«.ai^uAai(ic Iitncm ODrOlOWyM
Zapewnienie płynności finansowej przedsiębiorstwa może być realizowane w ramach różnych strategii zarządzania kapitałem obrotowym. Strategie te stosowane są odrębnie odnośnie aktywów bieżących i odrębnie odnośnie pasywów bieżących. W zakresie aktywów bieżących można wyróżnić trzy strategie postępowania:
- strategia konserwatywna,
- strategia agresywna,
- strategia umiarkowana
Strategia konserwatywna w zakresie aktywów bieżących polega na dążeniu do płynnego operowania strukturą aktywów bieżących przy ustabilizowanej strukturze pasywów bieżących. Praktycznie wyraża się dążeniem do utrzymania wysokiej kwoty najbardziej płynnych aktywów tj. gotówki i krótkoterminowych papierów wartościowych. Pojawiająca się nadwyżka płynności służy spłacie zobowiązań okresowych w terminie wynagrodzeń na wypadek wpływów z działalności operacyjnej. Utrzymanie nadwyżki płynności prowadzi do niższej niż możliwa rentowności przedsiębiorstwa.
Strategia agresywna w zakresie aktywów bieżących stanowi zespół działań przeciwstawnych do strategii konserwatywnej. Polega ona na minimalizowaniu płynności do poziomu zapewniającego pokrycie bieżących zobowiązań. Odbywa się to na drodze minimalizacji płynnych aktywów (gotówki, krótkoterminowych papierów wartościowych), a nawet redukuje się poziom zapasów. W ślad za tymi działaniami rośnie ryzyko utraty płynności. Efekty pozytywne tych działań to wysoka rentowność aktywów. Niski udział kapitału stwarza przesłankę do uzyskania wysokiego poziomu rentowności kapitału.
Strategia umiarkowana - polega na takim prowadzeniu spraw przedsiębiorstwa aby poziom i struktura aktywów mieściła się w bezpiecznym dystansie od opisanych strategii.
Również jak wspomniano w zakresie pasywów bieżących uprawiane są strategie. Polegają one na określeniu takiej struktury źródeł finansowania, która sprzyjać będzie wykorzystaniu aktywów bieżących. Również tu możliwe są trzy strategie:
- konserwatywna,
- agresywna,
— umiarkowana.
Strategia konserwatywna w zakresie pasywów bieżących wyraża się w działaniu na rzecz minimalizacji udziału krótkoterminowego zadłużenia w strukturze źródeł finansowania majątku przedsiębiorstwa. Polega ona praktycznie na unikaniu zaciągania kredytu krótko- terminowego. W skrajnym przypadku strategia ta przejawia się w całkowitej eliminacji kredytu długoterminowego i zastąpieniu go kapitałem własnym. Prowadzi to do wyeliminowania zagrożenia niewypłacalności. Jest możliwa w warunkach wysokiej stopy zwrotu z aktywów aby rekompensować straty z tytułu zaangażowanych droższych funduszy własnych.
Strategia agresywna w zakresie pasywów bieżących polega na przeciwstawnych dążeniach a więc na dążeniu do maksymalizacji okresowych źródeł finansowania kosztem kapitału stałego. Udział krótkoterminowego zadłużenia jest powiększony. Strategię tą cechuje wysokie ryzyko niewypłacalności.
Rysunek 8.8. Rodzaje strategii zarządzania kapitałem
obrotowym
Konserwatywna |
Agresywna | ||
Strategia zarządzania pasywami |
Agresywna |
Umiarkowany zysk i ryzyko |
Wysoki zysk i ryzyko |
Konserwatywna |
Niski zysk i ryzyko |
Umiarkowany zysk i ryzyko |
Strategia umiarkowana - stanowi wypośrodkowanie dążeń między scharakteryzowanymi skrajnymi strategiami.
Łączna strategia optymalizacyjna kapitału obrotowego polega na kombinacji strategii aktywów bieżących i strategii pasywów bieżących według kryterium preferowanej przez przedsiębiorstwo stopy rentowności oraz odpowiadającego jej ryzyka. Najczęściej przedsiębiorstwa wybierają umiarkowany zysk i ryzyko a zatem np. konserwatywną strategię aktywów i agresywną strategię pasywów. Efektem łącznym jest strategia umiarkowana. Możliwe kombinacje strategii prezentuje schemat na rysunku 8.8. W celu lepszego zrozumienia przedstawionych zależności posłużymy się przykładem liczbowym. Dotyczy on strategii finansowania tj. strategii w zakresie pasywów (tablica 8.2.).
301