\
\ife*
CU,
i * r
izotoniczne, no skutek miernego stopnia zmiany położenia żuchwy względem jej pożyci i spoczynkowe j t Schwarz i Gratzj-ager /145/ przestrzegali jednak przed gwałtownym przemieszczaniem żuchwy przez aparat, aby nie wyzwolić odruchu miostatyeznego.
Równolegle z próbami ustalenia najbardziej efektywnego zgryzu konstrukcyjnego gromadzono obserwacje kliniczne dotyczące przebiegu adaptacji pacjentów do aparatów szczękowo-ortopedycznych. Przyjmując ten punkt widzenia należało dą^-yc do skonstruowania aparatu nie tyle potencjalnie najsilniej działającego, ile chętnie noszonego przez pacjentów. Zamias^ podwyższania ze;ryżu roboczego pojawiły się propozycje obniżenia. go niemal do granic szpary spoczynkowej. Słabsze pobudzenie mięśni miało równoważyć wielogodzinne użytkowanie aparatu szczękowoortopedycznego* Ponadto mając na uwadze wygodę pacjenta, ograniczono zasięg płyty aparatu, a w zamian wprowa
dzono więcej elementów czynnych drucianych. Efektem tych przekształceń jest między innymi tzw. otwarty aktywator Klam-/87, 88, 89/, który szybko zdobył popularność również i w Polsce. Do chwili obecnej opracowano szereg odmian apa-irć^tów.nęzynnościoyyyć,b, których autorzy usiłowali pogodzić zwiększenie siły leczniczej aparatu z wygodą pacjentów. lip rowadzono s to pjj j^ojfcą n,i e jz g ry z u k o ns t r u k cyjnę go w miarę postępu leczenia /85/, stosowano uelas-tycznione~apaxaty, o zmni
szopęj-objętości /26, 109/ oraz aparaty o wybitnej przewadze elementów drucianych /3S, 44, 45, 110/.