Rozpoznanie ustala się na podstawie: 1) stwierdzenia głębokich, ostro zapalnych nacieków guzowatych, z ropnymi zmianami w ujściach mieszków włosowych, 2) ostrego przebiegu, 3) wykrycia grzybów w zmienionych włosach, co może wymagać niekiedy wielokrotnych badań, 4) wyniku hodowli.
Rozpoznanie różnicowe:
1. Figówka gronkowcowa (sycosis staphylogenes) różni się bardziej przewlekłym przebiegiem, bardziej powierzchownymi wykwitami, nie zmienionymi włosami.
2. Czyraczność (junmciilosis) różni się martwiczymi czopami, niewystępowaniem zmian we włosach i bolesnością.
3. Ziaminiak drożdżakowy (candida granuloma) różni się tym, że rozpoczyna się na ogół we wczesnym dzieciństwie, często współistnieją zmiany paznokci i błon śluzowych, nie ma zmian we włosach, istnieje defekt odporności. O rozpoznaniu rozstrzyga badanie mikologiczne.
Tinea cutis giabrae (p. tab. 1, pkt Ul)
Definicja, Zmiany mają charakter rumieniowo-złuszczający, z obecnością wykwitów pęcherzykowych i krostkowych, głównie na obwodzie. Cechują się stosunkowo szybkim przebiegiem i ustępowaniem bez pozostawienia blizn.
Etiopatogeneza. Grzybica ta może być wywołana przez wszystkie dermatofity, zarówno ludzkie, jak i odzwierzęce. Dotyczy dzieci i osób dorosłych.
Objawy i przebieg. Ogniska są wyraźnie odgraniczone od otoczenia, na obwodzie występują wykwity grudkowe, pęcherzykowe i krostkowe (ryc. 35 i 36). Zmiany wywołane grzybami antropofilnymi są mniej zapalne, wywołane zaś grzybami od-zwierzęcymi mogą być wyniosłe, zapalne, pokryte pęcherzykami i krostkami na całej powierzchni.
Umiejscowienie ognisk jest rozmaite, najczęściej występują w skórze nie osłoniętej (twarz, ręce, szyja).
Swiąd jest rozmaicie nasilony, niekiedy znaczny.
Choroba rozpoczyna się nagle. Przebieg jest na ogół ostry lub podostry.
Rozpoznanie ustala się na podstawie: 1) dobrze odgraniczonych ognisk z przewagą zmian pęcherzykowych i krostkowych na obwodzie, 2) rozmaicie nasilonego stanu zapalnego, w zależności od grzyba wywołującego, 3) szybkiego powstawania i przebiegu, 4) stwierdzenia grzyba w łuskach i pokrywach pęcherzyków (przewaga poplątanych, często segmentowanych nici przy niedużej liczbie zarodników, w przeciwieństwie do włosów, gdzie stwierdza się przeważnie zarodniki).
Rozpoznanie różnicowe:
1. Wyprysk pieniążkowaty (eczema nummulare) i łojotokowy (eczema seborr-hoicum) różni się zmianami wysiękowymi, bez przewagi pęcherzyków na obwodzie, niewystępowaniem zmian krostkowych, mniej wyraźnym odgraniczeniem ognisk.
2. Łupież różowy (pityriasis rosea) różni się bardziej licznymi powierzchownymi, rozsianymi zmianami, niewystępowaniem pęcherzyków i wykwitów krostkowych na obwodzie ognisk oraz samoistnym ustępowaniem po 4—6 tygodniach.
Ryc. 35. Grzybica strzygąca skóry gładkiej (tinea cutis glabrae) - dobrze odgraniczone ognisko rumieniowe koncentrycznie szerzącymi się zmianami czynnymi, układającymi się w obrączki.
Ryc. 36. Grzybica strzygąca skóry gładkiej (tinea cutis glabrae). Zakażenie od kota grzybem Micro-sporum canis z licznymi, dobrze odgraniczonymi ogniskami otoczonymi obwódką zapalną
3. Łuszczyca (psoriasis) różni się niewystępowaniem zmian pęcherzykowych, obecnością charakterystycznego złuszczania, typowym na ogół umiejscowieniem i przewlekłym przebiegiem.
Rozstrzyga badanie mikologiczne.
Przewlekła grzybica skóry gładkiej Tinea chronica cutis (p. tab. pkt III)
Definicja. Są to zmiany rumieniowo-złuszczające, występujące wyłącznie u osób dorosłych, głównie u kobiet, i cechujące się szczególnie przewlekłym przebiegiem.
Etiopatogeneza. Najczęstszym grzybem jest Trichophyton rubrum. Czynnikami usposabiającymi są: defekty immunologiczne, zaburzenia hormonalne i naczy-nioruchowe.
Objawy i przebieg. Ogniska są sinoczerwone, niekiedy niezbyt wyraźnie odgraniczone, złuszczające się otrębiasto na powierzchni (ryc. 37 i 38).
Najczęstszym umiejscowieniem są kończyny dolne i pośladki. Nierzadko towarzyszą zaburzenia naczyniowe. Okres trwania jest wieloletni, zmiany ustępują jednak bez pozostawienia blizn. Nierzadko współistnieje grzybica paznokci.