DSCN7943

86

Reintrodukcje prowadzono w całym dorzeczu Wisły, od Pojezierza Mazur. sko-Potnorskiego na północy po Karpaty na południu. Ich celem było utworzenie rozległej, zwartej populacji bobrów na tym obszarze.

W dolnym biegu Wisły utworzono 16 małych populacji składających się z 2 do 11 (najczęściej 4) rodzin (Żurowski i Kasperczyk, 1988). Całkowita liczba użytych do tych reintrodukcji zwierząt wyniosła 168, a w pierwszym roku po zabiegu utworzyły one 64 stanowiska. Śmiertelność bobrów w ciągu pierwszego roku po reintrodukcji wynosiła 14%. Stanowiska potomne zaczynały się pojawiać po upływie 3-4 lat. Roczny przyrost liczby stanowisk wynosił 20%. Stwierdzono wysoki wskaźnik urodzeń, gdyż średnio 1,9 młodych w miocie (Żurowski i Kasperczyk, 1988).

W 1980 r. trzy grupy bobrów (7 osobników) uwolniono na dopływach kanału Łasica w Puszczy Kampinoskiej (Topiński i Biernacka, 1985).

Na początku lat osiemdziesiątych, po kilkusetletniej przerwie, bobry powróciły również w Karpaty. W latach 1980-1986 wsiedlono ogółem 55 osobników w czterech minipopulacjach w Beskidzie Niskim (dorzecza Osławy, Wisłoka i Jasiołki) oraz Sądeckim (dorzecze Popradu koło Krynicy) (Żurowski i Kasperczyk, 1990). Po wsiedleniu większość bobrów zmieniła stanowiska, a w okresie do stałego osiedlenia się straty wśród wypuszczonych zwierząt były stosunkowo wysokie, gdyż wynosiły ok. 40%. Są one w środowisku górskim znacznie wyższe niż na niżu, gdzie wynoszą średnio 14% (Żurowski, 1989). Bobry wypuszczone w 1984 r. w pobliżu Krynicy, po licznych przemieszczeniach i trzyletnim zaginięciu, osiadły w dorzeczu Popradu po słowackiej stronie (Jamrozy, 1994). Ogólnie jednak akcję reintrodukcji bobrów w regionie karpackim można uznać za udaną, o czym świadczy obecność ok. 30 nowych stanowisk bobrowych w Beskidzie Niskim (Dzięciołowski, 1993).

W Wielkopolsce w latach 1974-1982 wsiedlono 24 pary bobrów (Graczyk, 1986) pochodzących z odłowów (7 par) oraz z hodowli fermowej (17 par). Utworzyły one 59 stanowisk rodzinnych o łącznej liczbie 280 osobników. Stanowiska te występują w zlewniach Warty i Noteci na terenach województw poznańskiego, pilskiego i gorzowskiego. Nieco później, bo w 1985 r., reintroduko-wano bobry do województw zielonogórskiego i wrocławskiego (Graczyk, 1990).

W latach 1988-1995 program reintrodukcji był kontynuowany, a jego wyniki przedstawia tabela 8 (Goździewski, 1994). Jego realizacja w latach 1994— -1995 została zintensyfikowana. W okresie tym przesiedlono łącznie 302 bobry. Straty przy odłowach i tamsporcie zwierząt zmalały z 5 do 3%. Nieco większe upadki sięgające 15% wystąpiły w okresie od wypuszczenia bobrów na wolność do czasu ich trwałego osiedlenia się (Goździewski, 1996).

W Ameryce Północnej liczne reintrodukcje bobrów prowadzono w latach trzydziestych i czterdziestych w stanach Connecticut, Delaware, Floryda, Indiana, Maryland, Massachusetts, Minnesota i Colorado. Reintrodukcja bobrów

^Go*^pod*^ro^    87

TABELA 8. Rozmiar i rozmieszczenie reintrodukcji bobrów w Polsce w lalach 1%%-ryfc goidziewskiego, 1966, materiały nie publ.)

pejon zasiedlenia	Termin osiedlenia	Liczba Wpwatojrt ŚroiwtBfo zwierząt
1	2	3	4
yi/oj. rzeszowskie, gmina Błażowa, uroczysko Kalame, obwód łowiecki 62	jesień 1988	10	rzeka
Woj. olsztyńskie, gmina Nidzica, uroczysko Omulew, obwód łowiecki 162	wiosna 1989	g	jezioro
Woj. toruńskie, gmina Zbiczno, uroczysko Rytebłota, obwód łowiecki 22	wiosna 1969	g	rzeka SkarżMa 8rcdnctePa&
			Krajofcraztwy
Woj. kieleckie, gmina Bodzentyn, uroczyska Pogórze i Dąbrowa	jesień 1989	9	Śmeffifczysfc ParkNMdowy
Woj. piotrkowskie, gmina Przedbórz, leśnictwo Piskożeniec	wiosna 1990	5	rzeka
Woj. słupskie, gmina Smołdzino, nadleśnictwo Ustka, obwód łowiecki 5, Koło Łowieckie nr 291, „Wilk” ze Słupska	wiosna 1990	7	rzeka tapM
jw.	jesień 1990	8
Woj. rzeszowskie, gmina Leżajsk, nadleśnictwo Leżajsk, obwód łowiecki 18, Koło Łowieckie „Dzik” z Leżajska	wiosna 1991	10	rzeka Tarte
Cesky Svaz Ochran cu Prirody, Olomouc, Czechy	jesień 1991	6
Woj. koszalińskie, gmina Manowo, OHZ PZŁ Manowo	jesień 1991	8
Cesky Svaz Ochrancu Prirody, Olomouc, Czechy	wiosna 1992	14
Woj. rzeszowskie, gmina Leżajsk, Koto Łowieckie „Dzik” w Leżajsku	wiosna 1992	13
Woj. chełmskie, Poleski Park Narodowy, leśnictwa Wola Wereszczyńska i Orłów	jesień 1992	13	jeziora Oirgie, Moszneilu&e
Woj. bielsko-bialskie, w. Spytkowice, obwód łowiecki 2, OH Z Zator	wiosna 1993	6	starorzecze Wisły
Woj. przemyskie, gminy Oleszyce I Laszki, obwody łowieckie 22 i 27 KL „Łoś" w Oleszycach wiosna 1993		11	rzeka
Woj. krakowskie, gmina Krzeszowice, teren projektowanego rezerwatu „Dolina Potoku Rudno” wiosna 1993__		5