linie wymiarowe nie powinny przecinać się ze sobą jak też z liniami po. mocniczymi (rys. 5-43).
Należy unikać wymiarowania niewidocznych powierzchna przedmiotu rysowanych liniami kreskowymi (rys. 5-44). linie wymiarowe rozmieszczone
Rys. 5-40. linie wymiarowe są równo- Rys. 5-41. Pomocnicze linie wymiarowe ległe do kierunku wymiaru ukośne względem kierunku -wymiaru
Źle
- |
tn a a. | |||
■t r—i |
f 1_! |
f | ||
rai |
i- r |
1 |
} | ||
n | ||||
L | ||||
^ - __J |
Rys. 5-43. Pomocnicze linie wymiarowe nie powinny przecinać linii wymiarowych
Rys. 5-42. Linie wymiarowe nie powinny pokrywać się z osiami symetrii, krawędziami i stanowić ich przedłożenia
Źle
Dobrze
Rys. 5-44. Należy tfnikać wymiarowania nie- Rys. 5-45. Umieszczanie linii wymiarowych
widocznych powierzchni (wymiar 0 15) (dłuższe dalej od rysunku)
w kilku rzędach rysuje się w jednakowych między nimi odstępach, umieszcza* jąc linie wymiarowe tym dalej od rysunku, im są dłuższe (rys. 5-45). Przy oznaczaniu promieni łuków, Imię wymiarową promienia łuku prowadzi się ze środka (z punktu, z którego łuk został zatoczony) do łuku i zakaóęza strzałką tylko po stronie łuku (rys. 5-46). W przypadku, gdy położenie środka ma być zwy-
Rys. 5-46. Linie wymiarowe promieni łuków
miarowane, środek wyznacza się jako punkt przecięcia osi lub linii pomocniczych (rys. 5-466).
Linię wymiarową dużego łuku, którego środek leży poza obszarem rysunku i położenie środka ma być zwymiarowane, rysuje się w ten sposób, że środek przesuwa się na obszar rysunku i linię wymiarową promienia prowadzi się łamaną (rys. 5-46c). Jeżeli zaś położenie środka dużego łuku nie będzie zwy-miarowane, linię wymiarową można skrócić nie doprowadzając jej do środka (rys. 5-46J).
5.3.3. Liczby wymiarowe
Na rysunkach technicznych maszynowych liczby wymiarowe określające wymiar długości podaje się w milimetrach z pominięciem przy liczbie skrótu mm. Oznaczenie innych jednostek długości stosowanych w szczególnych przypadkach podaje się po liczbie wymiarowej, np. 3" (cale angielskie). Wymiary kątów podaje się w stopniach, minutach i sekundach np. 10° 15' 16".
Rys. 5-47. Umieszczanie strzałek przy drobnych wymiarach
Liczby wymiarowe piszemy pismem pochyłym. Wysokość, cyfr 2,5 lub 3 mm, dla wymiarów nominalnych, a 2 mm dla dopuszczalnych odchyłek. Wszystkie liczby wymiarowe wpisywane na rysunkach wykonanych na jednym arkuszu w tej samej podziałce powinny być jednakowej wysokości bez względu na to, jak wielki jest przedmiot i sam wymiar. Liczby wymiarowe umieszcza się nad liniami wymiarowymi i zasadniczo w środku ich długości. Jeżeli część maszynowa została narysowana w malej podziałce, to może zabraknąć miejsca na wpisanie liczb wymiarowych i strzałek. Wówczas strzałki rysuje się na
105