167
Społeczne pociudt bezpieczeństwa mieszkańców spolecznotci lokalnej
tj-cznym, ekologicznym, międzynarodowym, politycznym, a także w innych. Tutaj też można spotkać się z określonymi definicjami, a także zakreślonymi zakresami pojęciowymi.
Bezpieczeństwo jest w zasadzie określeniem niejednoznacznym, w związku z tym winno istnieć szerokie rozumienie tego zagadnienia, zarówno na gruncie prawa, jak kryminologii, socjologii, politologii, nauk o stosunkach międzynarodowych i innych dziedzin wiedzy.
Niezależnie, zatem, na gruncie jakiej dziedziny wiedzy rozpatrywane jest bezpieczeństwo, istotą jego jest fakt zaspokajania ważnych potrzeb jednostek, grup społecznych czy zbiorowości. Ta potrzeba jest wizją życia bez problemów egzystencjalnych, stresów, wojen, wizja życia bez niepokoju o życie własne i najbliższych, bez możliwości zostania ofiarą jakiegokolwiek przestępstwa, zamachu terrorystycznego, manipulacji politycznych, wojen. Bezpieczeństwo jest zatem bardzo rozległym określeniem, mającym odniesienia zarówno do codziennego życia jednostek, jak i perspektywy bytu w przyszłości. „Bezpieczeństwo jest więc pewnym stanem obiektywnym, polegającym na braku zagrożenia, odczuwanym subiektywnie przez jednostki i grupy"7. Oznacza to, że bezpieczeństwo składa się z dwóch elementów, obiektywnego i subiektywnego. Pierwszy z nich, mający charakter obiektywny jest zewnętrzny w stosunku do jednostki i oznacza brak zagrożenia życia jednostki, grupy społecznej, zbiorowości. Z kolei drugi z nich ma charakter subiektywny i jest poczuciem bezpieczeństwa8.
Mimo istnienia wielu definicji bezpieczeństwa, trudno zaadoptować jedną, uniwersalną. W związku z tym, można stwierdzić to, że aby jednostka była bezpieczna, to winna mieć pewność przeżycia, rozwoju, a także prawidłowego funkcjonowania. To samo dotyczy grup społecznych i zbiorowości, gdyż one też, aby mogły trwać muszą być bezpieczne. Subiektywnie odczuwane przez jednostkę bezpieczeństwo przekłada się na bezpieczeństwo grup społecznych i zbiorowości, gdyż, jeśli bezpieczeństwo to jest zachowane, to wówczas występuje gwarancja rozwoju społecznego.
Mając ogólną wiedzę, czym jest bezpieczeństwo, można pokusić się o określenie pojęcia „poczucie bezpieczeństwa", tym bardziej, żc na gruncie psychologii „poczucie bezpieczeństwa", to spokój ducha wywołany przekonaniem, że nic należy się niczego obawiać9. W takim przypadku, poczucie bezpieczeństwa jest subiektywną oceną, a też odczuwaniem świata zewnętrznego przez jednostkę, znajdującą się w określonej rzeczywistości społecznej, które pozwalają jej postrzegać daną rzeczywistość, bez narażania się na oddziaływania, które mogą wpływać na jej lęk o utratę życia, zdrowia, majątku i innych cenionych wartości. Zaś społeczne poczucie bezpieczeństwa to stan psychiki lub
I Patrz: H. Korzeniowska, Edukacja dla bezpieczeństwa u> systemie oświatowym Europy na przykładzie Polski i Słowacji, EAS, Kraków 2004, s, 9.
* Ibidem, s. 9-11,
* Patrz: N. Sillamy, Słownik psychologiczny, Wyd. Książnica, Katowice 1995, s. 210-211 ora/. A. S. Reber, Słownik psychologiczny, WN Scholar, Warszawa 2000, s. 508.