258 10. IVihji*'kivwy m/.woju turystyki na świeci*
tal i o n (warte 400 min USD) i 5% akcji 1'ihny kom | minowej Apple (wartość akcji 104 min USD), 1,2% akcji specjalizującej sic w sklepach /. odzieżą dla młodzieży i barach firmy Planet Hollywood International (wnrlość akcji 22 min USD), 7% akcji domu mody Donna Karan International (warte 21 min USD), jak również 10% akcji przedsiębiorstwa przemysłu okrętowego Canary Wharf (100 min USD) w Wielkiej Brytanii.
Wszystkie wspomniane przedsiębiorstwa (jak i wiele innych, pomniejszych) wchodzą w skład Kingdom Holding Co., która jest jedną z największych grup kapitałowych na ś wiecie.
Opisany przykład nie jest wyjątkowy. Podobnie szeroką działalność w sensie asortymentowym i geograficznym prowadzą związane z turystyką koncerny Accof S.A. (Francja), Carlson Companies Inc. (Stany Zjednoczone), Granada Pic. I Thomson Travel Group (Wielka Brytania), Touristik Union International (Niemcy) i wicie innych. Jak podają D. Ioannides i K.G. Debbage [1998], S. Milne i K, Gili |1998] oraz S. Wheatcroft [1998], należy spodziewać się, że w najbliższej przyszłości tendencje te nasilą się, tym bardziej że zjawisko globalizacji jest powszechne również i w innych działach gospodarki.
Tiihclu 55. Prognoza liczby osób (w min) uczestniczących w turystyce zagranicznej na świecie do Ż0Ż0 r. (według regionów Światowej Organizacji Turystycznej)
Region |
1995 |
2000 |
2010 |
;tf;202Olf |
......7' ,3 Zmi Wlljn 1995-2020 d |
Afryk* |
■ : :: 20 |
27 |
75 | ||
Ameryk* |
ifrilłkpg |
134 i |
195 |
lg: 284|| |
Hlą «|i| |
Aą|» Południowa :t« f fd |
iiPlil |
fsff; 11 |
19 | ||
Aija Wschodnia i Ocean ; |
80 ' |
ir-f: 116 : |
438 | ||
Spokojny | |||||
Bilski Wschód |
14 |
19 : |
37 |
:: | |
Buropa |
: 385''.,- |
390 |
Hgjj327_ ii |
717 |
214 | |
świat |
564 !;! |
:i 047 |
• -T6G2; |
: 2U i |
/ródto: opracowano na podstawie Tourism 2020 visioti... [1997, aneks).
Dane przedstawione w tabeli 55 wskazują, że chociaż w 2020 r. nadal największy udział w światowej turystyce zagranicznej ma mieć Europa, to jednak najszybszy wzrost liczby turystów wystąpi w regionie obejmującym Azję Wschodnią (razem z Azją Południowo-Wschodnią) oraz Australię i Oceanię. W tym miejscu należy zauważyć, że autorzy raportu, opierając się na danych z 1995 r., mogli zbył optymistycznie oceniać perspektywy rozwoju gospodarczego regionu Azji Wschodniej, który według nich z racji ogromnego polenęjulu ludnościowego ma w istotny sposób rzutować na sytuację w światowej turystyce w 2020 r. Kryzyi gospodarczy, który już na początku lat dziewięćdziesiątych pojawił się w Japonii, w lutach 1996-1997 dotknął Tajlandię i (w mnląjaaym ulopulu Malezję), u następnie Korcę Południową i Indonezję, uprawił 6* W wymienionych krajach nie tylko doszło do obniżenia się tempa rozwoju społeczno-gospodarczego, ale i wystąpienia poważnych trudności w sektorze turystycznym.
Jak już wspomniano, jednym z państw azjatyckich, w których dosyć niespodziewanie pojawił się ostatnio kryzys w sektorze turystycznym jest Malezja. Na jej przykładzie można nie tylko prześledzić mechanizm kryzysu finansowo-gospodarczego, który z Azji Wschodniej i Południowo-Wschodniej przeniósł się do Rosji i Brazylii, ale również zidentyfikować niektóre czynniki, które mogą sprawić, że prognozy Światowej Organizacji Turystycznej dotyczące perspektyw rozwoju światowej turystyki nie będą mogły się spełnić.
Tabela 56. Zagraniczna turystyka przyjazdowa do Malezji w łatach 1992-1997
1992 |
1996 |
: ^7:'19977^1 | ||||
K 6 016 |
h 6504 :!l-j |
7 469 |
7138 |
. 720077'' | ||
turystów (tys.) |
i |
iiMzŹWZp | ||||
Liczba hotdi“-iri%h |
, 1085 h |
-i 090 . |
77 i 220 |
1289 |
1433 | |
Liczba pokoi ... |
55 866 |
61005 |
mmii |
.;7ż^373 |
85 514 |
113 34# r. |
Dochody |
#;4 595 :;lll |
:5 066 |
1;. 9175 |
10 354 |
12 000 | |
z turystyki w min MYR > |
A? ■ -. |
tlllllffl |
Uwaga: MYR - ringgit.
Źródło: T. Świderek 1998, Tourism highlights 1997\.
Pierwsze poważniejsze symptomy kryzysu pojawiły .się w Malezji w 1996 r. (nieco później niż w sąsiedniej Tajlandii), kiedy lo zuobsei wowuno pierwszy od wielu lat spadek liczby turystów zagranicznych. Następny rok przyniósł jeszcze większe nudności. Były one częściowo spowodowane katłiNliolalnymi pożarami lasów równikowych, jakie wystąpiły w indonezyjskiej czę*ci wyspy Borneo (Kali-mantan) i na Sumatrze, które sprawiły, że z racji dymów ogarniających znaczną część nie tylko Indonezji, ale i Malezji, oraz związanych / tym niedogodności dla ludzi i gospodarki (np. zakłócenia w transporcie lotniezym, Mó»e stuły się przyczyną kilku katastrof) nastąpił dalszy spadek liczby zagranieznyi h imysiow. Dowodem zmniejszonego zainteresowania turystów Malezją }e*l takt. Ze o ile na wyspie Penang w pierwszym półroczu 1997 r. wy korzy *1 mile Iii Helowych wy
niosło 60%, o tyle na początku 1998 r. tylko 40% |.4wld*l*k IUUNJ I rodnikowym czynnikiem mającym wpływ na pojawienie się w maittfyjakiłtt naMoize tmyslyez-nym sytuacji kryzysowej było przeinwestowanle na rytlkll Htilalaisklni Podczas gdy już w latach 1995-1996 liczba turystów zugrunic/nych 0Hlłtl*|Hyfa *łv o '1.4%, liczba hoteli wzrosła w tym okresie o 5,7%, a pokoi Htti*litwyt,lt nawet o I .’% (w latach 1996-1997 liczba hoteli wzrosła o daUz* 9,HŁ( I pokot hotelowych o aż 32,5%). Przewaga podaży nad popytem sprawlfafc !• Kfb łtHI •atu pokoj w 5-gwiazdkowym hotelu „Nikko Kuala Lumpur” (470 ppfciOf # IlitylH łła poi /ąikti 1997 r. doba kosztowała 410 MYR, w końcu tityegnift 4W MYR,
co biorąc pod uwagę dewaluację ringgita oznaczało ieny o
30-40% (w 199/ i kiiin linggita spudł o 50% w MlA l o 40%