DSC92

170 Janina Stankiewicz

cym sposobem działania w życiu. Umożliwia ono samorozumienie, które jest pamięciowym obrazem, jaki mamy o sobie. Może on być pozytywny bądź negatywny, odpowiedni bądź nieodpowiedni. Samorozumienie warunkuje różne aspekty naszego zachowania się podczas procesu komunikowania się: z kim, gdzie, jak, dlaczego i w jaki sposób się komunikujemy ? Nie rodzimy się z sa-morozumieniem, jak piszą Gamble i Gamble (1984). Jest ono raczej warunkowane przez tych, którzy nas otaczają, np. rodzice i krewni, przyjaciele, instruktorzy, kierownicy i współpracownicy. Ponadto, na naszą opinię o sobie wpływają różne media.

Okoliczności i warunki działają na naturę „Ja”. Czasami, kiedy „przechodzimy z sytuacji do sytuacji” wydaje się, że stajemy się inną osobą. Nasze zachowania są wymuszane przez nasze postrzeganie innych osób i wyobrażenie o tyra, jak one nas odbierają. Zauważmy, że to jak inni mnie odbierają może różnić się od tego, jak „Ja” odbieram siebie. Otrzymywanie informacji od innych osób może zatem pomóc ustalić na ile adekwatnie postrzegamy sami siebie. Jednakże, nie musimy akceptować wszystkich obrazów, jakie inne osoby mają o nas. Wszakże inni nie powinni zmuszać do odrzucenia naszych własnych oryginalnych przekonań czy opinii i skłaniać do zaakceptowania drugiej osoby. Jednakże patrzenie na obrazy tworzone przez inne jednostki może spowodować, że staniemy się otwarci na takie zmiany, aby widzieć siebie tak, jak widzą nas inne osoby. Możemy zmieniać i poszerzać swoje samorozumienie poprzez rozwój samoświadomości. Jednym ze sposobów, który może pomóc w rozpoznaniu otwartego, ślepego, ukrytego i nieznanego obszaru swojego „Ja”, jest ten który podaje Johan.

2.5. Usprawnianie percepcji

Jeżeli chcemy usprawniać naszą percepcję, to winniśmy: podchodzić do postrzegania świata z zaangażowaniem, przyswajając tak wiele informacji, jak to tylko jest możliwe, unikać popularnych błędów percepcyjnych oraz przyswajać i upowszechniać skuteczną drogę percepcji. Wśród błędów percepcyjnych najczęściej wskazuje się na (Thomas 1976): ślepotę poznawczą, mechanizm selekcji, uproszczenie poznawcze, dialog głuchych, wrogość autystyczna i substytucję celów.

Ślepota poznawcza. Partnerzy się nie znają, lecz bariery kulturowe, językowe czy inne powodują, że wytwarza się mechanizm kontrastu: „to, co u nas jest uzasadnione, u innych jest nie do przyjęcia”.

Mechanizm projekcji. Jeden partner przypisuje własne cechy drugiemu:

„To on jest mało sympatyczny, nie ja”. „To on nie chce zgody”.