DSCN6675 (Kopiowanie)

lewej komory, a następnie - poprzez zasuwkę półksiężycowatą - do aorty i rozprowadzana jest przez układ tętnic po całym organizmie.

ótfi

Otwór pomiędzy prawym przedsionkiem a prawą komorą nazywany jest przez klinicystów ujściem żylnym prawym. Znajduje się tu zastawka trójdzielna - zbudowana z trzech płatków. Pomiędzy lewym przedsionkiem a lewą komorą (w tzw. lewym u jściu żylnym) usytuowana jest zastawka dwudzielna, zbudowana z dwóch płatków (dawniej nazywana była zastawką mitralną - od mitry, dwuczęściowego nakrycia głowy u biskupa). Obie zastawki nazywane są żylnymi i obie połączone są z. pierścieniami ścięgnistymi, otaczającymi ujścia przedsionkowo-komorowe. Wszystkie płatki zastawek u swej podstawy (przyczepu do pierścienia włóknistego) łączą się. bowiem wcięcia nie sięgają przez całą długość płatków. Od strony komory do płatków dochodzą delikatne pasemka -tzw. struny ścięgniste, drugim końcem przytwierdzone do mięśni brodawkowatych w ścianie komory. Mięśnie brodawkowatc mają kształt cylindryczny i wychodzą ze ściany komory, szczytem skierowane do jej światła. W prawej komorze są trzy mięśnie brodawkowate (przedni, tylny i przegrodowy), zaś w lewej komorze - dwa (przedni i tylny). Mięśnie te - a także wysyłane przez nie struny ścięgniste do płatków zastawek - uniemożliwiają otwieranie się zastawek w niewłaściwą stronę, to znaczy do światła przedsionków.

Z komór do aorty i do pnia płucnego prowadzą tzw. stożki tętnicze, zamykane u podstawy zastawkami (aorty i pnia płucnego), z których każda zbudowana jest z trzech półksiężycowatych płatków. Obie te zastawki określane są mianem tętniczych (w odróżnieniu od żylnych zastawek ptzedsionkowo-komorowych). Płatki półksiężycowate są wypukłe, wypukłością zwrócone ku komorze. wklęsłą częścią ku tętnicy. W chwili rozkurczu komór powstające w nich podciśnienie powoduje wypuklenie płatków ku komorom i wolne brzegi wszystkich trzech płatków stykają się, szczelnie zamykając ujście tętnicy.

Osłuchując serce z pomocą stetoskopu lub fonendoskopu (słuchawek lekarskich) możemy w warunkach prawidłowych usłyszeć dwa tony serca. Ton pierwszy - niski, dość cichy i krótki -

powstaje w momencie zamknięcia się zastawek przedsionkowo-komorowych (oznacza zatem początek skurczu komór). Drugi ton - głośniejszy i krótszy - oznacza zamknięcie się zastawek półksiężycowatych (tętniczych) i zwiastuje początek rozkurczu komór. Osłuchując serce w odpowiednich miejscach można czasami usłyszeć także szmery. Takie zjawiska oshrchowe u dzieci i dorastającej młodzieży mogą mieć charakter fizjologiczny i nie oznaczać żadnych nieprawidłowości - jest to tzw. szmer fizjologiczny. Jednak często szmer oznacza zmiany anatomiczne patologiczne - na przykład nie zarośnięty otwór międzyprzedsionkowy. W tzw. krążeniu płodowym krew w sercu dziecka, żyjącego w łonie matki, przepływa przez otwór miedzy dwoma przedsionkami (ryc. 8-90), W momencie porodu otwór międzyprzedsionkowy się zamyka, natomiast w przypadku jego przetrwania przepływająca przezeń krew wywołuje zjawiska akustyczne pod postacią szmerów. Innym przykładem mogą być zaburzenia w budowie i funkcjonowaniu ujść zastawkowych. Jest takie mądre lekarskie powiedzenie: „Choroba reumatyczna liże stawy, kąsa serce". Oznacza ono, że w przypadku choroby reumatycznej zmiany wywoływane w stawach są mniej groźne i łatwiejsze do wyleczenia, aniżeli możliwe następstwa uszkodzenia serca. Rzadko jako wada wrodzona, a częściej w wyniku przecho-mwania choroby reumatycznej rozwinąć się może zwężenie ujścia żylnego lewego lub niedomykalność zastawki dwudzielnej. W przypadku zwężenia ujścia przedsionkowo-komorowego lewego (lewego ujścia żylnego, ujścia zastawki dwudzielnej) krew z płuc przepływa z trudem z lewego przedsionka do lewej komory. Słyszalny jest wyraźny szmer, a większość krwi zalega w przedsionku lewym i w układzie żylnym pluć. Prowadzi to do powiększenia lewego przedsionka (co można stwierdził: opukiwaniem serca lub na zdjęciu radiologicznym) oraz do przekrwienia pluć. Pojawia się duszność, kaszel, nadciśnienie w krążeniu płucnym, co może prowadzić do bardzo groźnych, śmiertel-pstw - obrzęku płuc. Może też wystąpić migotanie przedsionków sercu mięsień

i

i

I