DSCN6242 (Kopiowanie)

225

igc. 5 - 67. Schemat ilustrujący funkcjonowanie receptora betaadrcnergiczncgo w komórce wątrobowej (hepatocycic): pobudzenie receptora przez adrenalinę (A) powoduje kaskadę przemian biochemicznych, prowadzących do hydrolizy glikogenu i uwolnienia glukozy (opis w tekście). A - adrenalina; efekt. - podjednostka efektorowa. rćg. podjednostka regulatorowa receptora; P - wysokoenergetyczna reszta fosforanowa; I - rozpoznanie informacji; 2 - przeniesienie ■faraagi; 3 - odpowiedź komórki (JD).

usytuowana jest w wewnętrznej części błony komórkowej. Podjednostkę efektorową stanowi enzym cyklaza adenv1owa. Gdy hormon (informator pierwszy) połączy się z podjednostką regulatorową, powoduje to pobudzenie Mktywności cyklazy adenylowej. Enzym katalizuje przekształcenie cząsteczki ATP w cykliczny adenozynomonofosforan (w skrócie: cAMP) tak jak to przedstawiono na ryc. 5-68. Drugim informatorem Srkomórce jest cAMP (za odkrycie roli tego związku amerykański badacz E. Sutherland otrzymał Nagrodę Nobla z Fizjologii i medycyny w 1971 r.). Z innych Związków. które mogą stanowić drugi informator w innego pndzaju pobudzeniach wymienić należy cGMP (cykliczny guaaozynomonofosforan), jony wapnia oraz produkty rnzpadu błon cytoplazmatycznych (fosfatydyloinozytol). i Cykliczny AMP z kolei powoduje uaktywnienie Kmratyćh enzymów, tzw. kinaz. Kinazy są trzecim pMfclllilii1111 III Powodują one fosforylację białek •azymatycznych, a więc przeniesienie na nie wysoko--Mergctycznych reszt fosforanowych, co wiąże się ze demem aktywności enzymów, a tym samym ■Wili im iii procesów metabolicznych w komórce.

adenylowa    V