FunkcjonowanieRynku R1138 339

Wchodzenie sprzedawców na rynek może wyrażać:

—    zmianę funkcji podmiotu rynku, który funkcjonował dotychczas wyłącznie jako nabywca produktów,

—    wejście do nowego segmentu rynku przez sprzedawcę, który funkcjonował dotychczas jako sprzedawca w innym segmencie.

Zmiana funkcji podmiotu rynku może dotyczyć przede wszystkim osób fizycznych, które występowały dotychczas wyłącznie na rynku pracy, oferując podmiotom gospodarczym podaż określonej ilości i jakości pracy. Jeżeli działania osób fizycznych jako podmiotów podaży pracy nie zaspokajają ich aspiracji, to mogą one zmierzać do zmiany wykonywanych dotychczas funkcji na rynku. Wykorzystując zgromadzone zasoby pieniądza (np. zasoby własne uzupełnione kredytem bankowym), mogą one podejmować przedsięwzięcia inwestycyjne, umożliwiające tworzenie zdolności wytwórczych oraz podaży produktów. W ten sposób wchodzą one na rynek jako nowi sprzedawcy produktów, zajmując miejsce obok sprzedawców działających już na rynku.

Zjawisko mobilności podmiotów rynku, związane z procesami wchodzenia istniejących sprzedawców do nowych segmentów, dotyczy przede wszystkim podmiotów gospodarczych. Jeżeli działania tych podmiotów w dotychczasowym segmencie rynku nie zaspokajają ich aspiracji, to mogą oni zmierzać do rozszerzania zakresu działalności oraz wchodzić do nowych segmentów. Wejście sprzedawcy do nowych segmentów rynku jest związane z koniecznością przekształcania posiadanych zasobów pieniądza w takie zasoby rzeczowe i ludzkie, które umożliwiają wytwarzanie produktów przeznaczonych dla tych segmentów.

Mobilność podmiotów rynku znajduje również wyraz w procesach wychodzenia sprzedawców z rynku. Procesy te mogą wyrażać:

—    pełne (całkowite) wyjście sprzedawcy z rynku,

—    niepełne (częściowe) wyjście sprzedawcy z rynku.

Pełne wyjście z rynku ma miejsce wówczas, gdy sprzedawca funkcjonuje wyłącznie w jednym segmencie rynku oraz opuszcza ten segment. Z kolei niepełne wyjście z rynku może występować wtedy, kiedy sprzedawca funkcjonuje równocześnie w wielu segmentach rynku oraz zmierza do wyjścia tylko z pewnych jego segmentów. Tego typu postępowanie może wynikać z dążenia sprzedawcy do koncentracji działania oraz wzmacniania pozycji konkurencyjnej w celowo wybranych segmentach rynku.

Trzecim przejawem mobilności podmiotów rynku są procesy zmian segmentów rynku przez istniejących sprzedawców produktów. Procesy te są odzwierciedleniem skojarzenia wejścia sprzedawców do nowego lub nowych segmentów rynku z równoczesnym ich wyjściem z innych segmentów, w których dotychczas funkcjonowali. Mobilność sprzedawców oparta na zmianie segmentów rynku wykracza więc poza odrębnie rozpatrywane procesy wejścia lub wyjścia z rynku.

Mobilność podmiotów rynku może się kształtować w danym czasie na zróżnicowanym poziomie. Jej poziom może być wysoki wtedy, kiedy na wysokim poziomie kształtują się wszystkie wymienione procesy, a więc wejścia na rynek i wyjścia z rynku oraz zmiany segmentów rynku. Poziom mobilności sprzedawców może być zróżnicowany w różnych segmentach rynku (tablica 28).

Tablica 28

Poziom mobilności sprzedawców

Segment	Liczba sprzedawców na początek okresu	Liczba wejść sprzedawców na rynek	Liczba wyjść sprzedawców z rynku	Poziom mobilności (%)	Liczba sprzedawców na koniec okresu
A	50	15	7	44,0	58
B	30	8	4	40,0	34
C	16	2	3	31,2	15
D	8	0	2	25,0	6

Poziom mobilności sprzedawców kształtuje się pod wpływem zróżnicowanej liczby wejść i wyjść z rynku. O poziomie mobilności w pewnych segmentach mogą decydować przede wszystkim wejścia nowych sprzedawców na rynek (segment A i B), w innych natomiast wyjścia sprzedawców z rynku (segment C i D). Wzajemne relacje między tymi zjawiskami nie są trwałe. W zależności od tych relacji

339