Pibimncje pokarmowa bobra auropajakiago na taranfa Wigierskiego Parku Nart
Na terenie WPN znajduje się ^-kilometrowy odcinek tej rzeki, a J duża liczba zwierząt na stosunkowo krótkim odcinku cieku dowodzi, [*! bobry „wysyciwezy” wszystkie możliwe środowiska wodne, koncentrują^ się na najbardziej atrakcyjnych, bogatych w bazę pokarmową terenach.H Duże zagęszczenie wigierskiej populacji bobrów wymusiło 1 zwierzętach opuszczenie obszarów zalesionych i zasiedlenie terenówi śródpolnych. Budowane przez człowieka kanały I rowy melioracyjna' ułatwiły Im to zadanie. We współczesnym krajobrazie stanowiska' śródpolne stanowią element łączący izolowane dotychczas populacje m zwartą całość. Na obszarze Parku kilka rodzin bobrowych przystosowało, się do zmienionych warunków bytowania zasiedlając rowy melioracyjnej oraz niewielkie oczka śródpolne. Zdarza się również, że stanowiska swoje zakładają w bezpośrednim sąsiedztwie osad ludzkich. Należy spodziewać się, iż tereny takie, zasobne w żer zimowy, stanowić będą atrakcyjne miejsca osiedlania się kolejnych migrujących zwierząt Tworzenie rozlewisk przez bobry dla zapewnienia odpowiednią głębokości wody oraz ułatwienia poruszania się i transportu żeru sprawiło, iż na ciekach wodnych Wigierskiego Parku Narodowego zinwentaryzowano 84 tamy bobrowe. Stosunkowo dużo, bo aż 25, Zwierzęta wybudowały w północnej części Parku, na rzece Wiatroluży. jlSżęść z nich charakteryzuje się rzadko spotykaną, ciekawą konstrukcją pNfl odcinkach najpłytszych, o stosunkowo wartkim prądzie, zwierzęta wybudowały tamy. których podstawowym budulcem są kamienie. Niewielki udział tradycyjnych materiałów, takich jak gałęzie i muł czynią kamienne tamy konstrukcją oryginalną i rzadko spotykaną w „budowlanym" zachowaniu bobrów.
Na terenie Wigierskiego Parku Narodowego środowisko życia bobra jest wykorzystywane przez wiele innych gatunków zwierząt Wielokrotnie stwierdzano, iż stanowiska bobrów zasiedlane są przez norkę amerykańską. Lokatorami żeremi bobrowych bywają też wydry. W jednym z przypadków rozlewisko bobrowe zostało zasiedlone przez bobra i wydrę jednocześnie. Stawy bobrowe są chętnie odwiedzane przez wiele gatunków ptaków, np, bociana czarnego, żurawia czy zimorodka.
L-booote średnie zagęszczenie bobrów, w przeliczeniu na powierzchnię Parku, wynosi 43 czynne stanowiska na 100 km*. Tak duża liczba rodna tHwwych sprawca, że wigierską populację zaczynają nękać zjawiska ' styczne dis populacji przegęszczonych - wzrost konkurencji i
■związane ; tym trugracya, co w konsekwencji prowadzi do zwiększenie s,n*rtełno4ci wSrtMLjl bobrów. Przy kcznych kontaktach 'v^>,|^obtWBqjęb ziwęhsza są śmiertelność ze względu na eńęfcszy -'''-'aeogtfjfl populacji
■ Pasożyty wewnętrzne (przywry) mają duży wpływ na osłabienie psobników i padnięcia. Innymi rejestrowanymi na terenie Parku Łyczynami śmiertelności są: uwięzienie pod lodem, rozjeżdżanie na ■osach oraz zagryzienia w wyniku walk międzyosobniczych o areały Bdzinne. Naturalna redukcja populacji bobrów w Parku przez drapieżniki jest niewielka. Małe zagęszczenie dużych drapieżników nie może ■wodować wielkich strat wśród bobrów. Jedynie na terenie Obwodu Bchronnego Słupie notowane były przypadki zagryzienia całych rodzin Bobrów przez wilki, W ostatnich latach obserwuje się zmniejszanie Botencjału reprodukcyjnego suwalskiej populacji i jej postępujące Btarzenie się [Dzięciołowski, Goździewski 2000].
■Obecny stan ilościowy bobrów, rozbudowana sieć hydrograficzna Karku, jak również różnorodność środowisk stwarzają idealne warunki do Browadzenia badań i obserwacji nad tym ciekawym gryzoniem. Wigierski Kark Narodowy współpracując z instytucjami i organizacjami naukowymi Browadzi szereg badań nad funkcjonowaniem wolno żyjącej populacji Bych zwierząt. Realizowane na terenie Parku programy badawcze, prace Bnagisterskie, jak również obserwacje miłośników przyrody owocują -■bprócz efektów naukowych w zakresie poznania biologii i ekologii bobrów także rzetelnym rozeznaniem wpływu bobrów na gospodarkę człowieka.
Pod koniec lat dziewięćdziesiątych minionego stulecia na terenie i Parku realizowany był program badawczy .Gospodarowanie populacją bobrów na obszarze województwa suwalskiego”, który finansowany był przez Komitet Badań Naukowy. Badania prowadzono pod kierownictwem profesora Ryszarda Dzięciołowskiego z Katedry Zoologii Leśnej i Łowiectwa Wydziału Leśnego Szkoły Głównej Gospodarstwa Wiejskiego w Warszawie, przy współpracy Wojewódzkiego Zarządu Polskiego Związku Łowieckiego w Suwałkach oraz Polskiej Akademii Nauk w Popielnie. Jednym z tematów prowadzonych badań było określenie preferencji pokarmowych bobra na obszarze Wigierskiego Parku Narodowego. Celem pracy było też wykazanie oraz analiza zmian zachodzących w środowisku leśnym pod wpływem działalności bobrów.
Zakres prac obejmował:
1. Ustalenie preferencji pokarmowych bobra wśród gatunków drzewiastych i krzewiastych.
2. Określenie stopnia bogactwa i zasobności bazy żerowej na badanym obszarze.
3. Zbadanie sezonowych zmian w drzewostanie na badanych terenach wywołanych obecnością i działalnością bobra.
4. Określenie stopnia penetracji terenu przez bobry.
53