DSCN1970

Ryc. 3. Kolczyki występujące na popielnicach typu A. Gościcino — 95 (a). BolszewO — 17 (b). Sulechów — 294a (c). Strzepcz — 291 (d). Niestępowo — 195' (e). Owczarnia — 220 (f). Lubiewo — 149 (g)

w otworach wielokrotnie przekłutych uszu. Znane są one z kilkunastu popielnic z Pomorza Wschodniego (Ryc. 3b,e). Ten typ ozdoby wystąpił również w uszach popielnic z Rządkową — 259 i Tłukom — 311/

Liczba kółek zawieszonych na każdym uchu zazwyczaj trudna jest do ustalenia, często bowiem pozostały z nich jedynie fragmenty. Zły stan zachowania kolczyków nie pozwala stwierdzić, czy pierwotnie kółek nie zdobiły jakieś inne elementy. Z tych samych względów nie można mieć pewności czy fakt, że w kilku wypadkach kolczyki zawieszone były tylko w jednym uchu (Tłukomy — 311, Chrzanowo — 40), świadczy o ich zniszczeniu, czy też o celowym umieszczeniu w taki właśnie sposób. Nierzadkie bowiem jest „asymetryczne” rozmieszczenie ozdób w uszach: np. popielnice z Gości-cina — 95, Owczarni — 220, Strzepcza — 291 czy Sulechowa — 294a, w jednym uchu mają zawieszone pojedynczo kółka brązowe, a w drugim łańcuszki (Ryc. 3a,c,d,f).

Nieco bogatszym rodzajem kolczyków zdobiących popielnice typu A są kółka brązowe z nanizanymi paciorkami, łańcuszkami, spiralkami lub innymi przywieszkami (Ryc. 3g).

Paciorki, w przeważającej liczbie szklane, występują zwykle w zestawieniu z różnymi ozdobami brązowymi lub innymi typami paciorków (w kilku przypadkach brak jest informacji o ich rodzaju). Najczęściej współwystępują ze sobą paciorki z niebieskiego szkła i paciorki bursztynowe, nanizane na kółka brązowe. Spotykamy je zawieszone w obu uszach popielnicy lub złożone wewnątrz niej. W Łukocinie — 174 i Żukczynie — 356, kolczykom znalezionym w popielnicy towarzyszą po 2 muszle Kauri włożone luzem do naczyń. W Żukczynie mamy do czynienia z wyjątkowym przypadkiem, gdy w kolczyki wyposażona została popielnica mająca nieprzekłute uszy.

Ciekawy wyjątek stanowi popielnica typu A, znaleziona w okolicach Wejherowa. W otworach zachowanego ucha wiszą kółka brązowe zdobione 10 paciorkami z niebieskiego szkła i 13 glinianymi. Natomiast jedna z popielnic z Żelewa — 355 zawierała wewnątrz kolczyki składające się z 4 kółek i 3 paciorków brązowych. Paciorkom bursztyno-

199