du z Wschodem, konfliktu zakończonego zniszczeniem jednej ze stron. Sprzeczności, które do niszczącego konfliktu pchają są wywołane przez to, iż Wschód przejmując od Zachodu zdobycze techniczne, pozostaje obcym względem duchowego dorobku cywilizacji zachodniej.
Narzucenie wartościowych stron dorobku cywilizacyjnego środowiska zachodnio-europejskiego narodom Wschodu, zasymilowanie ich do tych wartości jest dziejowem zadaniem Polski, uzasadnionem historycznemi i geograficznemi przesłankami. Ponieważ zaś z drugiej strony byłoby wielką lekkomyślnością ze strony cywilizacji zachodniej zamykać oczy na pozytywne wartości zdobyczy narodów wschodnich, przeto misja dziejowa Polski będzie także polegała na zespoleniu z środowiskiem eu-ropejskiem dodatnich wartości cywilizacyjnych Wschodu.
Konsekwencje z tak pojętej misji narodu polskiego względem innych ludów są doniosłości zasadniczej.
Przedewszystkiem, aby naród polski mógł zdobyć Wschód dla idej przewodnich cywilizacji zachodniej, musi on tę cywilizację reprezentować w jej najwyższych wartościach zaś całe środowisko cywilizacji zachodnio-europejskiej winno znajdować się w stanie zdolnym imponować i pociągać inne środowiska cywilizacyjne.
Reprezentować cywilizację zachodnią w jej najwyższych wartościach, to znaczy brać czynny udział w dalszem jej tworzeniu, to znaczy być świadomym procesów jakie się w całokształcie jej pojęć odbywają i przemianom tym nadawać kierunek zgodny z wartościami bezwględnemi. Warunkom tym naród polski odpowie przez jaknajbliższy geograficzny i psychiczny kontakt z Zachodem i przez świadome wpływanie i kierowanie przez własną twórczość i inicjatywę rozwojem idej i wartości środowiska europejskiego. Stosunki między narodami, bowiem układają się nie na podstawie traktatów, Ligi Narodów, paktów. ale na podstawie stosunku sil. Fikcją jest teorja o równości narodów, tak szeroko głoszona w kończącej się epoce. W epoce tej między narodami istniała całkiem wyraźna hierarchja ustalona na podstawie sił skierowanych na cele nieliczące się z wartościami bezwzględnemu Zaprowadzenie reformy w tej dziedzinie należy do narodu najsilniejszego w zestawieniu z inne-
62