DSCN6895

32*

Ćwiczenia wersyfy^

Czy to dobrze, czy źle: snuć się cieniem na tle Kołującej śnieżycy i epoki przyćmionej?

Śnieg pierzyną mi legł, wiek godziną mi zbiegł W białej drzemce, w puszystym, przyprószonym spacerze. 15 Bezprzyczynny mój dzień, bezsensowny mój wiek Składam wierszom powolnym w ofierze.

1.    Przedstaw graficznie podział wiersza na sylaby, oznacz sylaby akcentowane, wyróżniając akcenty główne i poboczne.

2.    Wskaż średniówkę w poszczególnych wersach, biorąc pod uwagę ilość sylab i stabilizację pozycji akcentowych.

3.    Określ typ średniówki w poszczególnych wersach (sylabiczna, sylabotonicz-na, toniczna).

4.    Zestaw ze sobą wersy trzech pierwszych strof analogiczne pod względem syla-bkznym. Porównaj ich kontur akcentowy.

5.    Wskaż akcenty, które pełnią funkcje metryczne w tym wierszu. Określ udział akcentów głównych w realizacji wzorca metrycznego.

6.    Określ jednostkę rytmiczną wiersza, rozpoczynając od wersów 1 i 3 trzech pierwszych strof.

7.    Zestaw wersy 2 i 4 trzech pierwszych strof z poprzednio analizowanymi. Nazwij zjawisko, które powoduje ich odmienność.

8.    Wykorzystując dotychczasowe analizy, określ jakość rytmiczną wersów ostatniej strofy.

9.    Określ semantyczną funkcję wyrazistej odmienności rytmicznej ostatniego wersu utworu.

10.    Rozstrzygnij, jaką strukturę wierszową reprezentuje ten wiersz.

11.    Określ znaczenie wyboru wzorca metrycznego, biorąc pod uwagę tematykę tekstu, dobór leksykalny, instrumentację głoskową, powtórzenia wyrazów i całych fraz.

12. Określ cechy strofy w tym wierszu, biorąc pod uwagę liczbę wersów, ich ukształtowanie rytmiczne, układ rymów oraz podział składniowo-intonacyjny.

Ćwiczenia wersyftkacyjne

49

Tadeusz Peiper

Ja, ty

Usta twoje, chodnik lśnień i uśmiechów, dzisiaj, zalutowane

milczeniem, nie płoną.

Miłość bywa romansem. Także telegramem.

Ja chcę z ramienia mego uczynić wiosło, ty chciałabyś być

żoną.

Ostatnia godzina dnia czerwieni się na gzymsach.

5 Atrament zmierzchu rozlewa się po ziemi.

W chłodnych wannach ulic kąpie się spocona twarz

ludzi.

Daj mi twą noc dzisiejszą. Dzisiejszą.

Wcisnę się w ciebie, czcionka w papier, i będę dniem, kiedy poranek mnie zbudzi.

1.    Przedstaw podział składniowy i intonacyjny wiersza; określ relacje między tymi podziałami a jego budową wersyfikacyjną.

2.    Opisz relacje pomiędzy znaczeniami a składnią kolejnych wersów wiersza.

3.    Określ zasadę delimitacji wersów w tym wierszu z uwzględnieniem ich budowy składniowej oraz zawartości semantycznej.

4.    Opisz różnice budowy składniowo-wersyfikacyjnej każdej ze strof, zwracając szczególną uwagę na interpunkcję.

5.    Opisz zawartość semantyczną kolejnych strof. Wskaż element łączący strofę 1 z 2 oraz 3 z 4.

6.    Wskaż różnicę w użytych konstrukcjach składniowych i znaczeniowych pomiędzy strofami 1,2 i 4 a strofą 3. Określ semantyczne funkcje tej różnicy.

7.    Wskaż różnice pomiędzy ekwiwalencją wersową występującą w tym wierszu a ekwiwalencją wiersza intonacyjno-składniowego.

8.    Wskaż związek ukształtowania wersyfikacyjnego wiersza z programem Awangardy Krakowskiej.