DSC
25 (5)

Transpozycja

ang. tronsposftłon; franc. (la) trmtpoiłllra; niem. (dk) Tratupo-sition; ros. twupoOtłjŁ

Zastąpienie w określonej strukturze poszczególnych jej elementów innymi; np. zamiana tonacji utworu mu* zycznego na inną.

Zamiana elementów struktury przy zachowaniu relacji między nimi nie powoduje zmiany samej struktury, jeśli wymienione elementy są równoważne (ekwiwalentne), tzn. należą do tej samej kategorii. Układy, które zachowują tę samą strukturę po zastąpieniu ich elementami równoważnymi określa się jako izomorficzne, f Izomorfizm.

Travaux du Cercie Linguistiąue de Prague f Praskie Koło Lingwistyczne Treści plan f Plan semantyczny Twórczy charakter języka f Kreacyjny aspekt języka

U

Uczenie się

ang. learning; franc (uk) apprentittage, niem. (das) Lemen; ros. obućetue.

Sterowany lub przypadkowy proces poznawczy, dający w efekcie lepsze przystosowanie uczącego się osobnika do otoczenia. Polega on na zdobywaniu doświadczeń indywidualnych lub przyswajaniu sobie drogą przekazu przez uczącego/nauczyciela doświadczeń zebranych

I przez dane środowisko. W przeciwieństwie do f dojrzeli zmiany zachodzące w psychice l zachowaniu I osobnika są niezalełne od cech dziedzicznych.

W kształceniu szkolnym uczenie się polega na zdoby-r waniu i doskonaleniu wiedzy i umiejętności oraz na g wytwarzaniu właściwych f nawyków i przyzwyczajeń.

Każdy rodzaj uczenia się jest wykładnikiem jakiejś ; ♦ teorii nauczania.

| ♦ Aaocjacjonizm, f Bchawioryzm, t Psychologia posta-. d, f Teorie nauczania.

UL: Bandura 1972; Bigge 1964.

Ujemny transfer ! f Transfer ujemny Układ

; f System I Układ taktyczny j \ Gramatyka stratyfikacyjna Umiejętność

ang. tmow-how; franc. (la) eapaeUł; niem. (die) Fahigkeif, ros.

I menie.

Zdolność do posługiwania się odpowiednimi wiadomościami przy wykonywaniu określonej czynności; np. I umiejętność odegrania określonej melodii na jakimś I instrumencie muzycznym.

I f Nawyk.

Umlaut I t Przegłos

W

Walencja (— Wartościowość syntaktyczna, Łączliwość, Konotacja, Potencja konotacyjna, Intencja)

— 249 —