8.8.4. Układ krążenia (krwiobieg, układ krwionośny)
Układ krążenia zbudowany jest w zasadzie z dwóch oddzielnych systemów: układu krwionośnego i układu limfatycznego(o którym częściowo była już mowa w rozdz. 8.83.). Układ limfatyczny zbiera limfę - nadmiar płynów tkankowych - i odprowadza je do układu krwionośnego. Natomiast okład krwionośny przede wszystkim:
1. rozprowadza wodę, substancje odżywcze i tlen do tkanek,
2. odbiera od nich dwutlenek węgla i inne produkty przemiany materii,
3. reguluje temperaturę organizmu (poprzez regulację krążenia krwi w skórze),
4. broni komórki organizmu przed obcymi antygenami (bakteriami, wirusami itp.), przenosząc krwinki białe, przeciwciała i inne substancje obronne (np. z układu dopełniacza),
5. transportuje hormony i witaminy.
Układ krążenia zaczyna funkcjonować najwcześniej w rozwoju zarodkowym - podczas gdy inne narządy powiękzają liczbę swych komórek (rosną), naczynia krwionośne już rozprowadzają substancje odżywcze i zbierają produkty przemiany materii. Schemat budowy serca i układu krążenia u ssaka przedstawiono na rycinie 7-179; odpowiadają one w zarysie budowie takich narządów u człowieka (dokładniej budowę ludzkiego układu krążenia przedstawiono na rycinie 8-86).
kyc. 8-86. Układ krążenia u człowieka (JD)
Krwiobieg ludzki jest układem zamkniętym i składającym się z małego i dużego krążenia. W małym układzie krążenia krew odtlenowana płynie z serca tętnicą płucną do płuc i wraca do serca jako krew utlcnowana; w dużym układzie krążenia krew utłenowana poprzez aortę rozprowadzana jest po 'oganizmie i wraca do serca jako odtlenowana.
M4.I. Budowa i czynność serca
Jest mniej więcej wielkości pięści i waży około pół kilograma. Serce (toc.:cw; cunlia) człowieka iMMgS MS w klatce piersiowej, za mostkiem, w śródpiersiu (pomiędzy płucem lewym a prawym).