k
św. Tomasz z Akwi nu
llamasz urodził się pod koniec 1224 łub na początku 1225 r. w zamku Roccasecca poć .Akwinem, w Królestwie Neapolitańskim. Wywodził się z arystokratycznej rodziny; jwsso matka Teodora pochodziła z zasiedziałej neapolitańskiej szlachty, której korzenie I Bfiy jeszcze normańskie. Liczną i wpływową rodzinę miał także ojciec, hrabia Landulf. pr wieku pięciu lat został posłany do szkoły przy słynnym klasztorze benedyktyńskim «e Monte Cassino. Po dziewięciu latach udał się do Neapolu na studia uniwersyteckie, JSbebial tam pierwsze tajniki wiedzy: tzw. siedem sztuk wyzwolonych i filozofię. Tu lairtrnął się też z dominikanami, czyli zakonnikami należącymi do, zatwierdzonego nurtwie przed kilkunastu laty, Zakonu Braci Kaznodziejów. W 1244 r. wbrew woli j ■aśziny zrezygnował z kariery opata Monte Cassino i wstąpił do dominikanów. Przez l.fcifca miesięcy przebywał w ich neapolitańskim klasztorze, a potem przełożeni posłali ■ na studia do Paryża. W drodze został jednak porwany przez swoich rodzonych łtesci i uwięziony w rodowym zamku Roccasecca, gdzie przebywał ponad rok. Rodzina Ihiwriem za wszelką cenę chciała odwieść go od zakonnego powołania.
': Władze zakonu posłały go na dalsze studia najpierw do Paryża, a potem do Kolonii, Utnę uczył się pod kierunkiem swojego mistrza Alberta Wielkiego. Współbracia srzeztwali go „milczącym wołem" z racji zarówno jego ponadprzeciętnej tuszy, jak tez małomównego usposobienia. Reszta jego życia upłynęła na pracy uniwersyteckiej, m także na podróżach między Paryżem a miastami włoskimi, przede wszystkim ■fcapolem i Rzymem. Pracował bardzo intensywnie, poświęcając cały niemalże swój kniny czas na prowadzenie wykładów i pisanie dzieł filozoficznych. Potrafił narzucić jtaiK bardzo surowy rygor życiowy, w którym poza pracą intelektualną znajdował Hez chwile na wypełnienie obowiązków kapłańskich i kaznodziejskich. Znany był X gorliwości w modlitwie.
: Kia trzy miesiące przed swoją śmiercią Tomasz przeszedł, najprawdopodobniej Xpowodu przepracowania, coś w rodzaju załamania nerwowego; oświadczył wówczas, pE wszystko, co do tej pory napisał, to „słoma". Ogarnęła go niemoc twórcza, nie ■ragi kontynuować wykładów i dokończyć rozpoczętych dzieł. W ostatnim roku •mego życia został wezwany przez papieża na II Sobór Lyoński, po drodze miał •wpadek - uderzył głową w wystającą gałąź i wkrótce zmarł w cysterskim klasztorze ■huLwinova w 1274 r.
Spuścizna naukowa św. Tomasza jest obszerna. Składają się na nią traktaty filozoficzne, •natęży teologiczne, dysputy akademickie, komentarze do Pisma Świętego i Arystotelesa,
I
Portret świętego Tomasza z Akwinu, Justus z Lejdy.
ŚW. TOMASZ -chrześcijański arystotelizm; rozróżnienie wiedzy i wiary, filozofii i teologii, między którymi nie ma konfliktu; byt jednostkowy składający się z istnienia jako aktu i istoty jako potencji; dowody na istnienie Boga; Bóg jako byt samoistny, przyczyna sprawcza istnienia wszystkich bytów; zhierarchizowana struktura bytów; człowiek jako cielesno-duchowa jedność; celem ludzkiego żyda szczęście rozumiane jako poznawanie i oglądanie Boga; rozróżnienie prawa wiecznego, naturalnego i ludzkiego.