DSCN1971 (4)

koło Sobieszewe, to zdumiały mnie przed* wszystkim spore rozmiary tego ptaka, a także budowa jego d/ioba I niezwykle daleko z tyłu osadzone, zaskakująco silnie bocznie spłaszczone nogi. Nury obserwowane na wodzie są w znacznej części w niej zanurzono. Dlatego nie docenia się rzeczywistych rozmiarów tych pi-ików.

Riid; perkozy (Podicipcdifofiłifs)

Rodzina: perkozy (Podicipedłdae)

Perkoz ek - Tachyboptu* ruf i coli I'. (Pallas, 1764)

' Perkoz rdzawoszyi - Podicep* grluigeno f (Boddaert. 1783)

Perkoz dwuczuby - Podicep» crfctatu* (Linnaeus, 1758)

| Zausznik - Podiceps nlgrlcolllt C.L Brehm, 1831 ¹ Perkoz rogaty - Podiceps aurltu* (Linnaeus, *758)

Na świecie występuje 6 rodzajów perkozów, obejmują cych łącznie 22 gatunki występujące // umiarkowanych strefach klimatycznych całego świata. // Polsce gniazdują cztery spośród nich, a jeden regularnie pojawia się podczas wędrówek i sporadycznie gniazduje, Perkoz/ są na oko bardzo podobne do nurów, co jednak zz/ni>a Z konwergencji, a nie pokrewieństwa. Zbliżone warunki życia i podobny pokarm spraznają, ze nawet nietpoirre-w nione ze sobą zwierzęta mogą wyglądać bardzo podob nie. Najbardziej jaskrawym przykładem konwergencji jest oczywiście fizyczne podobieńst wo jaskółek i jer/./-ków, a poza tym alrcrwatych i pingwinów, furk/znosych i mew. czy właśnie nurów i perkozów. perkozy, wedle nowoczesnych badań DNA, są bliżej spokrewnione z bocianami, pe -kanami i pingwinami niż z nurami. Ich nogi są zbudowane zupełnie i naczej n z nogt nurów, chociaż u jednych i drugjch są silnie bocznie spłaszczone. Podczas gdy przednie pałce nurów są jed-r.ak spięte błocą ptawną, perkozy maja na nich jed/c e płatki skórne, rozeb/ąj^e się szeroko podczas -,cr . nogi ku tytowł.

pęrjuuy nurkują nieco mniej sprawc ie mz nury. Czas, który mogą spędzi pod wodą, nie przekracza /wyr e m c .*/» a częste ///nosi ’/ co 10-40 se« .nd. Głębokość rurkować a z reg^y sięga / mec/ów, chociaż /rany _;es* przypadek /r- ęc a perko/a dw .cz -oego w sieci Ciąfh*ę*ej M głęookośd 30 «.

Perkozy, podoome .ar nury, «v*ą skromną szatę zimową ; dość ca'w'ą godową Płsklęte ich vą jedne/ pasrz/w* •e. zwaszcza na głoww szy. Dorosłe pta< 1 odhyw«_>4 pewie pierzenie po zakończeniu ęgów i t/acą wówczas zdo 'ość o-, na s/res >4 tygoęatf.

Pecr/kzy do żerowa' < pof/zeoują wód    . Me

jednocześnie dość oogafyc* w peeąrm, czy w droone rypy ■' taney owadów

/ę.zejóc/oy g* .- *ów ' .oo-ios^-.t/pow," po*''/w apuCk.nagawd/w| /•«•♦ są łMtntf, #• ve ♦c- w

Nazwa -cronosef po

c'odz od ma/jwuN pzad lewych Mió/yJ/Ó «ów Nad— a# sen speżywanef podczas zerowee-a ns efOi    ene pczez gwcaeł ssany w postet /r*

‘-ae^s. -zvk₍ •ma,

m usprawniającym grzebanie w ziemi. Umieszczone nad tylnymi palcami ostrogi, dużo lepiej rozwl-- (■>;- u samców, służą jednak tylko do walki i wydłużają się z wiekiem. Innymi atrybutami'samców są: lśniące upierzenie, wydłużone sterówki, skórne przydatki w postaci grzebienia, zausznic lub dzwonków, a także donośny głos, charakterystyczny dla danego gatunku. Kurowate mają stosunkowo dobrze rozwinięte gruczoły kuprowe, ale poza nielicznymi wyjątkami kąpią się raczej w suchym piasku lub pyle, a nie w wodzie lub zwilżonych rosą trawach. Skrzydła kuro-watycn są silne, ale krótkie i raczej zaokrąglone, umoż liwiające szybki, bardzo dynamiczny start oraz szybki, aie mało zwrotny lot. Wystarcza to jednak, aby uniknąć ataku naziemnego drapieżnika.

Systematyka korowatych może się niedługo zmienić, gdyż najnowsze badania dowodzą, że np. kuropatwa jest bliżej spokrewniona z bażantem niż z przepiórką, a paw ma więcej wspólnego z perlicą niż bażantem.

Rząd: nury (G3viiforvnes)

Rodzina: nury (Gaviidae)

Mur rdzawoszyi - Gana stełioto (Pontoppidan, 1763)

Mur czamoszyi - Gavia arctico (Linnaeus, 1758)

Ma świecie występują tylko 4 gatunki nurów, z których .2 regi amie wędrują przez PpŁskę lub zimują u nas na wodach morskich i śródlądowych. Dwa pozostaje poja-

*    > > s«ę sporadycznie. Są to: lodowiec, którego obserwowano *><*adzłesiąt razy, i nur biatodzioby, obserwowany zatedwie * canaście ^razy, przy czym sporo spośród tych » » unastu przypadków stanowiły martwe ptak wy-*z«oone przez fałe na brzeg morza, hiew.eika liczba oose^wacj wynira stąd. że trudno zooaczyć te nury z przegu morsoego i rozpoznać je z dużej odległości, często w niescKz^ającycr warunkach terenowych. h-"f stanów ą bardzo stary ewolucyjnie rząd ptaków, •sersie sa doskonale przystosowane do życia w śro-

' • wodnym, aie to właśnie spraw a, że po ądzie xr--sza a s*e '»«ezdam<e, >• zga.ąc się brzuchem pozie

*    od'." >.;ąc noga-' przesuniętym bardzo da ero ^,y-- *<*■- »ż*le spłaszczonymi, o przeor ch patcach sce**" 'wj-« s*a—ne. Mimo to onażujt się, że trrer scosóc d . ".v* pUfi z prsruęta-' potraf ą pokonywać »»c*we ref '.y.i, gdy są zmuszone 00 opuszczę*.*

przenieser- a s*ę do innego. Sezo-.ii ...< + na ztKT' ikacł śród ądowyc' >a»seowi/v«« ^ '-a wokradłacn • pooiizu wforttif.

- *acr worsajc- pótr . pówxiMj.jeoyme '    ^: ~"^*lt^gt1TriTr»iiwBwonariwrMa> n r mor-

" -» PO* óamme|.

• ^>łcc Z'* > nury z / "    / «//., g-

Mhcizirańcy rtgonói wżących ^{IfcB v} ‘    "-    go z

*    ^W*⁴    - - *'' - Mawet- -da ~ s*ę    '--'a

** " ** • '    ‘ " dd', - r . OwZCf czeir ^CM»i

^    k fliypmU) 'U.WU, rąMou

**•    WMtnć. W wiaty    - .-a

^    - fCMri W WTIMIlli KlS k*

*    ^    • Wnaa byreokr

hej /agęs/c/onej solanki, skapująr e) c/asem / Ich nosa Po/a tym uważa się, że rozbudowana struktura no#d'// pothąga rurkonosym posługiwać się węr hem, co może być bardzo ważne w orienfacjl pr/asfr/ennej 1 wykrywa niu pokarmu pod</as uh morskłrh podróży Żaiatują/e sporadycznie na nasze wody    (My

órobatidae), np. bur/ov/y obserWÓWAhy Włłm ra//_f r/y nawałnik duży wid/imy Mfcanat/Ja razy, gmazdują / dala od naszego kraju. I gatunków gn*a/doją/ych najbliżej Potski warto jednak wspomnieć o ly'mar/ę_p pr/ag. stąy/icielu rodziny burzyfcowatych (ProcaUarndaej.

Rodzina: burzykowate (ProcellarUda*)

fulmar - Futmoru% gloclalls rjjnnaeus, s/óij

Rz^d: pęłnopiętwt (Ptiacanifot^asj

Do rzędu pełnopłeł'wycn należą rod/łny; fanteny, pęhkg> ny, głuptak;, kormorany, wężówei j fregaty. Ohecdłe jako jedyny przedsławicie! całego rzędu w naszym kraju gniazduje kormoran. Sporady//me pojawiają się jednak u nas pei >an różoy/y głuptak, przy c/ym pterws/y ną południu : wschodzie kraj i. a drug» na wybrzeżu

Rodzina: pelikany (Pclecanidaej

Pelikan różowy - Peletonu* onoc/otohii iinnaeuę i/sa

Rodzina: głuptaki (Sutidao)

Gtup«ak - Moru* botecnu+iljr r aeus, i/‘,tj

Rodzina: kormorany (PhaUcroccrracidadj

IO>rmo<«n - Ptuilocrorofaj torbo Śimai .s, t/<8j

Rząd; bfdd/ica r - ,^r

Dotego bogatego w gaó.‘ r ^r/ęd < /a .'/« s>ę rpdż oę r./apłowatych z podrod/<nam- czap . ihav/wr«/nów. ty-grysek sąr//W,a '*r/erod/ ny waTOg.'SIMf    .

bocianowaiych > OHowatych /y n«*/*jf« .r-* mamy yt> jedr-ymlęgowym przedstaw.'**^ czapw - (aepow".eów, dwóch przeds'wwtcieir poó"/dz r/y o*/ów, a także dwa ga* // bocianów h* świecie wystę>we •/4o ga>. ków pt*«Ów l 'bdZlhy r/aper/w** /' ' . rtó*e ZaS-edtajk wS//V rję roetyeeecy, z wy,ąrr em Aw*«rv»ydy Poza t/rą zr-awv/ 7 ga* /    bor. * sów Z/-ę» v/Ośr pr/ehOa/ąs '/ęd*,

s'Odząc/ch zasied¹* ,ed^, *ż ramę iiepony Uau

Rodzina: cząptowat* (Ardcłdae)

Czap a Sawa - Ardeo óneteo t c. i/V* ć/apta pzpaaał Ardce purpurom UiMk,:. ;/44 Oapka Maki - tęreMm o&yj Ijjm ae .s. i/vk; ślępewree ttytścmor mftuurtmr ipMaM. t/yfj Bgrzea x0or/rh .f e^ąia jpamur. :/4ś>

(p • Bemmuruo MrSorągj—w a, tZvk:

boc i a/K/e da (Ckaó ulaę)

Bec*e caamy • (uaam wpa śm

tw.*a >af Cr<*M UHWt 'ukl