80 Janina Stankiewicz
• poszukiwania głównych i pomocniczych tez,
• zadawania pytań,
• parafrazowania,
| notowania,
• powtarzania tego, co się usłyszało.
Słuchania informacyjnego nie należy mylić z oceniającym. Przykładowo, błędem jest ocenianie pomysłu bądź zachowania kierownika zanim skończy go wyjaśniać. „No tak, będę musiał penetrować różne dokumenty, by znaleźć dodatkowe informacje*’. „Przychodzi taki po studiach i myśli, że jest omnibusem”.
Informacyjne słuchanie jest szczególnie trudne wówczas, gdy partner ocenia nasze zachowanie. Na ogół nie lubimy krytyki i wówczas ograniczamy się do obrony swoich zachowań. Jednak czy uprawnione jest ich bronienie jeśli nadawca nie skończył tego, co miał do powiedzenia? Nie jest też pożądane przejawianie oportunizmu podczas słuchania informacji w sytuacji nieinteresującego prezentowania przez nadawcę pomysłu czy prowadzenia nieudanego seminarium bądź niezrozumiałego wykładu. Można w takiej sytuacji poszukać powodów do słuchania, zadając sobie pytania: co trzeba zrobić, by ciekawie zaprezentować pomysł?, jak nie należy prowadzić seminarium, wykładu?, czy to o czym mówi wykładowca, kierownik, partner, negocjator ma jakiekolwiek znaczenie dla mnie? Szukając odpowiedzi na te i inne pytania można znaleźć dodatkowe informacje. Zadawanie sobie pytań i odpowiadanie na nie w czasie słuchania jest możliwe, bowiem trzy razy szybciej myślimy niż mówi nadawca.
Ponadto podczas słuchania informacyjnego można ustalać główne i pomocnicze tezy poprzez zadawanie pytań nadawcy: „Czy mógłby pan
najważniejsze?” „Czy mógłby pan zreasumować?” „Próbuję podsumować to, co pan powiedział o problemach absorbujących nasz dział. Czy mógłby
pan je wyraźniej zaakcentować?” Jednak nie zawsze można zadać wprost pytanie nadawcy. Przykładowo, dyrektor podsumowuje roczną działalność przedsiębiorstwa w odświętnie przygotowanej sali. Te informacje przekazuje, np. trzystuosobowemu audytorium. W takiej sytuacji można sformułować pytanie następująco: „Czyżby chciał nam pan powiedzieć, że tracimy zachodnie rynki - najlepsze dotychczas, dzięki takiej a nie innej pracy działu X”.
Jednak, by słuchanie informacyjne było efektywne winno być stale doskonalone. Sprzyja temu, m.in. rozpoznawanie motywów leżących u