Historia Polski1

Początki państwa

W połowie wieku X panująca wśród Polan dynastia Piastów związała się z chrześcijaństwem. Choć kontakty ze światem chrześcijańskim istniały już wcześniej (Wiślanie), dopiero książę polański Mieszko postanowił uczynić z tej religii czynnik podnoszący prestiż państwa i władcy nie tylko w stosunkach wewnętrznych (religia wspólna dla wszystkich podległych mu plemion, pozycja władcy jako "pomazańca"), ale także międzynarodowych (włączenie w ten sposób Polski w krąg państw cywilizowanych, powstrzymanie niemieckiej "chrystianizacji Słowian"). W roku 966 Mieszko przyjął chrzest i od tej daty przyjęło się uznawać istnienie Polski jako chrześcijańskiego, niezależnego, scentralizowanego państwa na wzór europejski.

Mieszko I i Bolesław Chrobry - "budowniczowie państwa"

Panowanie Mieszka I (?-992) oraz jego syna Bolesława zwanego Chrobrym to czasy jednoczenia plemion polskich i budowy nowoczesnego państwa, nie tylko silnego wewnętrznie, ale także aktywnie uczestniczącego w polityce europejskiej. Na drodze konfliktów zbrojnych,

Denar Bolesława Chrobrego

rozwoju handlu, a także małżeństw oraz tworzenia aparatu administracyjnego, opartego m.in. na strukturze kościelnej, do Polski przyłączyło się Pomorze, Małopolska i Śląsk (972-990). Przede wszystkim jednak Polska stała się państwem liczącym się na arenie międzynarodowej. Wojny, umiejętne prowadzone przez Mieszka i Bolesława, przyniosły Polsce nie tylko nabytki terytorialne (Grody Czerwieńskie oraz przejściowo Morawy i Łużyce), ale pozycję państwa silnego i groźnego dla ewentualnego przeciwnika (nawet dla cesarza). Największymi sukcesami polityki zagranicznej pierwszych Piastów były zjazd gnieźnieński (1000), na którym cesarz Otton III uznał w Bolesławie głównego sojusznika w dziele jednoczenia Europy pod berłem cesarskim i zgodził się na powołanie polskiej, niezależnej prowincji kościelnej, oraz koronacja Bolesława I w roku 1025.

Mieszko II

Kiedy tron obejmował Mieszko II (syn Bolesława I), Polska była już państwem rozległym, o sprawnym aparacie administracyjnym i rozwiniętej strukturze kościelnej (arcybiskupstwo w Gnieźnie, biskupstwa w Krakowie, Poznaniu, Wrocławiu, Kołobrzegu). Niestety, wojny domowe, które wstrząsały krajem w następnym stuleciu, znacznie osłabiły znaczenie Polski. W konflikty między Piastami wmieszały się państwa ościenne (złupienie Gniezna przez Czechów 1038), co doprowadziło nie tylko do utraty korony, ale także części terytoriów, ponownej podległości wobec cesarstwa i rozprzężenia wewnętrznego (próba uniezależnienia się Mazowsza, bunt pogański po śmierci Mieszka II).