DSC70

92 Janina Stanklewlo

różnych zawodów skutecznego i twórczego komunikowania się. Jedną z nich jest reguła unikania mówienia partnerowi: „nie masz racji”, bowiem tracimy w ten sposób szansę na współpracę, nie pozyskujemy go do realizacji interesów. Zamiast tego zwrotu można powiedzieć: „To interesujące co pan przedstawił, jednak pozwolę zgłosić kilka wątpliwości”. W ten sposób nie lekceważymy słuchacza, nie ranimy jego ambicji, ale egzekwujemy wolę współpracy. Sprzyja temu także kolejna zasada: dostrzeganie pozytywnych cech, zachowań partnera i komunikowanie mu o tym. Trzeba zatem unikać wypowiadania zdań jednoznacznie krytykujących odbiorcę czy zawierających jedynie słuszne opinie i oceny oraz nie nadużywać określeń wyrażających autorytatywnej i zbytnią pewność siebie, np. „Niewątpliwie ...”, „Z pewnością...” Lepiej u żyć sformułowania: „Przypuszczam, że...”.

Ważne jest także tempo mówienia. Trzeba unikać mówienia w jednakowym tempie. Należy je dostosowywać do okoliczności oraz do treści wystąpienia. Ważne myśli wypowiadać wolniej i sugestywniej. Najważniejsze treści uwypuklać poprzez siłę głosu, wypowiadając je ciszej lub głośniej. Intonacją głosu możemy tworzyć klimat dla odbioru treści bądź wywoływać negatywne emocje, zniechęcające tym samym do słuchania. Poprzez siłę głosu możemy przekazać partnerowi rozmowy wiele dodatkowych bądź wzmacniających znaczeń. Stosując takie głoski, jak „o” bądź „a” możemy demonstrować różne stany emocjonalne, np.: niedowierzanie, zdziwienie, zachwyt. Pamiętajmy, że odbiorca może wyczuć w wypowiadanych do niego zdaniach ton przychylności lub zniechęcenia.

Stosowna informacja słowna połączona z umiarkowaną gestykulacją, stanowią o elegancji wypowiedzi partnerów. Ponadto dodajmy, iż w komunikowaniu się werbalnym istotną rolę w emocjonalnym oddziaływaniu na odbiorcę odgrywają zwroty kurtuazyjne, np.: „Ośmielam się zwrócić uwagę na ...” „Żałuję, ale nie możemy się zgodzić na...”, „Postaramy się nie zawieść państwa oczekiwań w zakresie...” „Spróbujmy jeszcze raz prześledzić ten problem Kształtują one klimat rozmowy, pomagają w tworzeniu nastroju spokoju i poszanowania bez względu na stanowisko w sprawie. Ponadto, kurtuazyjne zwroty wpływają na kulturę dialogu, ułatwiają rozstanie się partnerów bez wyrażania wobec siebie negatywnych emocji. Zręczność słowa, jego elegancja, nawet świadomie sterowane techniką środków słownych, pewna subtelność wypowiedzi, w której nadawca wcale nie rezygnuje z trudnych merytorycznie treści, np. precyzyjne i kategoryczne określenie drugiej stronie warunków współpracy czy też wymagań gwarantujących kooperację, mogą okazać się skuteczną strategią ułatwiającą realizowanie biznesowych zamierzeń (Lewandowska-Tarasiuk,1995,s.49-50).