DSCF5103

, igl

^Wóch

pifc

^która 3 bija.Al_inę >

^ednak ^ałT?

szereg mordęg licj spada jednaką

tem literackiej gry ;i pisał bowiem dla iirga znali wystar-ni w    Balladyto,

wielu ówczesnych np. Augusta Wił-szekspirowskiego tragedii klasycys-ą pracę Racm 1842). Szekspir, stanowiące też ugo właśnie na łramatu, pisał uru’’. Sądzono W jest jedynie raeczywisto-

pojętemu uiamalyzmowi rzeczywistości ludzkiej i historycznej.

Na scenę polską Szekspira wprowadził Wojciech Bogusławski przedstawieniami Romea i Julii w roku 1796 i Hamleta w roku 1797 w teatrze lwowskim. Z początku jednakże szekspirowski repertuar opierał się na adaptacjach przystosowujących go do wymogów klasycystycznego gustu. Dla klasyków był bowiem Szekspir barbarzyńcą, nie znającym reguł sztuki dramatycznej — począwszy od zasady „trzech jedności” — i lubującym się w „okropnościach”. Polscy romantycy, w szczególności Maurycy Mochnacki, domagali się grania w teatrze Szekspira autentycznego, nieprzerabianego, a dyskusje o nim stały się ważną częścią ich polemik z klasykami. Dla Mickiewicza Szekspir był przede wszystkim poetą ludzkich uczuć, „znawcą głębi serca ludzkiego”, który „malował w śmiałych i prawdziwych rysach naturę człowieka”. Słowacki zaś stawiał go ponad Dantem, Wolterem i Byronem, „bo on nie własne serce, nie myśli swojego czasu, lecz serca i myśli ludzkie niezależne od epoki przesądów malował i stwarzał władzę do Boskiej podobną”.

Związki pomiędzy dramatami Szekspira a Balladyną dostrzeżono od razu. W oczy rzucało się podobieństwo różnych scen, np.:[Balladyna zabija śpiącego w jej zamku Grabca, żeby zdobyć po nim Koronę, tak jak Makbet morduje swego królewskiego gościa, by wstąpić po nim na tron. Tę zbieżność podkreślała analogia między tytułową bohaterką utworu Słowackiego a Lady Makbet — obie były kobietami dążącymi do władzy przez zbrodnię. Króla Leara przywodzi na myśl scena spotkania Wdowy z Pustelnikiem, rozgrywająca się przy akompaniamencie szalejącej również w tragediach Szekspira burzy: i Wdowa, i Lear uosabiają krzywdę ludzką, oboje też są ślepi. Wątek fantastycznej królowej Gopła — Goplany, jej pomocników Chochlika i Skierki oraz jej związek z Grabcem przypomi-