DSC�70

2)    Przyporządkowanie historyczne mitologii: odbicie chronologioi w mitach.

3)    Stworzenie świata i człowieka.

4)    Przegląd mitów-

Sumer: a) Pratworzywo: Nammu, b) Kosmiczna góra: An-Ki, c) Zrodzenie Annunaków przez A na, d) Enlil oddziela niebo od ziemii (stworzenie motyki, s. 138). f) Podział świata: An - niebo, Enlil - Ziemia, Enki - podziemie (Abzu) g) Zrodzenie ciał niebieskich: [ - Enlil uwodzi Ninlil w mieście Nippur, - Bogowie skazuja Enlila na wygnanie do podziemia (kur, aralii), -Enlil w przebrtaniu trzykrotnie uwodzi Ninlil, aby pozostawić zastępców za Nannara ( miedzy nimi jest Nergal), wkrótce Nannar płodzi Inannę i Utu. - Bóg Enki na spółkę z Ninhursang tworżą ludzi, e) Przygody Enkiego w Dilmun].,

Semici: a) Pratworzywo: Wody: Tiamat i Abzu , b) Następne pokolenia bogów, c) Abzu nie może wytrzymać hałasu nowych bogów, d) Ea usypia Abzu i odrętwia Mummu, e) Tiamat wyrusza na bój przeciw nowym bogom wraz z Kingu f) Marduk, syn Ea i Damkiny uznany za króla bogów wyrusza do boju., g) Marduk zabija Tiamat i z jej ciała tworzy świat, h) Z krwi zabitego Kingu tworzy ludzi, którzy mają pracować dla bogów.

5)    Sumeryjskie i semickie wersje mitów o potopie.

6)    Opowieści bohaterskie: Sumer: - Adapa z Eridu, - Etana „wzniósł” się do nieba, - Szuka-telluda porywa się na Inannę, - Lugalbanda, ojciec Gilgamesza, mąż bogini Iszum przedziera sięprzez niedostępone góry na polecenie bogini Inany., - Mit o Gilgameszu.

7)    Watki przekazane innym mitologiom: a) Wody przedwieczne (Hebrajczycy, Grecy), b) Teomachia (Grecy, Hebrajczycy: Lucyfer), c) Sworzenie ludzi i ich los (Hebrajczycy), d) Raj (związek kości z Panią Życia, Hebrajczycy), e) Grzech pierworodny (Hebrajczycy), f) Utrata nieśmiertelności (Hebrajczycy), g) Potop (Hebrajczycy, Grecy), h) Zejście do otchłani (Grecy), i) Cykl bohjaterski (cykl heroiczny).

Literatura:

J. Blake, A. Green, Słownik mitologii Mezopotamii. W-wa 1992 T. Margul. Mity z pięciu części świata.

K.    Łyczkowska, K. Gawlikowska., Mitologia Mezopotamii. W-wa 1981

Wykład 12: Organizacja i kult w starożytnej Mezopotamii:

L Obiekty sakralne: 1) Domy Boże ( świątynie ), (e, bitu.): a) Podział:    kaplice, świątynie

płaskie, świątynie wysokie, zikkuraty( od okresu imperium Akkadu). 2) Obiekty towarzyszące świątyni: obserwatoria astronomiczne, pomieszcenia dla świętych prostytutek i świete gaje., 3 Najsłynniejsze ośrodki i świątynie: E-kur („Dom Gór”), ś Enlila w Nippur, E-abzu („Dom Abzu”), ś. Enkiego w Eridu, E-ana („Don Nieba”) , ś. Inany w Uruk, E-sagil(,JDom Wzniosły”), św. Marduka w Babilonie E-temen-anki („Don fundamentów nieba i ziemii”) - zikkurat w Babilonie, E-zida („Dom Prawdziwy”), ś. Nabu w Borispie, E-Nanna („Dom narrara’) w Ur.

II) Służba Boża ( „stan kapłański” ): 1) kapłaństwo w Mrezopotamii ( służba boża, wyodrębniony s.k, użyteczna funkcja, stosunki z władza świecką), 2.- podział kleru: a) kler wyższy [ en i entu (później dziewice gipar, naditu, ugbabtu)] b) administracja: ensi, szangu, szatam c) użytkowo-zawodowi: maszmasz (akad, maszmasu, aśipu)- egzorcyści walczący z demonami choroby, maszugidgid (baru) - wróżbiarze z wnętrzności, galu (kału) - muzykanci, nar - pieśniarze, muhaldim (nuhatimu) - kucharze, iszib - znający rytuały, ensi - snowidze, gadisztu, kalmasitu - prostytutki sakralne.

III,    Rytualny podział czasu: niedziela: Utu, Szamasz (słońce) poniedziałek: Nannar, Suen (księżyc), wtorek: Nergal (mars), środa: Nabu (merkury), czwartek: Marduk (jowisz), piątek: Inana, Isztar (wenus), sobota: Ninurta (satum).

IV.    Rytuały i święta: 1) Codzienny kult bóstwa ( ofiary regularne: karmienie, ubieranie)., 2) Ofiary wotywne ( z okazji zwycięstw, rytuały założeniowe), 3) Seks sakralny., 4) Święta: Najważ-