kich ndżajów* operacji występujących w działalności wytwórczy nM wytwórcza jrst złożona, co było widoczne w podanej ki* promów wytwórczych, które obejmują szeroki zakres działań, po, od pozyskiwania surowców, przez ich przetwarzanie, kształtować i montaż gotowych wyrobów rozmaitych rodzajów, aż po bardzo wyroby elektroniczne.
różne Procesy wytwórcze najczęściej klasyfikuje się według następugcjdi kryteriów |8J:
U ciągłości i przebiegu w czasie,
U rodzajów stosowanych procesów tecłinologicznych,
□ cech organizacyjnych,
□ stosowanych środków pracy.
Stosując kryterium ciągłości i przebiegu w czasie można wyróżnić J dyskretne procesy wytwórcze, które składają się z kolejnych operacji wykonywanych na różnych stanowiskach roboczych łub na tym samym stanowisku, lecz przy różnych zabiegach wymagających zmiany narzędzia lub zamocowania przedmiotu, tak że po zabiegach lub operacjach występują przerwy w zmianach cech przedmiotu; cechą tych procesów wytwórczych jest silna podmiotowa rola człowieka; procesy te są typowe dla przemysłu maszynowego, samochodowego, odzieżowego, elektrotechnicznego itp.;
□ ciągłe procesy wytwórcze, powiązane z urządzeniami wytwórczymi; zmiany cech przedmiotów zachodzą automatycznie bez udziału człowieka, który nadzoruje proces lub nim steruje nie wykonując operaqi lub zabiegów* zmieniających przedmiot, a procesy przebiegają w sposób ciągły, bez przerw* w* całodobowym cyklu; procesy te są typowe dla energetyki, ciepłownictwa, przemysłu chemicznego, cementowego itp.
Obecnie ponad 80% wartości produkcji przemysłu wytwarza się w procesach dyskretnych, a tylko około 20% w procesach ciągłych. Problemy z zakresu organizacji i zarządzania produkcją oraz sterowania wytw^rza-mrm wyrobów występują głównie przy procesach dyskretnych. Procesy ciągłe, przebiegając automatycznie, nie wymagają oddziaływania człowieka na urządzenia wytwórcze i przetwarzane przedmioty.
IM
i
ujęciu organizacyjnym w udnir-
pjocrty wytwórca# M rozpatrywane <uu do
j Womórki wytwórczej, są to procesy wytwarzania wszystkich wyrobów * danej komórce (Unii lub gnieździć cferóbczym) wraz z. powiązaniami i innymi komórkami;
j wytwarzanego wyrobu rozpatruje się np. część wyrobu, podzrspót lub wyrób finalny; bierze się pod uwagę procesy technologiczne i operacje niezbędne do wytworzenia wyrobu, niezależnie od tego, w jakich komórkach wytwórczych są one wykonywane; j technologii grupowej i wówczas chodzi o proces wytwórczy całej rodziny (grupy) wyrobów o zmiennym (elastycznymi programie ilościowo-
asortymentowym.
Procesy wytwórcze mogą być proste lub złożone, prosty proces wytwórczy jest to proces wykonywany w obrębie tej samej fazy technologicznej (rys. 8.la).
Złożony proces wytwórczy jest to proces wykonywany w obrębie dwóch tub większej liczby faz technologicznych (rys. 8 lb).
" V-VOV-^VO-oOVCH>
ty* 8.1. Schemat operacji składających się na: a) prosty proces wytwórczy, b) złożony proces
wytwórczy
Ze względu na środki pracy są wyróżniane procesy wytwórcze lub operacje:
J ręczne, gdy wytwarzanie odbywa się przy użyciu narzędzi ręcznych, zasilanych energią mięśni człowieka, który realizuje proces wytwórczy przez oddziaływania na narzędzie i obrabiany przedmiot oraz dostarcza energii potrzebnej do zmian cech przedmiotu;
3 maszynowe, gdy wyroby są wytwarzane z wykorzystaniem maszyn zasilanych energią dostarczaną z zewnątrz (elektryczną, mechaniczny cieplną itp.); tu człowiek-operator steruje funkcjonowaniem maszyny, natomiast zmiany cech wyrobu następują na skutek wykorzystania energii zewnętrznej względem człowieka oraz funkcjonowania maszyn.
115