Geografia turyzmu7

7. Km h iMiY.slyozny

(każdego roku miasto odwiedza / N min turystów, spośród których 2/3 przybywało <lo Wenecji tylko un jeden dzień) wyróżnili następujące kategorie:

•    turyści w grupach /.otgnni/.ownnych, przybywający do Wenecji pierwszy raz;

•    zamożni turyści, zatrzymujący się w najdroższych hotelach, dokonujący zakupów w antykwariatach, korzystający z przejażdżek gondolami itp. (są nimi zwykle Amerykanie i Japończycy);

•    miłośnicy Wenecji, często odwiedzający miasto i mający najwięcej informacji o jego architekturze i sztuce;

•    turyści „wędrowni”, zazwyczaj nocujący na dworcach lub w innych miejscach publicznych;

•    turyści „światowcy”, przybywający do Wenecji jeden raz w roku (np. w okresie karnawału), mający w mieście własny apartament, korzystający z najdroższych restauracji i kawiarń, na ogół mający głęboką wiedzę o mieście z racji systematycznego odwiedzania Wenecji (są to na ogół Włosi);

•    turyści „powracający”, są nimi osoby, które już kiedyś były w Wenecji i odwiedzają ją po dłuższym czasie;

•    mieszkający w Wenecji przez dłuższy czas (minimum miesiąc) artyści, studenci sztuki lub naukowcy;

•    turyści „plażowi” (zwykle Niemcy i Austriacy);

•    turyści przybywający do miasta w celach służbowych.

hołdem zachowań turystycznych znalazł również szerokie odzwierciedlenie w dmohku polskich badaczy. Tematem tym zajmowali się m.in. B. Pisarska [1997], I I ul osińska 11997|, A. Krzymowska-Kostrowicka [1995a,b], J. Kostrzewa [1991] i l< Wdus j 19911. Niewątpliwie kwestia zachowań turystycznych jest w Polsce -podobnie jak i w innych krajach - jednym z zagadnień częściej podejmowanych pi zez geografów zajmujących się turystyką.

Chociaż podana uprzednio klasyfikacja A. Montanariego i C. Muscary dotyczy luryslów odwiedzających Wenecję, może ona służyć do scharakteryzowania turystów przybywających do Paryża, Nowego Jorku, Rzymu, Krakowa i wielu innych miast lub miejscowości turystycznych.

Problem zasygnalizowany przez wspomnianych autorów pokazuje, że obok tradycyjnego podziału zachowań turystycznych na turystykę wypoczynkową, poznawczą, leczniczą itp,, należy przyjąć, że współczesna turystyka składa się z bardzo wielu form, które mogą być analizowane nie tylko z punktu widzenia sposobu spędzania wolnego czasu, ale również z uwzględnieniem uwarunkowań kulturowych i znaczeń, jakie turyści przypisują swoim zachowaniom.

Jak podaje D. Jakubikova i in. |1995, 1011, zdaniem radzieckiego geografa M.A. Anuniewa ruch turystyczny można dzielić według celu wyjazdu, czasu pobył u, miejsca zakwaterowania i charakteru pobytu, jak również według używanego środka lokomocji. Z kolei W.l. Azar |1972| d/lcll turystykę / uwzględnieniem:

•    miejsca pobytu (krajowa lub zagrań iu*na).

•    stopnia aktywności turystów (aktywni hlh pasywna),

•    celu wyjazdu (np. lee/ntc/ii. inlopown. weekendowa, sportowa, kongresowa),

•    sposobu organizacji (zorgmu/owana lub niezorganizowana, indywidualna lub zbiorowa),

•    różnic w intensywności prze mieszczę ii turystycznych (stała lub sezonowa),

•    czasu pobytu turystów (krótkotrwała lub długotrwała),

•    używanego środka lokomocji (samochód, kolej, samolot, statek),

•    rodzaju zakwaterowania.

Jako odrębną wspomniany autor wymienia tzw. turystykę socjalną.

Również czescy geografowie D. Jakubikova i in. [1995] poświęcają wiele miejsca klasyfikacji ruchu turystycznego. Według nich można wyróżnić następu |ace kategorie turystyki [Jakubikovą i in. 1995, 105-115]:

•    kulturalną i edukacyjną,

•    rozrywkową,

•    gastronomiczną,

•    sportową i zdrowotną,

•    kongresową i konferencyjną,

•    motywacyjną,

•    miejską,

•    wiejską, agroekoturystykę,

•    historyczną,

•    młodzieżową,

•    osób starszych,

•    osób niepełnosprawnych.

Należy zauważyć, że klasyfikacja ta nie jest konsekwentna, gdyż z jednej strony uwzględnia motywy wyjazdów turystycznych (np. turystyka kulturalna llih turystyka rozrywkowa), a z drugiej dzieli ruch turystyczny ze względu na jego uczestników (np. turystyka osób niepełnosprawnych) lub też miejsce, których do tyczy (turystyka miejska, turystyka wiejska). Wątpliwości budzi również nenio gi/.m w postaci terminu „agroekoturystyka”.

Spośród polskich autorów szeroko omówił różne typy ruchu turystycznego W.W. Gaworecki [1998, 21-22], który - nawiązując to motywów wyjazdów tury stycznych - dzieli turystykę na:

•    wypoczynkową;

•    kulturalną (którą z kolei dzieli na: poznawczą, alternatywną oraz pielgrzymkową, czyli inaczej religijną);

•    towarzyską (turystyka rodzinna i turystyka klubowa);

•    sportową;

•    związaną z gospodarką (podróże w interesach, uczestnictwo w kongresach, udział w largach i wystawach, turystyka motywacyjna);

•    związaną z polityką.

Niektóre z podanych wyżej rodzajów turystyki mają szczególnie duże znu-

^ t zenie w świutowym ruchu turystycznym, dlatego też omówiono je w nieco szer-