20
Na podstawie równania bilansu energetycznego można uzasadnić ogólną postać równania przewodnictwa Fouriera-Kirchhoffa, które w układzie współrzędnych prostokątnych ma postać:
20
gdzie:
DT
3t
DT
•pp dT
3T
M’dy
„,.5T 3zl 3z
(1.9)
pochodna substancjalna, którą można określić na podstawie
twierdzenia o pochodnej zupełnej funkcji w wielu zmiennych w podany sposób:
dt 3t 3x dt 3y dt 3z dt
lub
DT
dt
3T
= —+ w
3t
dT
X3x+Wy
+ w
3T z 3z
(1.11)
qv - wydajność wewnętrznych źródeł ciepła, która jest zdefiniowana w następujący sposób:
qv = lim
AV-»(\AV
dQ
dV
(1.12)
W przypadku ciał stałych, których cząsteczki są nieruchome, wx = wy = = wz = 0, oraz przyjęcia, że współczynnik przewodzenia jest wielkością stałą (A, = idem), równanie przewodnictwa (1.9) przyjmie postać:
^I = aV2T + -^- (1.13)
3t cpp
gdzie: a =--współczynnik wyrównywania temperatury (dyfuzyjność cie-
cpP
plna),
V2 - operator różniczkowy, nazywany laplasjanem lub operatorem Łapiące^.
W zależności od rodzaju rozwiązywanego zagadnienia równanie przewodnictwa można stosować do różnych układów współrzędnych (rys. 1.6):
a) prostokątnych x, y, z;
b) walcowych r, cp, z;
c) kulistych (sferycznych) r, cp, \\f.
Rys. 1.6. Układ współrzędnych: a) prostokątnych, b) cylindrycznych, c) sferycznych
W trzech podstawowych układach współrzędnych laplasjan (operator różniczkowy) z temperatury V2T można wyrazić następująco: a) układ współrzędnych prostokątnych
V2T =
32T 82T 32T
—T --T --T
dx2 dy2 dz2
(1.14)
w przestrzeni trójwymiarowej T(t,x,y,z),
V2T =
a2T a2T dx2 + dy2
(1.15)
w przestrzeni dwuwymiarowej T(t,x,y),
V2T
(1-16)
w przestrzeni jednowymiarowej T(t,x);