HP0003

na komórkę żyto, owies,

żywą. Podstawowym surowcem do produkcji alkoholu są: ziemniaki. Może on występować w różnych postaciach stężenia i w różnych napojach: jako wino, wódka, koniak, spirytus. W procesie fermentacji cukru i drożdży można uzyskać alkohol o stężeniu do ok. 14%. Mocne alkohole otrzymuje się na drodze syntezy chemicznej.

Alkohol jest jednym spośród środków odurzających, który wywołuje zależnienie fizyczne, psychiczne, społeczne i zjawisko tolerancji. Alkoholizm jest najbardziej społecznie,akceptowaną formą toksykomanii.

Wyniki współczesnych badań (Glalt, 108, s. 20) bezspornie wykazały, że alkohol powoduje u człowieka uzależnienie fizyczne, o czym świadczy pojawienie się zespołu abstyncncyjncgo w wyniku nagiego odstawienia alkoholu. Zespół abstyncncyjny w alkoholizmie przejawia się takimi typowymi cechami, jak drżenie, pocenie się, wymioty, przyspieszenie tętna, wzrost temperatury ciała. W stanic delirium następuje wiele zaburzeń psychicznych w procesach poznawczych, spostrzegania, uwagi, a także dezorientacja — pojawiają się ożywione halucynacje wzrokowe. Ciężki alkoholowy zespół abstyncncyjny może zakończyć się śmiercią i faktycznie, według ekspertów Światowej Organizacji Zdrowia, kończy się śmiercią w co najmniej 8% przypadków. Intoksykacja alkoholowa prowadzi do

Tabela 2.1

Spożycie alkoholu w litrach na głowi; ludności w 197S r.*

L.p.	Ogólne spożycie alkoholu		W Cym:
			piwo		wino		wódka w przeliczeniu na 100% czysty spirytus
i	Francja	16,0	RFN	145,6	Francja	98,0	Polska	5,6
2	Luksemburg	14,3	Belgia	140,0	Portugalia	91,3	Luksemburg	5,5’
3	Hiszpania	14,0	Australia	132,2	Wiochy	91,0	Węgry	4,55
4	Portugalia	13,5	Irlandia	131,8	Argentyna	85,0	NRD	4,0
5	Wiochy	12,8	NR D	130,0	Hiszpania	70,0	Czechosłowacja 3,6
6	RFN	12,28	Czechosłowacja	129,0	Chile	47,7	Kanada	3,45
7	Węgry	1 1,5	Nowa Zelandia	127.4	Szwajcaria	45.9	ZSRR	3.3
8	Argentyna	11.5	W. Brytania	121,3	Luksemburg	43,3	USA	3,17
9	Austria	10.6	Luksemburg	121,0	Grecja	42,0	1 lolandia	3.01
10	Szwajcaria	10,6	Dania	116.89	Austria	35.0	Hiszpania	3,0
11	Belgia	11.3	Austria	100.9	Węgry	34,0	Szwecja	2.99
12	Australia	9.9 j	USA	88.6	Rumunia	33.1	Rl N	2,98
1?	Czechosłowacja	9,6	Węgry	86,0	Jugosławia	27,i	Finlandia	2.82
14	Nowa Zelandia	9,5	Kanada	85,5	RFN	25,16	Jugosławia	2.2
15	Holandia	i	I lolandia	85,18	Urugwaj	25,0	Francja	2.5

somatycznych chorób przewodu pokarmowego, a także do psychodcgra-dacji funkcji poznawczych i sfery emocjonalnej, zwłaszcza uczuć wyższych. Chroniczne nadużywanie alkoholu prowadzi do różnych form psychoz (psychoza Korsakowa, halucynoza alkoholowa, psychoza alkoholowa paranoidalna, zespól cncefaliczny Wernickegoj. Ostre zatrucie alkoholowe nierzadko prowadzi do zejścia śmiertelnego.

Alkoholizm w dużej mierze zależy od środowiska kulturowego i strefy geograficznej, a także od wpływu czynnika religijnego. Kraje o zasięgu religii muzułmańskiej nic znają alkoholizmu. Koran zabrania picia alkoholu. Natomiast w wielu krajach Europy notuje się wzrost spożycia alkoholu, szczególnie wśród młodzieży. W krajach afrykańskich i Południowej Ameryki dominuje toksykomania pochodnych kanabisu. Kraje Dalekiego Wschodu preferują toksykomanię opiumową. Oblicza się, że na całym święcie jest obecnie o!(. 30 milionów alkoholików. W Polsce notuje się ponad C00 tysięcy chronicznych alkoholików i ponad drugie tyle wymagających leczenia odwykowego. Polska zajmowała pierwsze miejsce w święcie w spożyciu wysokoprocentowych alkoholi w 1978 r. — jak wskazuje międzynarodowy przegląd spożycia alkoholu.

tl. Opiumizm

Narkomania opiumowa od dawna była rozpowszechniona w Indiach, Chinach oraz w krajach Dalekiego i Bliskiego Wschodu. Obecnie nielegalna produkcja i handel opium rozszerzają się po całym święcie. Narkomanię opiumową zalicza się do klasycznych przejawów toksykomanii prowadzącej do uzależnienia fizycznego i psychicznego od pochodnych makowca.

Podstawowym surowcem do produkcji opium i jego pochodnych jest roślina maku {Papaocr somniferum album). Z maku otrzymuje się cenne alkaloidy stosowane w przemyśle spożywczym i farmaceutycznym (olej, opium, morfina, narkotyna, kodeina, papaweryna, tebaina ilp.). Ze względu na to, że roślina malcu służy do produkcji opium i heroiny, używanych jako narkotyki, uprawa maku w wielu krajach jest poił kontrolą. Największym producentem opium są Chiny i kraje tz.w. Złotego Trójkąta — Birma, Laos, Ta jlandia, a także Turcja.

Mak zawiera 25J2Q alkaloidów. Niektóre z nich sa stosowane w medycynie. Specyficzną właściwością środków z grupy opiumowej powodującą ich nadużywanie jest zdolność wywoływania błogostanu, oszołomienia,