DSCN6658 (Kopiowanie)

na niewysokim poziomie. Uważa się że substancja ta jest hormonem snu i obecnie produkuje się ją w laboratoriach farmaceutycznych i sprzedaje jako lek nasenny. U ludzi, którzy w stosunkowo kró*. kim czasie przemieszczają się na znaczne odległości (np. przelatują samolotem na drugą półkulę) melatonina wytwarzana jest przez jakiś czas w dużych ilościach w dzień - powodując senność w ciągu dnia; natomiast w nocy, gdy poziom melatoniny jest niski, przybysze z innych stref czasowych nic mogą zasnąć.

8.8.2.4. Tarczyca

Gruczoł tarczowy czyli tarczyca (łac.: glandula thyreoidea)jest największym gruczołem wydzielania wewnętrznego u człowieka. Zbudowana jest z dwóch płatów (prawego i lewego), przeważnie połączonych cieśnią; często występuje jeszcze trzeci, dodatkowy, mały płat, tzw. piramidowy (ryc. 8-76). Płaty; prawy i lewy mają długość ok. 5 cm, szerokość 3-4 cm i sięgają na głębokość 2-3 cm. Ciężar tarczycy u dorosłego człowieka wynosi 15-30 g. Gruczoł położony jest na przedniej powierzchni tchawicy; bieguny górne płatów sięgają górnego brzegu chrząstki tarczowatej, bieguny dolne dochodzą

praw*

przytarczyca

tarczyca - widok od przodu    tarczyca - widok od tyłu

Ryc. 8-76 . Tarczyca człowieka wraz z otaczającymi narządami (JD)

do IV-V chrząstek tchawicy. Tarczyca otoczona jest łącznotkankową torebką, której włókna (w postaci przegród i beleczek) wnikają do miąższu narządu, dzieląc go na pęcherzyki. Oddzielną strukturą są komórki międzypęcherzykowe. Tarczyca jest narządem bardzo dobrze ukrwionym; otrzymuje kre» tętniczą z dwóch tętnic tarczowych górnych i z dwóch tętnic tarczowych dolnych. Rozgałęzienia tych tętnic biegną w tkance łącznej w przegrodach i beleczkach i rozdzielają się na naczynia włosowate otaczające pęcherzyki. Ukrwienie tarczycy jest większe niż np. ukrwienie nerek.

Pęcheizyki tarczycy (ryc. 8-77) są okrągłymi lub owalnymi jamkami, których ściana zbudowana jest z jednej warstwy komórek tarczycy -tyreocytów. Komórki te najczęściej mają kształt sześcienny mogą jednak być też płaskie (przeważnie uważamy wówczas, że są w „stanie spoczynku") lub cylindryczne (takie tyreocyty uznajemy za „pobudzone” do intensywnej czynności wydzielniczcj). Wfc wnętrzu pęcherzyka znajduje się koloid, wytwarzany przez tyreocyty; zawiera on hormony tarczyc) trójjodotyroninę i tyroksynę czyli czterojodotyroninę (ryc. 8-78).

j^łomórth

MJKP

|Xtóoain"-o

Iśotózapc

Impntbor

obhi

r^ookwas

teNl

Koloid tarczycy jest magazynem hormonów zawierających w swojej cząsteczce atomy jodu Jod jest pierwiastkiem trudno dostępnym na lądzie - dlatego zwierzęta lądowe muszą gromadzić „na zapas” hormony z wbudowanym Jodem.    _

Pomiędzy pęcherzykami tarczycy (a czasem także w ich ścianach) znajdują się

komórki

órki bądź grupy komórek o innej budowie, pochodzeniu i czynności. Komorki to$§n *