farmakologia 3 wykl0026

Ponadto prawidłowe funkcjonowanie homeostazy wapniowej jest zależne od hormonu wzrostu, hormonów tarczycy, glikokortykosteroidów, insuliny, prostagladyn oraz estrogenów i androgenów.

Parathormon

Parathormon (PTH) jest polipeptydem wytwarzanym w gruczołach przytarczycznych. Jego wydzielanie jest pobudza przez spadek stężenia Wapnia zjonizowanego i spadek stężenia l,25(OH)₂D (aktywnej postaci witaminy D₃) we krwi (ujemne sprzężenia zwrotne). Głównymi narządami docelowymi dla PTH są:

1.    nerki — PTH nasila wchłanianie zwrotne wapnia, hamuje wchłanianie zwrotne fosforanów i stymuluje syntezę l,25(OH)₂D,

2.    kości — PTH działa w sposób złożony zależny między innymi od PTH we krwi, wysokie stężenia PTH w obecności l,25(OH)₂D działają osteolitycznie tzn. uwalniają wapń z kości natomiast w stanach niedoboru l,25(OH)₂D parathormon jest najsilniejszą substancją pobudzającą tworzenie kości,

3.    przewód pokarmowy (pośrednio przez l,25(OH)₂D).

Efektami działania PTH są wzrost stężenia wapnia fhiperkalcemiaJ i spadek stężenia fosforu we krwi (hipofosfatemia).

Nadmiar PTH wywołuje wzrost wydalania wapnia z moczem, czyli hiperjalcurię (bo hiperkalcemia zwiększa filtrację i nerkową i wchłanianie zwrotne wapnia w kanalikach nerkowych nie może zrekompensować napływu dużych ilości wapnia do nerek). Hiperkalcuria jest przyczyną kamicy nerkowej, często występującej u pacjentów z pierwotną nadczynnością przytarczyc.

Preparat dostępny w lecznictwie nie nadaje się do długotrwałego stosowania. Jest stosowany w próbach diagnostycznych do różnicowania prawdziwej i rzekomej niedoczynności gruczołów przytarczycznych (podanie jednorazowej. Zaobserwowano, że przerywane podawanie PTH w małych

7