DSC
48 (9)

1

. . „ ,_ch systemu Freuda ten drugi zarzut jest jes^~: _bar_ ^r^ut^ny/ni. był - XVIII wieku Freud był w ««* po-l _w swej pracy »alitvKneJ, ze MkazJęrjrtjręzj^^

;;,_v jednej dzieci.:::.--. prowadzi dołożenia zdolności człowieka'w iMTy:h sfeTachmy.sl. 1 przez k. v„-,_ir, _,

_ror‘_v-j wbdzy rozumu. Trzecim zastrzeżeniem Freuda wobec

rep.ui jest to, że opiera ona moralność na bardzo niepewnej podstawie’.’Jeśli ważność norm etycznych wspiera się na~Ty7nT25 są one nakazami Boga, wówczas przyszłość etykl^a 1 eży^od wją-^

jv w Boga. Ponieważ Freud sądzi, żc wiara religijna znajduje sio w zaniku, jost więc zmuszony przyjąć, żc trwały związek

rcligu z etyką doprowadzi do zniszczenia naszych wartości mo-

ralnych.

Niebezpieczeństwa, jakie Freud widzi w religii, ujawniają, że tym właśnie, ra.uważa op-za. zagrożone przez religię, są jego wiasne ideały i wartości: rozum, zmniejszenie cierpienia ludzkiego i moralność. Ale nic musimy polegać jedynie na wnioskach wyciąganych z freudowskiej krytyki religii; Freud sformułował wyraźnie normy i ideały, w które wierzył, należy do nich miłość bliźniego, prawda i wolność. Według Freuda-, rozum i wolność zależą od siebie nawzajem. Jeśli człowiek porzuci iluzje wiary w ojcowskiego Boga, jeśli stanic twarzą w twarz ze swą samotnością i niewielką rolą, jaką gra we wszechświe-cie. stanie się podobny dziecku, które opuściło dom swego ojca. A’c pokonanie tej infantylnej fiksacji jest prawdziwym celem rozwoju człowieka. Człowiek musi się wychować. v/.°lo rzc ezywistości. Jeśli pozna, że poza swymi Własnymi sikam nie ma niczego, na czym mógłby się oprzeć, nauczy sic po-^s!u-^rA;«^ć nimi w sposób właściwy. Tylko człowiek wolny, który uvvouiił się od autorytetu — autorytetu grożącego i chroniącc-

_t .^mo*^c P^os*ugiwać się wlajizą___Jsw.cga-. rozumu i pojmować _{w o}. ₍ ^SU<i‘ ^{Nv n}*^{m ro}^ obiektywnie, bez złudzeń, ale za to j j, .,"^{1U o z}^⁰j^nosć do rozwoju tkwiących w nim możliwości staniem-^{Jedynic w}*edy, gdy dorośniemy i prze-go, możemy yclZT- ^Zal^{eŻnymi 0d autor}F^tetu i lękającymi się prawdziwa ■ . -f ^ ^smja^^os^ myślenia za siebie samych ^t,A kiedy ośmirh!^ ¹⁽^^Unicż sytuacja odwrotna. Jedynie wtcd)»

> ^Slę myśleć, będziemy mogli wyzwolić się ^sP^od

128