DSCN6668 (Kopiowanie)

Układ dopełniacza to 20 białek, które łączą się w odpowiedniej kolejności na powierzchni obcej komórki (np. bakterii). Powstaje w ten sposób kompleks, niszczący obcą komórkę. Typo. wym przeciwciałem jest immunoglobulina G (w skrócie: IgG) — ryc. 8-81. Każda IgG ma kształt litery „Y” i zbudowana jest z dwóch białkowych łańcuchów ciężkich (55 do 70 kD) i dwóch peptydowych łańcuchów lekkich (krótkich, o masie cząsteczkowej 25 kD). Przeciwciała mogą być rozcinane (np. przez zastosowanie enzymu papainy) i wówczas tworzą trzy fragmenty: jeden fragment określany jako Fc (o stałej budowie chemicznej dla danej klasy przeciwciał) i dwa fragmenty Fab. Fragment Fab nazwany został od reakcji przyłączania antygenu (ang.: antigen-fcinding). Jest on bardzo zmienny i determinuje swoistość przeciwciała do łączenia się z odpowiednim antygenem. Zakłada się, te w każdym organizmie ludzkim jest od 10* do IX)⁹ różnych typów przeciwciał, a każdy typ wytwarzany przez inny klon komórek plazmatycznych.

U łudzi wyróżniamy pięć klas (izotypów) immunoglobu-lin. Są to:

IgG (opisane wcześniej i przedstawione na ryc. 8-81),

IgA (które przypominają dwie cząsteczki IgG przyłączone jedna do drugiej — tzw. dimeryczna forma immunoglobuliny), IgM (przypominająca pięć cząstek IgG połączonych razem, jol to tzw. tetrameryczna forma immunoglobuliny),

IgD (obecne we krwi w bardzo niskim stężeniu, natomiast lianę na powierzchniach limfocytów B jako tzw. immunoglobuli-ny powierzchniowe).

Ryc. 8-81. Przeciwciało    IgE (monomeryczna forma immunoglobuliny, obecna na po

wierzchni bazofilów i komórek tucznych).

Limfocyty B powstają w szpiku kostnym (możemy zatem zapamiętać, że ich nazwa: „B” stanom s    t s owa angielskiego: bonę marrow [szpik]; w rzeczywistości pochodzi od innej nazwy) i w szpiku

Ryc. 8-82. Odpowiedź humoralna (schemat)

A Limfocyt B aktywowany prze/ przyłączenie przeciwciał (PC) połączonych z antygenem (ani): Ir do limfocyta H przyłącza się limfocyt TH,. (' w obecności limfokin limfocyt B wytwarza pUzowcyiy. produkująca przeciwciała (PC);

U łan locje B d/Jeli we. pr/ak»rtah.a)ąc w (otyty pamięci OO)

H

^s‘^ immunokompetentne (tzn. nabierają możliwości udziału w reakcji immunologicznej). Jedynie u ptaków (u których nota bene limfocyty B opisano po raz pierwszy) stają się immunokompetentne w tzw. torebce Fabrycjusza (łac.: ~\Fabricii), stanowiącej uchyłek steku. Limfocyty B wytwarzają odporność humoralną, polegającą na prodż-| cji przeciwciał. Są to przede wszystkim przeciwciała ki* I    j    ‘ ” • IgM i IgD (wytwarzane również w procesie uzysfaw*

V    c    nia immunokompctcncji), ale po wytworzeniu IgM fi®*

focyty B mogą także wytwarzać inne inununogtoM¹' ny, co zależy od rodzaju cytokin wydzielanych limfocyty T pomocnicze. I tak w przypadku inwaąi R baków pasożytniczych komórki T wydzielają |mM kiny (1L-4 i 1L-5), pod wpływem których limfocyt> jj produkują przeciwciała IgE (wywołujące komórek tucznych na powierzchni pasożytów i czas zakażenia bakteryjnego lub wirusowego k*^' tyT wytwarzają interferon Y i uiterWuiuątl¹¹ wj wodujące wydzielanie przez limfocyty H jSBHB bulin klany IgG. które upainunjąiuphia)H)k*‘