigi, ke oni deziras ćesigi interparoladon; nu, pri tio ni parolos alian fojon! au: por instigi al parolo: nu! kio okazis?

ve\ — por esprimi doloron: ho ve! ve al ni! ni estas ruinigitaj!

B. YORTOJ

nauzi mdlić, nudzić neologismo neologizm objektive obiektywnie oficiala oficjalny precizigi określać ściśle provizo zapas pruvo dowód

respektinda godzien szacunku rezolucjo uchwała, rezolucja streći wytężać, napinać sufići wystarczać taugi nadawać się tendenco dążność, skłonność

admirinda godny podziwu agnoski uznawać amasa tłumny aprobi uznawać, zezwalać aserti twierdzić ćiuflanka wszechstronny epopeo epopeja famo rozgłos, wieść, sława jugo sąd

konduti sprawować się, zachowywać się

korporacio korporacja, cech

luli kołysać

majesta majestatyczny

mirinda dziwny

PRI ESPERANTO (daurigo kaj fino)

Kieł la ideo kaptis la progresemulojn, same la lingyo per siaj facileco kaj belsoneco inspiris tiajn talentajn homojn, kłuj poste dedicis sian laboron al la kulturado de la lingvo mem, kaj iom post iom kreigis la ćiam plirićiganta literaturo de la lingyo. Gi estas rića, vivkapabla kaj respegulanta la piej noblajn tendencojn de la tuta homaro, kaj montranta harmonian tuton de la naciaj literaturvaloroj.

Oni povas aserti, ke jen lingyo, kiun faris vivanta giaj poetoj, ver-kistoj pere de literaturo.

Esperanto donis la unuan realan pruvon pri siaj vivkapablo kaj uzeblo en 1905-a jaro, kiam okazis la unua Universala Kongreso en Boulogne-sur-Mer, en malgranda urbo de Francujo. La pli ol 700 diverslandaj esperantistoj, kunvenintaj kaj bonege komprenantaj unu la alian, decidis pri netusebleco de la lingva fundamenta, kaj per tio garantiante la seriozecon de la nova kulturmovado, iii ekirigis la lingyon sur vojo de sana kaj tutę natura evoluo.

Esperanto estas disvastigita en la tuta mondo. Oni uzas gin en la radio, gi estas enkondukita en lernejojn de pluraj landoj kieł de-viga lernobjekto. En 1954 UNESCO mem, la kultura organizajo de UNO (ONZ) en sia plena kunsido akceptis rezolucion, lau kiu UNESCO agnoskas la kulturvaloron de Esperanto, rekomendas la uzadon de la lingyo, kieł rimedon taugan por la intemacia kunlaboro kaj paco. Universala Esperanto Asocio, la ćefa mondorganizajo de la esperantistaro, havas oficialan reprezentanton en UNESCO.

Okaże de la 100-jara datreyeno de la naskigo de D-ro Zamenhof en 1959 okazis en Yarsovio 44-a Universala Kongreso de Esperanto. Tutę objektive oni povas konstati, ke dum sia ekzisto la lingyo, prosperanta vere en pacaj periodoj, kiam la internaciaj rilatoj estas normalaj, travivis du terurajn mondmilitojn, kaj hodiau gi estas. parolata de multaj centmiloj, oficiale uzata de internaciaj foiroj, de radiotelefono, de centoj da diversaj konferencoj internaciaj, de korporacioj politikaj kaj sociaj, de literaturistoj. Esperanto, la iama lingyoprojekto farigis vivanta lingvó internacia, en kies imagita lando neniam la suno subiras.

255